هر آن چیزی که باید درباره واگذاری ایران‌خودرو بدانید
پس از تصمیم نظام حکمرانی به پذیرش دیجی‌کالا در بورس تهران، بازگشت ایران‌خودرو به آغوش بخش خصوصی، مهم‌ترین خبری است که در ماه بهمن به گوش می‌رسد.
برترین‌ها: پس از تصمیم نظام حکمرانی به پذیرش دیجی‌کالا در بورس تهران، بازگشت ایران‌خودرو به آغوش بخش خصوصی، مهم‌ترین خبری است که در ماه بهمن به گوش می‌رسد. براساس نامه‌ای که از سوی دبیرخانه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا به هیات تجدیدنظر شورای رقابت ارسال شده، واگذاری ایران‌خودرو به بخش خصوصی قطعی شده است.
چنان که ناظران پیش‌بینی کرده‌اند، احتمالاً فرآیند خصوصی‌سازی ایران‌خودرو در دو مرحله انجام می‌شود؛ نخست، واگذاری مدیریت و سپس انتقال مالکیت با رعایت تعهدات اقتصادی و اجتماعی. به این ترتیب، دولت از مدیریت مستقیم این خودروساز خارج می‌شود و نقش نظارتی خود را حفظ می‌کند. این واگذاری باید طی یک بازه‌زمانی مشخص (حداکثر پنج سال) انجام شود تا از بروز چالش‌های احتمالی جلوگیری شود. به عقیده ناظران، واگذاری صنعت خودروسازی به بخش خصوصی می‌تواند فرصت‌هایی مانند افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌های اضافی و بهبود کیفیت محصولات را به همراه داشته باشد.
این واگذاری گرچه با موافقت سران قوا روبه‌رو شده، اما در مجلس شورای اسلامی مخالفان زیادی دارد. نگاهی به اظهارات و نامه اخیر نمایندگان مجلس نشان می‌دهد آنان گرچه موافق خصوصی‌سازی ایران‌خودرو هستند، اما ظاهراً دلیل مخالفت‌شان، واگذاری خودروسازی به یک قطعه‌ساز سهامدار ایران‌خودرو است. در روزها و هفته‌های آتی باید منتظر بمانیم تا تکلیف این تصمیم دولت مشخص شود.
واگذاری به بخش خصوصی و چند نگرانی
برخی افراد به تجربیات ناموفق خصوصی‌سازی در گذشته در ایران اشاره می‌کنند، جایی که به جای بهبود عملکرد، شرکت‌ها به ورشکستگی یا کاهش کیفیت و خدمات نزدیک شده‌اند. این موضوع به تردید و مخالفت با خصوصی‌سازی جدید دامن زده است. از سوی دیگر برخی معتقدند، بخش خصوصی در ایران هنوز به اندازه کافی قدرتمند و آماده نیست تا مسئولیت یک شرکت بزرگ مانند ایران‌خودرو را بر عهده بگیرد. این می‌تواند منجر به مدیریت ناموفق و اتلاف منابع شود. با این حال به نظر می‌رسد در این زمینه‌ها جای نگرانی وجود ندارد، چون شرکت صنایع تولیدی کروز یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شرکت‌های قطعه‌سازی خودرو در ایران است که به‌عنوان بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین شرکت قطعه‌سازی خودرو در غرب آسیا شناخته می‌شود و نقش مهمی در تامین قطعات مورد نیاز صنعت خودروسازی ایران دارد.
به‌جز نمایندگان مجلس و سیاستمداران اصولگرا که منتفعان اصلی دولتی بودن ایران‌خودرو بوده‌اند، خصوصی‌سازی این شرکت می‌تواند مخالفان نظیر کارگران این شرکت داشته باشد. نگرانی از تغییرات در قراردادهای کاری، حقوق و مزایا و فرهنگ کاری می‌تواند افراد زیادی را نگران کند. گروه‌های کارگری ممکن است برای حفظ وضعیت موجود و حمایت از حقوق کارگران، با هرگونه تغییری که به نظرشان به ضرر کارگران باشد، مخالفت کنند. حتی مصرف‌کنندگان ممکن است نگران باشند که خصوصی‌سازی منجر به افزایش قیمت‌ها شود.
یادآوری یک تجربه موفق
اما چرا باید از خصوصی‌سازی ایران‌خودرو استقبال کرد؟
برای این کار می‌توانیم تجربه واگذاری بخشی از سهام شرکت رنو را به گروه نیسان مثال بزنیم. در اواخر دهه ۹۰، رنو با مشکلات مالی شدیدی مواجه بود و در آستانه ورشکستگی قرار داشت. در این زمان، نیسان که خود نیز از مشکلات مالی رنج می‌برد، پیشنهاد همکاری و ائتلاف با رنو را داد. این همکاری به شکل یک اتحاد استراتژیک در سال ۱۹۹۹ منجر شد که رنو ۳۶.۸ درصد از سهام نیسان را خرید و در مقابل، نیسان ۱۵ درصد از سهام رنو را بدون حق رای دریافت کرد. این شراکت به مذاق خیلی‌ها خوش نیامد. مخالفت‌های اصلی از سوی کارگران و اتحادیه‌های کارگری فرانسه، که نگران از دست دادن شغل و تغییر فرهنگ کاری بودند، به همراه بخشی از افکار عمومی فرانسه که به داشتن یک شرکت خودروسازی ملی مفتخر بودند، آغاز شد. این گروه‌ها نگران بودند که نیسان، به‌عنوان یک شرکت ژاپنی، کنترل رنو را در دست بگیرد و فرهنگ و سیاست‌های ژاپنی را بر شرکت تحمیل کند. همچنین نگرانی‌هایی در مورد تاثیر این اتحاد بر اقتصاد فرانسه و صنعت خودروسازی اروپا وجود داشت. برخی نگران بودند که این واگذاری به رقابت ناعادلانه منجر شود یا به نفع نیسان باشد. از سوی دیگر پس از نهایی شدن این شراکت، تصمیم‌های مدیریتی، مانند برنامه‌های صرفه‌جویی و تعدیل نیرو که توسط کارلوس گوسن، مدیرعامل جدید دو شرکت، پیشنهاد شد، با مخالفت‌های شدیدی مواجه شد. با وجود مخالفت‌ها، اتحاد رنو-نیسان به یکی از بزرگ‌ترین اتحادهای خودروسازی جهان تبدیل شد و در درازمدت به هر دو شرکت کمک کرد تا بهبود مالی و افزایش سهم بازار را تجربه کنند.
در ادامه به چند نمونه از واکنش کاربران فضای مجازی به این ماجرا اشاره شده است:
مریم نوشت: انصاف نیست که ایران‌خودرو هر روز میلیاردها تومان ضرر بده، مدیریت دولتی به درد ایران خودرو نمی‌خوره بخدا. پس چی شد این خصوصی سازی؟
برزو هم ادامه داد: منم با واگذاری ایران خودرو به کروز موافق ام به شرط اینکه گمرک واردات خودرو رو آزاد کنه با تعرفه نزدیک به صفر
مرتضی اما نظر متفاوتی داشت: واگذاری ایران خودرو به شرکت کروز یک رانت بزرگ و زمینه فسادی بزرگتر است.
جالب است بدانید کروز بازیان حدوداً ۲۴۰ میلیاردی میخواهد ایران خودرو را از زیان نجات دهد!
امیر هم در انتها نوشت: آقایان اژه و قالیباف (و پزشکیان!) بفرمایید چگونه ایران خودرو داره به شرکت کروز واگذار میشه، درصورتی که شرکت کروز پرونده فساد باز داره؟
و چرا پرونده کروز، کرسنت، دبش، هزاران پرونده و قانون مسکوته؟
برای گردآوری این مطلب از روزنامه‌های فرهیختگان و سازندگی کمک گرفته‌ایم.
نظر کاربران
خدا خیرتون بده چی رو دارین با چی مقایسه میکنید. ایران‌خودرو و نیسان😐
والا تا حالا که دولتی بود هیچ توفیقی نداشت،حالا که میخواد به بخش خصوصی واگذار بشه....دیگه الله و اعلم