از زیر یخ‌های قطب جنوب، یک سرزمین بیرون آمد!

خبرآنلاین: ذوب شدن یخ‌های قطب جنوب، می‌تواند تا ۵ متر سطح دریاها را افزایش دهد، اما در پایان این قرن زمینی به‌اندازه یک کشور کوچک از زیر یخ بیرون می‌آید. این سرزمین جدید در قطب جنوب از پیش توسط ارگانیسم‌ها مستعمره شده است. اولین موجوداتی که در آن ظاهر می‌شوند جلبک‌ها و سیانوباکتری ها هستند، موجودات کوچکی که به‌اندازه کافی ریز هستند تا بین دانه‌های شن جای بگیرند. اینجاست که جلبک‌ها رشد می‌کنند  و از بین می‌روند و با تکرار این فرآیند مثل همیشه به‌آرامی ذرات شن را به هم می‌چسبانند تا سطحی برای رشد موجودات دیگر ایجاد کنند.

محیطی که پدید می‌آید همان چیزی است که گلسنگ‌ها و خزه‌ها به دنبال آن هستند. اگرچه آن‌ها فقط چند سانتی‌متر قد می‌کشند اما در مقایسه با دیگر موجودات قطب جنب، غول به نظر می‌رسند. هنگامی‌که این سرزمین خانه گلسنگ‌ها و خزه‌ها شود، موجودات بزرگ‌تر نیز ممکن است ظاهر شوند و درنهایت گیاهان در آنجا جای بگیرند. به‌این‌ترتیب اگر دانه‌های آن‌ها در محیط خزه‌ای نرم و مرطوب گیر کنند، تکثیر می‌شوند و رشد می‌کنند.

تنها دو گونه گیاهی بومی قطب جنوب هستند. هر دو دانه‌های خود را با باد پخش می‌کنند. این باعث می‌شود که آن‌ها برای گرده‌افشانی به حیوانات و حشرات نیاز نداشته باشند تنها باد است که این گرده‌ها را جابه‌جا می‌کند. اما بازهم این گیاهان به مقداری خزه یا گلسنگ نیاز دارند تا به آن بچسبند و به این‌سو و آن‌سو نروند.

اما این توالی طبیعی با تغییرات آب‌وهوایی تغییر پیداکرده است. تاکنون بیش از ۱۰۰ گونه گیاه به جنوبگان رسیده‌اند اما برخی از آن‌ها موفق به ادامه بقا شده‌اند. به‌عنوان‌مثال، پوا آنوا، گیاهی فرصت‌طلب است که با رشد سریع، به‌سرعت در جزایر زیر جنوبگان از جورجیا جنوبی تا جزیره لیوینگستون گسترش‌یافته است و اکنون راه خود را به سمت جنوب جنوبگان طی می‌کند.

نقشه جدید؛ ۱۰۰سال دیگر قطب جنوب چه شکلی خواهد بود؟

اکنون محققان به این فکر می‌کنند که چقدر پتانسیل برای رشد گونه‌های گیاهی جدید در خاک‌های قطب جنوب وجود دارد. ۱۰۰ سال دیگر قطب جنوب چگونه خواهد بود؟ آیا می‌تواند مانند مناظر تندرا که از قطب شمال می‌شناسیم سبز باشد؟

دانشمندان به‌تازگی داده‌های ماهواره‌ای را با اندازه‌گیری‌های میدانی ترکیب کرده‌اند تا اولین نقشه از پوشش گیاهی سبز را در سراسر قاره قطب جنوب تهیه کنند. آن‌ها درمجموع ۴۴.۲ کیلومترمربع از پوشش گیاهی را شناسایی کردند که بیشتر در شبه‌جزیره قطب جنوب و جزایر فراساحلی هم‌جوار یافت می‌شود. این منطقه با پوشش گیاهی فقط ۰.۱۲٪ از کل منطقه  بدون یخ قطب جنوب را تشکیل می‌دهد، که نشان می‌دهد قطب جنوب فعلاً قاره یخ‌زده‌ای است که برف و یخ بر آن غالب است.

محیط دست‌نخورده قطب جنوب به‌خودی‌خود، ارزش محافظت دارد، اما این منطقه به بشریت نیز خدمت می‌کند. آب‌وهوا و الگوهای آب‌وهوا در سراسر جهان توسط توده‌های عظیم یخ در قاره قطب جنوب هدایت می‌شود. ناپدید شدن این یخچال‌ها سیاره ما را تغییر می‌دهد.

نقشه‌های جدید اطلاعات کلیدی را در مقیاسی ارائه می‌کنند که درگذشته امکان دستیابی به آن وجود نداشت. دانشمندان می‌توانند از این نقشه‌ها برای زیر نظر گرفتن هرگونه تغییر در مقیاس بزرگ در الگوهای توزیع پوشش گیاهی استفاده کنند. پوشش گیاهی در قطب جنوب با سخت‌ترین شرایط زندگی در این سیاره روبرو می‌شود. فقط انعطاف‌پذیرترین موجودات می‌توانند در آنجا رشد کنند, بنابراین هنوز نمی‌دانیم آینده آن‌ها با تغییرات آب‌وهوایی چه خواهد بود. اکنون محققان می‌دانند کجا باید به دنبال این گیاهان بگردند و می‌توانند اقدامات دقیق‌تری برای محافظت از آینده آن‌ها داشته باشند.