روایتی از بازار «سوت و کور» خودرو

خبرگزاری مهر: هم‌اکنون که قیمت خودرو تنها به دلیل افزایش نرخ مالیات تغییر جزئی را تجربه کرده، بازار راکد است و خرید و فروش چندانی در آن انجام نمی‌شود، چه برسد به اینکه باز هم بنا شود دوباره قیمت‌ها افزایش یابد.

بازار خودرو از ابتدای سال‌جاری روزهای بلاتکلیفی داشته، از قصه افزایش قیمت به بهانه مالیات بر ارزش افزوده و بیمه شخص ثالث گرفته تا حال که به بهانه افزایش حقوق و دستمزد و برخی عوامل تولید، خودروسازان درخواست افزایش قیمت برخی از مدل‌های خود را به شورای رقابت ارسال کرده‌اند. از سوی دیگر، وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌گوید درخواست رفع انحصار خودرو را به دولت ارسال کرده ولی هنوز پاسخ روشنی دریافت نکرده و بررسی این موضوع همچنان در دستور کار شورای اقتصاد قرار دارد.

تا پیش از اینکه سال جدید بیاید، درست در روزهایی که اوج تقاضای مردم برای خرید و فروش خودرو بود، بازار ایست کرده بود تا بلکه قیمت اندکی پایین آید، اما همان روزها نه تنها قیمت کاهش نیافت، بلکه رکودی که بر همه اقتصاد ایران حاکم شده بود، بازار خودرو را هم در بر گرفت. به همین دلیل، خرید و فروش‌ها قفل شد و رونقی نداشت.

بازار سوت و کور خرید و فروش خودروهای داخلی

این رکود بازار به سال جدید هم کشیده شد و بازار خودرو همچنان آرام و بی سر و صدا بود تا اینکه در نیمه های فروردین، خودروسازان تصمیم گرفتند تا به دلیل افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده و بیمه شخص ثالث، قیمت را افزایش دهند و البته این کارشان را هم قانونی می‌دانستند اما همین کافی بود تا بازار خودرو با شوک جدیدی مواجه شود که آثارش تا مدت‌ها بر بازار ادامه داشت.

تا اینکه کار به ارایه درخواستی از سوی خودروسازان به شورای رقابت رسید که با توجه به افزایش سطح دستمزد و حقوق کارگران، سایر هزینه های جانبی ناشی از افزایش قیمت مواد اولیه و برخی تغییرات نرخ ارز، در مورد قیمت خودرو تصمیم بگیرد. بر این اساس، هفته گذشته بود که برخی مسئولان صنعت خودرو اعلام کردند که درخواست افزایش قیمت برخی از محصولات را به شورای رقابت ارسال کرده است.

اما مشکل از اینجا شروع می‌شود که هم‌اکنون که قیمت خودرو تنها به دلیل افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده بالا رفته و تغییر جزئی را تجربه کرده است، بازار راکد است و خرید و فروش چندانی در آن انجام نمی‌شود، چه برسد به اینکه باز هم بنا شود دوباره قیمت افزایش یابد.

در عین حال، خودروسازان این نگرانی را هم دارند که اگر قیمت با مصوبه شورای رقابت، باز هم افزایش یابد، آیا بازار کشش خواهد داشت یا اینکه ایست بازار باز هم همچون شرایط فعلی ادامه خواهد یافت. این در حالی است که بنا به دستور وزارت صنعت، معدن و تجارت، تولید خودرو باید امسال رشد را تجربه کرده و از مرز یک میلیون دستگاه عبور کند. بنابراین افزایش تولید اگر با بازار همراه نباشد، به طور قطع تامین نقدینگی خودروسازان را با مشکل مواجه خواهد ساخت.

از سوی دیگر، بازار انتظار دارد با افزایش تولید، هزینه های سربار نیز کاهش یابد و این امر، راه را بر هرگونه افزایش قیمت غیرمنظقی ببندد اما این انتظار مشتریان خریدار در بازار خودرو است، در حالی برخی‌ها که می خواهند خودروی خود را بفروشند، در انتظار افزایش قیمت هستند تا بلکه بتوانند خودروی خود را با قیمت مناسب تری به فروش برسانند، این گونه است که هرگونه تغییر قیمت خودرو، بالاخره برندگان و بازندگانی خواهد داشت اما از آنجا که فروشندگان خودرو، خود به نوعی خریداران خودروهای جدید هم به شمار می‌روند، شاید بتوان گفت که بازندگان افزایش قیمت خودرو، بیش از برندگانش خواهد بود.

کاهش نرخ سود تسهیلات لیزینگی خودرو

اما کاهش نرخ سود بانکی، بر روی بازار خودرو هم اثرگذار شده است. به خصوص اینکه بسیاری از خریداران بازار خودرو را خریداران از شرکت‌های لیزینگ تشکیل می‌دهند که اکنون با کاهش نرخ سود تسهیلاتش مواجه شده اند. در واقع، با کاهش نرخ سود بانکی، انتظار می رود که نرخ سود فروش لیزینگی خودرو نیز کاهش یابد و همین امر، اقبال مردم به خرید خودرو از طریق موسسات واسپاری را افزایش داده است.

بررسی های میدانی خبرنگار مهر از موسسات لیزینگی خودرو حکایت از آن دارد که هنوز شرکت‌های فروش خودرو به صورت لیزینگی، نسبت به کاهش نرخ سود واکنش نشان نداده‌اند و حاضر هم نیستند به این زودی ها، نرخ سود تسهیلات اعطایی خود را کاهش دهند. بنابراین شاید برای قضاوت در مورد به صرفه بودن یا نبودن خرید از لیزینگ های خودرو زود باشد.

به هرحال بازار اکنون سوت و کور است و چندان جنب و جوشی برای خروج از رکود ندارد، بنابراین انتظار می‌رود خودروسازان این فاکتور را نیز در نظر بگیرند که هرگونه افزایش احتمالی قیمت بر روی محصولاتشان، ممکن است رکود بازار را بیش از این عمیق کند.