اطلاعات تالاب‏‌ها محرمانه شدند؟

روزنامه هم میهن نوشت: خشکسالی، سدسازی، دکل‌های نفتی و تغییر اقلیم، سال‌هاست که جان تالاب‌های ایران را نشانه رفته است و تا امروز ۶۰ درصد از تالاب‌های ایران غبارخیز شده‌اند؛ حالا هم تعداد مناطق غبارخیز افزایش یافته، هم شدت گردوغبار در این مناطق بیشتر شده است.

خشکسالی، سدسازی، دکل‌های نفتی و تغییر اقلیم، سال‌هاست که جان تالاب‌های ایران را نشانه رفته است و تا امروز 60 درصد از تالاب‌های ایران غبارخیز شده‌اند؛ حالا هم تعداد مناطق غبارخیز افزایش یافته، هم شدت گردوغبار در این مناطق بیشتر شده است.

آخرین وضعیت تالاب‌ها حالا به غبارخیزی شدید رسیده است و 50 سال بعد از کنوانسیون رامسر، تالاب‌های ایران در وضعیتی بحرانی قرار گرفته‌اند. در سال ۱۳۹۸ مطالعه‌ای  در ایران برای شناسایی منشأ داخلی گردو‌غبار در داخل کشور انجام شد. طبق این مطالعه از مجموع 5/3 میلیون هکتار مساحت تالاب‌ها، حدود یک میلیون و ۴۶۰ هزار هکتار آن یعنی حدود ۴۲ درصد مناطق غبارخیز بودند.

ایران 42 نوع تالاب طبیعی دارد و بیش از 140 تالاب در فهرست آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده یک قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور نام برده شده ‌است. از میان تالاب‌های داخلی، نام 25 مورد از آنها در کنوانسیون رامسر ثبت شده‌ و به‌عنوان تالاب بین‌المللی شناخته می‌شوند؛ معاهده‌ای که در سال 1349 در شهر رامسر به تصویب رسید و حالا تعداد اعضای آن به بیش از ۱۸۰ کشور رسیده است. 

در روز جهانی تالاب‌ها و در نشست «حفاظت از تالاب‌ها برای آینده مشترک‌مان» که در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، فعالان محیط‌زیست از آخرین وضعیت تالاب‌های کمجان، انزلی و دریاچه ارومیه گفتند و آنچه را بر تالاب‌های ایران می‌گذرد دوباره بازخوانی کردند.

آنها که سال‌ها درباره وضعیت تالاب‌ها هشدار می‌دهند، می‌گویند که سازمان‌های مربوطه اطلاعات دقیقی از وضعیت تالاب‌ها نمی‌دهند؛ اطلاعاتی که ظاهراً محرمانه است. اما سوال اینجاست که چرا باید اطلاعات مربوط به تالاب‌ها محرمانه باشد؟ تا این اطلاعات نباشد چطور می‌توان ارزش‌گذاری اکولوژیکی داشت و چطور می‌توان روند تخریب را کندتر کرد.

از میان این سه تالاب که در نشست بررسی شدند، تالاب «کمجان» در استان فارس از اواخر دهه 80، با کمک جامعه محلی احیا شد و کم‌کم توانست دوباره تنوع‌زیستی خود را بازگرداند؛ روندی که نزدیک به چهار تا پنج سال زمان برد و اثرات زهکشی‌های دهه 60 با ساخت آب‌بندها از بین رفت. در کنار آن اما تالاب انزلی به‌عنوان یک تالاب ساحلی باارزش که معیشت بیش از یک‌میلیون نفر به آن وابسته است، به‌شدت آسیب دیده است. فعالان محیط‌زیست در این نشست هشدار دادند که به‌دنبال پس‌روی دریای خزر، انزلی هم از حالت تالاب ساحلی خارج شده و نمی‌تواند با دریا تبادلات آبی داشته باشد.