داستان جیب مردم و شب عید

خبرآنلاین: این روزها و در ایام پایانی سال هیاهوی بسیاری را در شهر و بازار شاهدیم، اما به نظر می‌رسد که در زیر پوست آن، زندگی رنگ و بوی دیگری دارد.

مجید سلیمی بروجنی - کارشناس اقتصادی می‌نویسد: چند روزی است که رنگ و بوی عید پا به خانه ایرانیان گذاشته است. خانه‌تکانی، خرید لباس و کفش، خرید آجیل و شیرینی و البته مهم‌تر از مهمه، سفره‌های با هفت‌سین پربرکت. این روزها خیابان‌های شهر ساعت خلوت ندارند. پاساژها، مراکز خرید، نمایشگاه‌های فصلی و... از اول صبح تا نیمه‌های شب میزبان خیل عظیم افرادی هستند که به نیت خرید شب عید خانواده‌هایشان به بازار می‌آیند.

با وجود این‌که بسیاری از مردم در عید برنامه سفر برای خودشان در نظر گرفته‌اند، اما تهیه گوشت و مرغ در روزهای پایانی سال همچنان مورد توجه مردم قرار دارد. نمایشگاه‌های بهاره همیشه حواشی مختص به خودش را به همراه داشته است. متاسفانه نمایشگاه بهاره امسال که در ۵ نقطه شهر برگزار شد، نتوانست رضایت مشتریان را جلب کند و قیمت‌هایش تفاوتی با قیمت‌های بازار نداشت.

این روزها هیاهوی بسیاری را در شهر و بازار شاهدیم، اما به نظر می‌رسد که در زیر پوست آن، زندگی رنگ و بوی دیگری دارد. باید بپذیریم که قدرت خرید مردم ضعیف‌تر از گذشته شده و بسیاری از خانواده‌ها ناراضی از بازار به خانه‌هایشان باز می‌گردند. در بازار شب عید امسال، کاهش درآمد افراد و افزایش قیمت‌ها به طور طبیعی قدرت خرید مردم را کاهش داده است و واحدهای صنفی مشتری واقعی آن‌چنانی مثل سال‌های گذشته ندارند.

یکی از مشکلات مهم سیستم اقتصادی ما این است که برای لحظه‌ها تصمیم گرفتیم و عمل کردیم و هیچ‌گاه یک برنامه بلندمدت نداشتیم. اگر دولت‌ها برای شب عید با دادن عیدی یا بن به مردم، بخواهند این مشکل را به صورت مقطعی حل کنند، نه‌تنها به سود مردم نیست، بلکه در طولانی‌مدت به زیان مردم هم هست.

از طرف دیگر، فرهنگ خرید مردم در جامعه هم باید اصلاح شود. هر سال در شب عید، مردم خریدهایی را انجام می‌دهند که عمدتا حالت اسراف دارد. نمونه آن هم حجم عظیم میوه‌های خراب و فاسد شده‌ای است که پس از عید از خانه‌ها دور ریخته می‌شود. این موضوع، خرید افراطی تبدیل به یک فرهنگ اسراف شده است.

متاسفانه در کشور ما توزیع عادلانه از ثروت وجود ندارد. عده‌های درآمدهای بسیار زیاد دارند و هر روز افزایش درآمد را تجربه می‌کنند، اما قشر کم‌درآمد ما روز به روز شاهد کاهش درآمد هست.

زمانی که در شب عید یک خانواده راحت باشد و بتواند مایحتاج خود را به راحتی تهیه کند، از تعطیلات عید به نحو احسن استفاده می‌کند و سال کاری خود را با آسایش خاطر شروع می‌کند. وقتی نیروی کار با شادابی کار خود را آغاز کند، رونقی در تولید و اقتصاد به وجود می‌آید، اما وقتی این چرخه به دلیل عدم توانایی در خرید شب عید با ناراحتی آغاز شود، نیروی کار با ناراحتی سال جدید را آغاز می‌کند و به طور طبیعی به بهره‌وری اقتصادی آسیب می‌زند.

از تمام این مسایل که بگذریم، آماده کردن سفره هفت‌سین حال و هوای خاصی را به خانه‌های ایرانیان می‌آورد. طبق سنت‌های پیشینیان، اکثر خانواده‌های ایرانی، اولین غذایشان در سال نو، سبزی‌پلو با ماهی است. بر طبق قیمت‌های موجود در بازار، تهیه این غذا برای چهار نفر تقریبا ۳۵ هزار تومان می‌شود. یکی دیگر از سنت‌های قدیمی ایرانیان برای ایام عید، بحث کادو دادن به صورت نقدی است. به همین دلیل قرار شده که سیستم بانکی در نیمه دوم اسفندماه به مقدار کافی اسکناس نو در اختیار مردم بگذارد.

دولت یازدهم طی یک‌سال و نیم گذشته تلاش کرده که هم تورم را کنترل کند و هم اقتصاد را از رکود خارج کند. در همین راستا، کنترل تورم باید به صورتی انجام شود که به دنبال کاهش نرخ بیکاری، اعمال سیاست‌های یکسان‌سازی توزیع درآمد، گرفتن مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم و پرداخت یارانه به صورت مستقیم و غیرمستقیم باشد.

با توجه به این کاهش‌های نرخ تورم، می‌توان نتیجه گرفت عزم دولت برای افزایش قدرت خرید مردم و کاهش تورم جدی است و امید آن می‌رود که در سال ۹۴ با افزایش قدرت خرید مردم و بازارهای پررونق مواجه شویم.