اعتراف به رقابت سخت تلویزیون با ماهواره

خبرگزاری تسنیم: معاون سیما آخرین اخبار و اطلاعات راجع به ساختار، برنامه ها و اولویت های معاونت سیما را برای تسنیم تشریح کرد و گفت: ماهواره و شبکه های اجتماعی چه در اینترنت و چه در تلفن همراه رقیب ما هستند که هر روز پیچیده تر و به روزتر می شوند.

علی اصغر پورمحمدی آخرین اخبار و اطلاعات راجع به ساختار، برنامه ها و اولویت های معاونت سیما را برای تسنیم تشریح کرد.

ماهواره و شبکه های اجتماعی در مقابل تلویزیون

علی اصغر پورمحمدی معاون سیما در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار تسنیم، ماهواره و شبکه های اجتماعی چه در اینترنت و چه در تلفن همراه رقیب ما هستند که هر روز پیچیده تر و به روزتر می شوند. شبکه های اجتماعی رقیب دوم تلویزیون شده است. امروز چه از لحاظ محتوا و چه تکنیک و فرم ضعیف هستیم و به ضعیف بودن خودمان اعتراف می کنم. از دنیا عقب هستیم . مشکل مهم ما این است. هم اکنون مشکلات از لحاظ مالی و فنی بیشتر شده است.

از لحاظ نیروی انسانی کارآمد، با تجربه و هنرمند مشکل داریم. در کادرسازی عقب هستیم. ظرفیت هنری ما ظرفیت بالایی نیست. بهر حال اگر شبانه روز کار کنیم کم کار کرده ایم. تلاش ما این است که به آن روزهای طلایی که بالای ۸۰ درصد مخاطب و بالای ۹۰ درصد رضایت داشتیم برسیم. من موقعی که در سازمان نبودم دیدم چه فرصت های گرانبهایی را از دست دادیم. قبلا ماهواره را رقیب اصلی می دانستم اما الان شبکه های اجتماعی که روز به روز هم بیشتر می شود. یکی از کارکردهای اصلی تلویزیون ایجاد سرگرمی است که ماهواره و شبکه های اجتماعی سعی می کنند این کارکرد تلویزیون را بگیرند و در خیلی جاها گرفتند.

من این نظر را که می گویند مردم برای کنجکاوی ماهواره تماشا می کنند را قبول ندارم. واقعیت این است که برخی از مردم به ماهواره معتاد شده اند. ما وظیفه داریم برنامه های جذاب تری به خصوص در حوزه طنز، تفریح و سرگرمی بسازیم. تقسیم بندی خوبی را که آقای سرافراز در تعریف شبکه های جدید کردند سعی دارد به این هدف برسد و امید داریم کارهای تلخ، خشن و ژانر وحشت در سیما کمرنگ تر شود.

مشکل مهم دیگر ما منابع مالی است. بدهکاری های ما به افراد و شرکت های داخلی و خارجی زیاد است. متأسفانه دولت نگاه همدلانه ای ندارد و در تأمین هزینه ها ما را بازی می دهد و یک ریال هم تا کنون به ما کمک نکرده است و هر روز توقعاتش از ما بیشتر می شود و ما اکنون به مرز بحران رسیده ایم.

تغییرات در هویت و ساختار سیما

پورمحمدی در خصوص تغییرات صورت گرفته در هویت شبکه ها گفت شبکه پنج شبکه اقتصاد خواهد بود ولی تا زمانی که شبکه تهران ایجاد شود وظایف آن را هم انجام می دهد. شبکه قرآن نیز که قبلا شبکه قرآن و معارف بوده است هویت جدیدی به خود می گیرد و فیلم و سریال پخش نمی کند. بخش معارف نیز در همه شبکه ها ایجاد خواهد شد. شبکه مستند نیز بیشتر بر روی ایران گردی و گردشگری متمرکز خواهد شد. شبکه کشاورزی نیز در شبکه شما مستقر می شود. ضمنا شبکه تخصصی کودک با رویکرد جدید به زودی راه اندازی می شود.

یکی از آرزوهای مدیران قبلی که هم اکنون محقق شده است تمرکز نمایش در مرکز نمایشی سیما است که برکات فراوانی دارد. اول صرفه جویی در منابع مالی دوم جلوگیری از تکرار موضوعات و سوم جلوگیری از تولید کارهای ضعیف. دیگر قرار نیست کار ضعیف بسازیم. سلیقه های مردم در اثر ضعف ما تغییر کرده است اما می توانیم مخاطب از دست رفته را به دست بیاوریم هرچند که بسیار سخت است.

الان هم تکانی خورده ایم و نظرسنجی از افکار عمومی نشان می دهد گرایش و رضایت بیشتری نسبت به تلویزیون ایجاد شده است. برنامه های نمایشی قوی تر، مستندهای جذاب تر و برنامه های مشارکتی کمتر شده است. رنگ و لعاب تلویزیون دارد بهتر می شود. تجربه گرایی، دانش رسانه ای، تعهد و تدین ملاک های انتصاب مدیران سیما بوده است.

طنز در برنامه های سیما

وی افزود: متأسفانه چیزی به عنوان طنز فاخر نداریم. ما بنیانگذار طنزهای تلویزیونی در شبکه سه و پنج و برنامه های نود قسمتی بوده ایم. همه افرادی که ظرفیتهای طنز داشتند کار کرده و امتحان پس داده اند. عطاران دوست دارد در تلویزیون کار کند اما بیشتر در سینما مشغول شده و حتما باید بیاید در سیما کار تولیدی انجام دهد و می آید. هر نویسنده، کارگردان و هنرپیشه ای در حوزه طنز هست ما می خواهیم بیاید کمک بدهد. ما در همه شبکه ها به طنز نیاز داریم چرا که باید هر شب یک یا دو برنامه طنز خوب داشته باشیم. طنز کار ساده ای نیست.

از ملودرام و تولیدات نمایشی طولانی و کوتاه سخت تر و پیچیده تر است. خنداندن مردمی که ذاتا شوخ طبعند سخت است. برای هر چیزی هم نمی شود مردم را خنداند. خط قرمزهای فراوانی نیز وجود دارد. دین، مقدسات، اخلاق، قومیت، مشاغل، فرهنگ و پاره فرهنگ ها و دهها موضوع دیگر جزو خطوط قرمز طنز است. گرچه در برخی موارد کژدار و مریض وارد شدیم و خطرات آن را هم به جان خودمان خریدیم.

حاشیه های فصل اول طنز "در حاشیه"

او گفت: از ابتدا قرار بود "در حاشیه" ۹۰ قسمتی باشد اما قرار نبود در ایام نوروز آن را پخش کنیم. نظر آقای سرافراز این بود که نیمه دوم نوروز و پس از ایام فاطمیه کار پخش شود. برای همین گروه سازنده فرصت نکردند بیش از ۲۶ قسمت کار کنند و همین را هم شبانه روز کار کردند که به آنتن رسید. الان هم در حال کار هستند تا نهایتا بخش دوم این مجموعه را به تنهایی یا همراه با بخش سوم آن باهم پخش کنیم.

موضوع فصل دوم در زندان شروع می شود و حالا باید ببینیم قوه قضائیه چگونه برخورد می کند. واقعیت این است که شاید طرح اولیه باعث نارضایتی بیشتر پزشکان می شد اما کار عقب افتاد و روند تولید این مجموعه دو ماه متوقف شد تا بازنگری صورت پذیرد که مایه توهین به پزشکان نباشد. آنچه پخش شد حاصل همه این بازنگری ها بود.

اگر ما وقت داشتیم ساخت و پخش هر ۴۵ قسمت این مجموعه را ادامه می دادیم چرا که طرح اولیه این بود که ۴۵ قسمت در موضوع پزشکی و ۴۵ قسمتی غیر پزشکی باشد. او به شوخی گفت خدا به کمک پزشکان آمد و نشد بیش از این در این موضوع بسازیم چرا که زمان نداشتیم. در مورد آنچه که در فصل دوم و در موضوع زندان و زندانیان پرداخته خواهد شد باید بگویم هماهنگی های زیادی انجام شده که به نفع کشور و همچنین پیشگیری از وقوع جرم باشد.

پورمحمدی با اشاره به سخت بودن انتقاد کردن در سیما گفت از یک سو شیوه نقد کردن را بلد نیستیم و از سوی دیگر مسوولان و مردم نقدپذیری پایینی دارند. باید آستانه تحمل را بالاتر برد. یکی از برنامه های سیما را به نقد از خود سازمان صدا و سیما اختصاص می دهیم و برنامه ای تولید می کنیم که آثار تلویزیونی را نقد و بررسی کنیم. خودسانسوری نداریم و در نقد باید پیشتاز باشیم. البته رعایت انصاف ، عقلانیت و عدالت باید در نقدها متبلور باشد.

پایش، ثریا و مصیر در سال جدید ادامه می یابد

او در پاسخ به سوالی در مورد حواشی مجریان سیما در ماههای گذشته گفت این مسئله به ما برنمی گردد و پشت صحنه خوبی هم ندارد. همچنین در خصوص دو برنامه ثریا و مصیر که توقف پخش آنها باعث شایعات و حواشی زیادی شده بود تصریح کرد قرار شد برنامه مصیر در شبکه دیگری باشد. حجم این برنامه ها در شبکه یک زیاد بود. برنامه هایی مثل پایش، ثریا، مناظره، این شب ها و ... خیلی برای یک شبکه سنگین است.

ثریا هم به زودی راه می افتد. این برنامه ها از لحاظ میزان جذب مخاطب آمار پایینی داشت. سعی ما بود که با کار بیشتر و شکل بهتر روی آنتن بیاید. جذابیت و اثرگذاری برنامه ها باید ارتقا یابد. آمار و ارقام همه برنامه ها به دست ما می رسد. با مخاطب زیر ۴ درصد نباید هزینه و وقت طلایی شبکه را به یک برنامه واگذار کرد. پشت پرده این دو برنامه نه کسی از دولت نکته ای گفته و نه چیزی بوده است. در فضای شبکه های اجتماعی لابی هایی می شود ولی از طرف دولت ملاحظه ای نبوده است.

اولویت های برنامه های تلویزیونی در سال ۹۴

معاون سیما در خصوص برنامه های سال ۹۴ این معاونت افزود جلسات زیادی داریم که چه کنیم. اول اینکه برنامه های ضعیف و کم بیننده تعطیل می شود چنانکه برخی از آنها متوقف شده است. دوم برنامه هایی که ضرورت دارد باشند با موضوع خانواده، اجتماعی، ارزشها، انقلاب، آموزشی و .. بهتر و قوی تر باشند. سوم شبکه ها بر اساس تعریف و ساختار برنامه تولید کنند و هویت هر شبکه مشخص باشد. مردم بدانند این شبکه چه می سازد. هویت ها واضح تر و مشخص تر بشود. چهارم اینکه مستندهای جذاب تر از لحاظ موضوع و سوژه بسازیم.

پنجم اینکه در برنامه های نمایشی کارهای ضعیف متوقف می شود. ما جلوی برنامه هایی را که بعضا مصوب بوده را گرفتیم. قبلا پولهای زیادی را صرف تله فیلم هایی که معلوم نیست چه بوده و چه کسی دیده است می کردیم. نزدیک به ۱۰۰۰ تله فیلم که مردم چیزی از آنها به یاد ندارند در چند سال اخیر ساخته شده است. از ساخت تله فیلم ضعیف جلوگیری می کنیم. رئیس سازمان از من خواسته است تولید کمتر و کیفیت بالاتر را محقق کنم. برنامه و بودجه سال ۹۴ بر همین نکته متمرکز است.

از ۴ عصر تا ۱۲ شب مردم باید بتوانند حداقل یکی دو برنامه خوب در این هشت ساعت از تلویزیون ببینند. ششم اینکه برنامه های دینی با کیفیت تولید کنیم. وقتی می خواهیم وارد حریم قدسی و الهی بشویم باید جذاب و پژوهش شده باشد. برنامه ها پشتوانه تحقیقاتی مناسبی ندارد. نویسندهای پخته تر و تحقیقات عمیق تر و گسترده تر نیاز است. عوام باید بگویند می فهمیم چه گفته می شود و لذت ببرند، نخبگان بگویند فرد عالم و عاقلی در پشت صحنه این برنامه قرار دارد.

صدا و سیمای انقلاب

پورمحمدی در پایان در پاسخ به این سوال که به صدا و سیمای انقلاب باور دارید یا به صدا و سیمای مردمی تصریح کرد ما مردم را جدا از انقلاب نمی دانیم. اگر هم قبلا گفته می شد باید صداوسیمای مردم انقلابی ایران را داشته باشیم لازمه اش این است که برای توده ها برنامه بسازیم و بتوانیم آنها را جذب کنیم. تلاش کنیم آسیب نرسانیم و برنامه ها بدآموزی نداشته باشد. باید در چارچوب دین، اخلاق، آگاهی و امید حرکت کرد.

هر چقدر بتوانیم جذب کنیم و به نهادهایی مثل خانواده، آموزش، قومیت ها و ... خدشه ای وارد نکنیم موفق خواهیم بود. بحث هایی قدیم بود که رویکرد ما باید مخاطب گرا یا اصول گرا، اصول گرا یا مصلحت گرا، نگاه به نیاز یا میل مخاطب، توجه به میل یا مصلحت مخاطب باشد. به نظر من وظیفه داریم در چارچوب کار کنیم و به مصلحت، میل و نیاز مخاطب با هم و جامع بیندیشیم تا موفق شویم. الان در آغاز راه هستیم.

وی در خصوص انتقاداتی که به مدیریت قبلی سازمان صدا و سیما وارد می دانست گفت انتقاد من بیشتر به شیوه کار مدیران متمرکز بود و به هیچ عنوان رگه های اعتقادی و سیاسی نداشت. به نظر من باید از افراد با تجربه، متخصص و متعهد استفاده کرد اما در خیلی کارها اینگونه نبود و آزمون و خطا می شد.

وی در مورد استقبال اصحاب فرهنگ و هنر چه در زمانی که از صدا و سیما خارج شد و چه در زمان بازگشتش گفت نظر لطف آنها است. من برونگرا و فرد فعالی در ارتباطات اجتماعی هستم. چون کار تلویزیون دلی هست و دستوری نیست به همین خاطر سعی کردم در بستر دوستانه با عوامل کار کنم. نگاهم به هنرمندان به عنوان همکار بوده است. سعی کردم همدیگر را قانع کنیم تا کار شکل بگیرد. البته از اصول کاری و سیاست های حاکم دفاع کرده ام و چارچوب ها را سخت گرفته ام. در کار به کسی دروغ نگفتم و نامردی هم نکردم. راحت حرفم را زده ام. تا زمانی از کاری دفاع کرده ام که قابل دفاع بوده است.

او در مورد رابطه اش با رئیس سازمان صدا و سیما ادامه داد، با برادر بزرگ آقای سرافراز که در حزب شهید شدند و جزو شهدای ۷۲ تن بودند از اوایل انقلاب آشنایی داشتم و با خود ایشان هم بیش از بیست سال همکار بودم. بسته به مراجعات و توانمندی ها اگر کسی را به معاونت برون مرزی که قبلا در تصدی ایشان بود معرفی می کردم می دیدم آقای سرافراز از اصول و ضوابط سختی پیروی می کند. شاید نیمی از افراد را رد می کرد. التزام به اصول و ضوابط ایشان برای من جالب و قابل احترام بود.