فقر در ایران توده ای شد!
«اقتصاد کشور از نفس افتاده و روند تولید فقر رو به صعود است.» لیلاز با بیان این مطلب اظهارکرد: در ۲۵ سال گذشته متوسط رشد اقتصادی کشور زیر ۵ درصد بوده است و با این حال نتوانسته‌ایم کاری قابل توجه در زمینه کنترل تولید فقر انجام دهیم.
روزنامه قانون: «انباشت فقر» چالشی است که امروز در بدنه اجتماعی، اقتصادی ایران وجود داشته و مقامات کشور نیز به طور رسمی از آن یاد می‌کنند. آنچنان که روز گذشته معاون حمایت سلامت کمیته امداد امام خمینی (ره) اعلام کرد که «در کشور با انباشت فقر مواجهیم و سالانه ۱۳۵۰ میلیارد تومان مستمری از سوی این کمیته پرداخت می‌شود.»
این موضوع سبب شده تا امروز نهادهایی چون کمیته امداد به دنبال ساماندهی نهادهای مردمی برای پوشش خلأهای رسیدگی و کمک به نیازمندان باشد و این درحالی است که برخی کارشناسان معتقدند روی آوردن به جریان‌ها و شبکه‌های اجتماعی، نمی تواند اثری در توجه به مشکلات روند افزایشی تولید و انباشت فقر داشته باشد. هم اکنون و بر اساس آمارهای رسمی، کمیته امداد امام خمینی(ره) قریب به چهار میلیون نفر را تحت پوشش قرار داده و سالانه ۵/ ۱ میلیون نفر نیز ارباب رجوع دارد. بنا بر اظهارات "علی‌محمد ذوالفقاری" معاون کمیته امداد «نیاز این افراد - فقرا و نیازمندان - در بسته‌بندی های مختلف چندین برابر امکانات موجود در کمیته امداد است. به عنوان مثال سالانه ۲۰۰ هزار ظرفیت ازدواج داریم بعضی از درخواست های مردم از کمیته امداد با ساز‌و کار اداری قابل حل نیست و در دهه های گذشته بسیاری از مشکلات مردم در امداد ریشه اقتصادی داشت، امروز علاوه بر این حوزه ریشه اجتماعی نیز دارد.»
برخی درخواست ها در کمیته امداد قابل حل نیست
معاون کمیته امداد امام خمینی (ره) که در همایش بررسی نقش مراکز نیکوکاری در محرومیت‌زدایی و ایجاد توسعه پایدار در کرمان سخن می گفت، اظهارداشته که یکی از دلایلی که کمیته امداد به سراغ شبکه های مردمی آمده، این است که سرعت در خدمت رسانی صورت بگیرد. وی گفته که «احساس ما این است که شبکه های مردمی برای انسجام دادن به همه انسان هایی است که در یک محله می خواهند به کمک امداد بیایند و این به یک فرد خلاصه نمی شود. یکی از مسائلی که در طراحی شبکه های مردمی به آن پرداخته شده، استفاده از جایگاه معتمدان و استفاده از سرمایه اجتماعی آنهاست و برای این مراکز مدیریت محلی تعریف شده است.این شبکه‌های مردمی می‌تواند به افزایش خدمت، افزایش حجم تشخیص نیازمندان کمک کرده و شناسایی نیکوکاران و شناسایی نیازمندان را انجام می دهد.» به گفته وی، کمیته امداد به دنبال این بود در شبکه های محلی به جز نیازمند شناسی، خیر شناسی نیز اتفاق بیفتد و احسان در اشکال مختلف شناسایی و ساماندهی شود.
اما بررسی های کارشناسان در این زمینه گویای آن است که برخی سیاست ها در مواجهه با مشکلات و نیازهای نیازمندان دچار اشکالات فراوانی بوده و امروز با شکست مواجه شده است.
«سعید لیلاز» کارشناس اقتصاد در این باره می گوید: اگر نگاهی به نوع رسیدگی به مسائل نیازمندان و افراد آسیب دیده طی دو دهه گذشته داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که سیاست های اجرایی در ساماندهی و توجه به نیازمندان چندان مورد اثر واقع نشده و امروز باید مورد بازنگری قرار گیرد. چنانچه انباشت فقر در ایران امروز بیش از سال های قبل بوده و با وجود درآمدهای نفتی بسیار در کشور، آنچنان که باید به نیازمندان توجه نشده است.
وی با بیان اینکه باید مدیریت مناسبی بر درآمدهای عمومی کشور برای توجه به مشکلات نیازمندان و کاستن از جمعیت فقرا صورت گیرد ، تاکید می کند: «اینکه اعلام شود دنبال ساماندهی شبکه های اجتماعی برای رفع خلأ های کمک به فقرا و نیازمندان هستیم، خود گویای شکست سیاست‌های دولتی حمایت از فقراست چراکه اقتصاد امروز ایران و منابع اقتصادی عمدتا در اختیار دولت است و روی آوردن به شبکه‌های اجتماعی برای کمک به فقرا، نشان از کارا نبودن برنامه های دولتی در این زمینه دارد.
شبکه های اجتماعی از دیرباز بوده اند
لیلاز در ادامه تصریح می کند: شبکه های اجتماعی و کمک های مردمی در ایران از دیرباز وجود داشته اند و هرگز نیاز به ساماندهی از سوی نهادهای دولتی نداشته است. نمونه آن هم روزهای محرم و پخت میلیون ها غذا در کشور است که به طور خود جوش انجام شده و تماما نیز جنبه خیریه و کمک دارد. مردم ایران همیشه روحیه توجه به نیازمندان را داشته اند و اگر امروز به صراحت از انباشت فقر در کشور سخن می گوییم، نشانه آن است که با وجود شبکه‌های اجتماعی و منابع عظیم درآمدی در دولت، نتوانسته ایم هدایت مناسبی در توجه به نیازمندان داشته باشیم.
این کارشناس اقتصاد اظهار می دارد: کمیته امداد امام خمینی(ره) از ابتدا قرار نبود از منابع دولتی استفاده کند، اما این اتفاق افتاد و اکنون به هدف های مورد توجه و سیاست های نظام در رسیدگی به فقرا نرسیده است. معتقد هستم یک بازنگری اساسی در تمامی سیاست گذاری ها نیاز است چرا که در سال های گذشته از انقلاب اسلامی بیش از دو هزار میلیارد دلار نفت فروخته شده و از شبکه های اجتماعی نیز بسیار برای توجه به فقرا استفاده شده است، اما با این حال با انباشت فقر مواجه هستیم. لیلاز می‌گوید: ما در ایران شبکه‌های اجتماعی در جهت مبارزه با فقر را از گذشته داشته ایم و این نهاد ها با تمام قوا کار کرده اند. اما مسئله مهم کشور در توجه به فقرا و کاهش روند افزایشی فقر، بحث تولید و توزیع و ثروت است که نتواسته ایم در سال های گذشته به تعریفی درست از آن برسیم. تا زمانی که معنی تولید و توزیع ثروت را نفهمیم، فقر ریشه‌کن نخواهد شد و این مشکلی است که سال ها در اقتصاد کشور وجود داشته است.
توده ای شدن فقر در ایران
«اقتصاد کشور از نفس افتاده و روند تولید فقر رو به صعود است.» لیلاز با بیان این مطلب اظهارکرد: در ۲۵ سال گذشته متوسط رشد اقتصادی کشور زیر ۵ درصد بوده است و با این حال نتوانسته‌ایم کاری قابل توجه در زمینه کنترل تولید فقر انجام دهیم. متاسفانه باید گفت که از سال ۸۹ به این طرف، با توده ای فقر مواجه هستیم و در حال حاضر قدرت خرید طبقه کارگر نسبت به چهار سال گذشته ۳۵ درصد و قدرت خرید طبقه کارمند، ۴۵ درصد کاهش یافته است و با توجه به روند اقتصادی کشور، اگر وضعیت بدتر نشود بهتر نخواهد شد. در چنین شرایطی قطعا روی آوردن به شبکه های اجتماعی برای پوشش خلأهای رسیدگی به فقرا و نیازمندان کارساز نخواهد بود.
وی با بررسی عملکرد دولت ها در انباشت فقر در ایران می گوید: در دوران اصلاحات و دولت آقای خاتمی، با تولید بیشتر ثروت به توقف تولید فقر کمک کردیم اما از اواخر ۸۹ نظام توزیع ثروت با مشکل مواجه خواهد شد.چرا که هنوز به معنی درستی از تولید و توزیع ثروت در سطوح بالای مدیریت کشو نرسیده ایم. نهادهایی مثل سازمان بهزیستی، کمیته امداد یا سازمان تامین اجتماعی نتوانسته اند در اجرای سیاست ها و اهداف خود برای توجه به فقرا و نیازمندان درست عمل کنند. بزرگ‌ترین نهاد اجتماعی، اقتصادی ایران و منطقه، سازمان تامین اجتماعی و صندوق شستاست و وظیفه اش نیز بهبود معیشت و توجه به بازنشستگان است، اما بزرگ‌ترین تخلفات مالی با شعار توجه به عدالت در این نهاد شده و در این شرایط، روی آوردن به نهادهای اجتماعی برای کمک به فقر، نمی تواند توجیهی داشته باشد.
لیلاز تصریح می کند: معتقدم هرکس می خواهد در نظام اسلامی ایران با فقر برخورد کند، استفاده از شبکه های اجتماعی را باید در ردیف های آخر قرار دهد و در ردیف اول استفاده صحیح از منابع و تجدید نظر ضروری در ورود دولت به تولید و توزیع ثروت باید صورت گیرد. در غیر این صورت در سال های آینده مهار فقر و تبعات اجتماعی آن کاری دشوار خواهد بود و باید انتظار رخدادهای قابل توجه در موضوع فقرا را داشت.
این موضوع سبب شده تا امروز نهادهایی چون کمیته امداد به دنبال ساماندهی نهادهای مردمی برای پوشش خلأهای رسیدگی و کمک به نیازمندان باشد و این درحالی است که برخی کارشناسان معتقدند روی آوردن به جریان‌ها و شبکه‌های اجتماعی، نمی تواند اثری در توجه به مشکلات روند افزایشی تولید و انباشت فقر داشته باشد. هم اکنون و بر اساس آمارهای رسمی، کمیته امداد امام خمینی(ره) قریب به چهار میلیون نفر را تحت پوشش قرار داده و سالانه ۵/ ۱ میلیون نفر نیز ارباب رجوع دارد. بنا بر اظهارات "علی‌محمد ذوالفقاری" معاون کمیته امداد «نیاز این افراد - فقرا و نیازمندان - در بسته‌بندی های مختلف چندین برابر امکانات موجود در کمیته امداد است. به عنوان مثال سالانه ۲۰۰ هزار ظرفیت ازدواج داریم بعضی از درخواست های مردم از کمیته امداد با ساز‌و کار اداری قابل حل نیست و در دهه های گذشته بسیاری از مشکلات مردم در امداد ریشه اقتصادی داشت، امروز علاوه بر این حوزه ریشه اجتماعی نیز دارد.»
برخی درخواست ها در کمیته امداد قابل حل نیست
معاون کمیته امداد امام خمینی (ره) که در همایش بررسی نقش مراکز نیکوکاری در محرومیت‌زدایی و ایجاد توسعه پایدار در کرمان سخن می گفت، اظهارداشته که یکی از دلایلی که کمیته امداد به سراغ شبکه های مردمی آمده، این است که سرعت در خدمت رسانی صورت بگیرد. وی گفته که «احساس ما این است که شبکه های مردمی برای انسجام دادن به همه انسان هایی است که در یک محله می خواهند به کمک امداد بیایند و این به یک فرد خلاصه نمی شود. یکی از مسائلی که در طراحی شبکه های مردمی به آن پرداخته شده، استفاده از جایگاه معتمدان و استفاده از سرمایه اجتماعی آنهاست و برای این مراکز مدیریت محلی تعریف شده است.این شبکه‌های مردمی می‌تواند به افزایش خدمت، افزایش حجم تشخیص نیازمندان کمک کرده و شناسایی نیکوکاران و شناسایی نیازمندان را انجام می دهد.» به گفته وی، کمیته امداد به دنبال این بود در شبکه های محلی به جز نیازمند شناسی، خیر شناسی نیز اتفاق بیفتد و احسان در اشکال مختلف شناسایی و ساماندهی شود.
اما بررسی های کارشناسان در این زمینه گویای آن است که برخی سیاست ها در مواجهه با مشکلات و نیازهای نیازمندان دچار اشکالات فراوانی بوده و امروز با شکست مواجه شده است.
«سعید لیلاز» کارشناس اقتصاد در این باره می گوید: اگر نگاهی به نوع رسیدگی به مسائل نیازمندان و افراد آسیب دیده طی دو دهه گذشته داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که سیاست های اجرایی در ساماندهی و توجه به نیازمندان چندان مورد اثر واقع نشده و امروز باید مورد بازنگری قرار گیرد. چنانچه انباشت فقر در ایران امروز بیش از سال های قبل بوده و با وجود درآمدهای نفتی بسیار در کشور، آنچنان که باید به نیازمندان توجه نشده است.
وی با بیان اینکه باید مدیریت مناسبی بر درآمدهای عمومی کشور برای توجه به مشکلات نیازمندان و کاستن از جمعیت فقرا صورت گیرد ، تاکید می کند: «اینکه اعلام شود دنبال ساماندهی شبکه های اجتماعی برای رفع خلأ های کمک به فقرا و نیازمندان هستیم، خود گویای شکست سیاست‌های دولتی حمایت از فقراست چراکه اقتصاد امروز ایران و منابع اقتصادی عمدتا در اختیار دولت است و روی آوردن به شبکه‌های اجتماعی برای کمک به فقرا، نشان از کارا نبودن برنامه های دولتی در این زمینه دارد.
شبکه های اجتماعی از دیرباز بوده اند
لیلاز در ادامه تصریح می کند: شبکه های اجتماعی و کمک های مردمی در ایران از دیرباز وجود داشته اند و هرگز نیاز به ساماندهی از سوی نهادهای دولتی نداشته است. نمونه آن هم روزهای محرم و پخت میلیون ها غذا در کشور است که به طور خود جوش انجام شده و تماما نیز جنبه خیریه و کمک دارد. مردم ایران همیشه روحیه توجه به نیازمندان را داشته اند و اگر امروز به صراحت از انباشت فقر در کشور سخن می گوییم، نشانه آن است که با وجود شبکه‌های اجتماعی و منابع عظیم درآمدی در دولت، نتوانسته ایم هدایت مناسبی در توجه به نیازمندان داشته باشیم.
این کارشناس اقتصاد اظهار می دارد: کمیته امداد امام خمینی(ره) از ابتدا قرار نبود از منابع دولتی استفاده کند، اما این اتفاق افتاد و اکنون به هدف های مورد توجه و سیاست های نظام در رسیدگی به فقرا نرسیده است. معتقد هستم یک بازنگری اساسی در تمامی سیاست گذاری ها نیاز است چرا که در سال های گذشته از انقلاب اسلامی بیش از دو هزار میلیارد دلار نفت فروخته شده و از شبکه های اجتماعی نیز بسیار برای توجه به فقرا استفاده شده است، اما با این حال با انباشت فقر مواجه هستیم. لیلاز می‌گوید: ما در ایران شبکه‌های اجتماعی در جهت مبارزه با فقر را از گذشته داشته ایم و این نهاد ها با تمام قوا کار کرده اند. اما مسئله مهم کشور در توجه به فقرا و کاهش روند افزایشی فقر، بحث تولید و توزیع و ثروت است که نتواسته ایم در سال های گذشته به تعریفی درست از آن برسیم. تا زمانی که معنی تولید و توزیع ثروت را نفهمیم، فقر ریشه‌کن نخواهد شد و این مشکلی است که سال ها در اقتصاد کشور وجود داشته است.
توده ای شدن فقر در ایران
«اقتصاد کشور از نفس افتاده و روند تولید فقر رو به صعود است.» لیلاز با بیان این مطلب اظهارکرد: در ۲۵ سال گذشته متوسط رشد اقتصادی کشور زیر ۵ درصد بوده است و با این حال نتوانسته‌ایم کاری قابل توجه در زمینه کنترل تولید فقر انجام دهیم. متاسفانه باید گفت که از سال ۸۹ به این طرف، با توده ای فقر مواجه هستیم و در حال حاضر قدرت خرید طبقه کارگر نسبت به چهار سال گذشته ۳۵ درصد و قدرت خرید طبقه کارمند، ۴۵ درصد کاهش یافته است و با توجه به روند اقتصادی کشور، اگر وضعیت بدتر نشود بهتر نخواهد شد. در چنین شرایطی قطعا روی آوردن به شبکه های اجتماعی برای پوشش خلأهای رسیدگی به فقرا و نیازمندان کارساز نخواهد بود.
وی با بررسی عملکرد دولت ها در انباشت فقر در ایران می گوید: در دوران اصلاحات و دولت آقای خاتمی، با تولید بیشتر ثروت به توقف تولید فقر کمک کردیم اما از اواخر ۸۹ نظام توزیع ثروت با مشکل مواجه خواهد شد.چرا که هنوز به معنی درستی از تولید و توزیع ثروت در سطوح بالای مدیریت کشو نرسیده ایم. نهادهایی مثل سازمان بهزیستی، کمیته امداد یا سازمان تامین اجتماعی نتوانسته اند در اجرای سیاست ها و اهداف خود برای توجه به فقرا و نیازمندان درست عمل کنند. بزرگ‌ترین نهاد اجتماعی، اقتصادی ایران و منطقه، سازمان تامین اجتماعی و صندوق شستاست و وظیفه اش نیز بهبود معیشت و توجه به بازنشستگان است، اما بزرگ‌ترین تخلفات مالی با شعار توجه به عدالت در این نهاد شده و در این شرایط، روی آوردن به نهادهای اجتماعی برای کمک به فقر، نمی تواند توجیهی داشته باشد.
لیلاز تصریح می کند: معتقدم هرکس می خواهد در نظام اسلامی ایران با فقر برخورد کند، استفاده از شبکه های اجتماعی را باید در ردیف های آخر قرار دهد و در ردیف اول استفاده صحیح از منابع و تجدید نظر ضروری در ورود دولت به تولید و توزیع ثروت باید صورت گیرد. در غیر این صورت در سال های آینده مهار فقر و تبعات اجتماعی آن کاری دشوار خواهد بود و باید انتظار رخدادهای قابل توجه در موضوع فقرا را داشت.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
طبیعی هست تا زمانی که آدمهایی مثل رحیمی معاون مورد اعتماد رییس جمهور سابق و... توو مملکت ما دارن خون مردم بیچاره رو ب شیشه میگیرن فقر وجود داره .بازم خدارو شکر مدتی هس ک قوه قضاییه وارد عمل شده برای مبارزه با اختلاس و ...