سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: الخیر فی ما وقع
«الخیر فی ماوقع...» این پاسخ سخنگوی فارسی زبان وزارتخارجه آمریکا در پاسخ به سوالی درباره درونمای روابط تهران- واشنگتن بعد از بیش از سه دهه قطع رابطه بود.
خبرآنلاین: سخنگوی فارسی زبان وزارتخارجه آمریکا تاکید دارد حضور رییس جمهور اسلامی ایران در نیویورک فرصت خوبی برای حل مساله هسته ای ایران است.
«الخیر فی ماوقع...» این پاسخ سخنگوی فارسی زبان وزارتخارجه آمریکا در پاسخ به سوالی درباره درونمای روابط تهران- واشنگتن بعد از بیش از سه دهه قطع رابطه بود.
آلن ایر مردی در قلب دستگاه دیپلماسی آمریکا که به واسطه تسلط اش به زبان فارسی و ادبیات ایران بیش از سمت رسمی اش در بین ایرانی ها خصوصا رسانه ها شناخته می شود.
او و کشورش که روزهای شلوغی را به واسطه برپایی مذاکرات هسته ای ایران و ۵+۱ در نیویورک پشت سرمی گذارند، در فرصتی کوتاه که در اختیار داشت به گفته خود به دلیل وظیفه شغلی اش عمل کرد و به صورت کتبی پاسخگوی سوالات خبرآنلاین شد.
سخنگوی وزارتخارجه آمریکا که می گوید اراده ها برای رسیدن به توافق نهایی بین طرفین مذاکره کننده وجود دارد و بسیاری از سوءتفاهمات برطرف شده است، این را هم گفت که در باغ سبز نشان نمی دهم هنوز برخی اختلافات اساسی پابرجاست.
او حضور روحانی در نیویورک برای شرکت در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل را فرصتی مغتنم و بزرگ برای حل مساله هسته ای ایران دانست.
آلن ایر که می گفت اصلا نمی داند گفتگویی بین روسای جمهور دو کشور صورت خواهد گرفت یا نه، این را تاکید کرد که اوباما تمایل به تعامل مستقیم با روحانی دارد اما بستگی به میل روحانی دارد.
سخنگوی فارسی زبان که علاقه زیادی به دیدن زیبایی های ایران دارد امیدوار است تا جوان است روابط دو کشور اجازه دیدن از زیبایی ها را به ایران بدهد
مشروح گفتگو با سخنگوی وزارتخارجه آمریکا را در ادامه بخوانید؛
دور جدید مذاکرات ایران و ۵+۱ در نیویورک را چطور ارزیابی می‌کنید؟
دور جدید مذاکرات ایران و ۵+۱ در نیویورک را مملو از فرصت می‌بینم. در این هفته سران کشورها، وزرای امور خارجه و بسیاری از رهبران جهانی اینجا گرد هم آمده‌اند و در سطوح مختلف (در سطح وزرا، معاون سیاسی و کارشناسی) تقریبا بدون وقفه جلسات و دیدارهایی درحال وقوع هستند. پس این فرصتی بی‌نظیر برای پیشبرد گفتگوها و کم کردن اختلافات است که انشاالله به روند رسیدن به تفاهم و توافق مشترک کمک می کند.
آقای ریابکوف روز گذشته عنوان کردند که ایران و ۵+۱ بر روی برخی از موارد اختلافی به پیشرفت خوبی دست رسیدند، این موضوع را تایید می‌کنید؟ پیشرفت‌های صورت گرفته در چه موضوعاتی محسوس‌تر بوده است؟
یکی از علایم جدیت ما این است که رسانه‌ای مذاکره نمی‌کنیم و از این قرار نمی‌شود وارد جزییات شوم. اما نشست‌هایی که در این چند روز گذشته با ایران و با سایر همکارانمان در گروه ۱+۵ و اتحادیه اروپا داشتیم، مثل روز روشن است که همه ما کمر همت بستیم تا بسوی هدف مشترک‌مان کار کنیم.
همانگونه که واقف هستید، در طی دو روز گذشته در نیویورک نمایندگان ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران در جلسات دوجانبه رایزنی شرکت کردند. این نشست‌ها سازنده بودند و کارهای فنی بسیار دشواری که باید بخشی از توافق جامع باشند از سوی همه طرف‌ها در دست انجام است.
افزون بر آن آقای کری هم با اقای دکتر محمد جواد ظریف دیدار کرد. این دیدار بیش از یک ساعت دوام داشت، تا وضعیت مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه پنج بعلاوه یک تحت رهبری اتحادیه اروپا را، از جمله هم پیشرفت حاصله و هم کار باقی مانده، مرور کنند. اما نمی‌خواهم به شما در باغ سبز نشان دهم - اختلافات عمده‌ای کماکان سرجای خودش باقی هستند. و از یک جهت ارزیابی در مورد مقدار پیشرفت حاصله گمراه کننده است، چنانچه در برنامه اقدام مشترک آمده است که در خصوص گام نهایی و هر یک از گام‌های میانی، این اصل اساسی که «تا در مورد همه چیز توافق نشود، در خصوص هیچ چیزی توافق حاصل نشده است» اعمال می شود.
به دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا اشاره کردید، این گفتگوی دوجانبه را چطور ارزیابی می کنید؟
همانطور که از طرف مقام ارشد وزارت امور خارجه گفته شد، آقای کری با اقای دکتر ظریف دیدار کرد، و این دیدار بیش از یک ساعت دوام داشت. در مرحله اول دیدار فقط بین آقایان کری و ظریف بود و بعدا از طرف آمریکایی آقا ویلیام برنز معاون وزیر امور خارجه و خانم شرمن معاون سیاسی وزارت امور خارجه و از طرف ایرانی آقای سیدعباس عراقچی معاون امورحقوقی و بین‌المللی وآقای مجید تخت روانچی معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به آنها ملحق شدند. آنها وضعیت مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه پنج بعلاوه یک تحت رهبری اتحادیه اروپا را مرور کردند، هم پیشرفت حاصله و هم کارهای باقی مانده را.
وزیر کری اظهارنظر کرد که این هفته فرصتی برای حصول پیشرفت بیشتر است و تاکید کرد که این قصد طرف ما است. خارج از موضوع هسته ای آنها درباره تهدید گروه داعش صحبت کردند. با نگاه به آینده هم وزیرکری و هم وزیر ظریف به دیدارهای بیشتردر این هفته در صورت نیاز توافق کردند .
از نگاه شما نقاط سوء تفاهم و مسائل حل نشده مذاکرات در چه موضوعاتی است؟
با این همه مذاکرات و تبادل نظرهایی که تا به حال داشته‌ایم، فکر نمی‌کنم که سوء تفاهم بیشتری موجود باشد و تا اندازه زیادی درک و تفاهم متقابل خوبی ایجاد شده است. آنچه هنوز هست مسایل حل نشده است. اما تا بحال یکی از نشانگرهای جدیت و حسن نیت طرفین رسانه‌ای نکردن این مذاکرات بوده است.
پس همانطور که عرض شد من وارد جزییات مذاکرات نمی‌شوم. به این نکته بسنده می‌کنم که علی‌رغم پیشرفت‌هایی در بعضی موضوعات، در بعضی موضوعات مهم اختلافات عمده‌ای سرجای خود باقی مانده است. انشاالله با عزم راسخ و سخت کوشی همه طرفین، از جمله طی این هفته در نیویورک، می‌توانیم به نتیجه مطلوب مرسیم.
فکر می‌کنید چه مسائلی موجب تسهیل نشدن روند مذاکرات شده است؟
همانگونه که عرض شد صلاح است که حریم مذاکرات را محفوظ بداریم. اما نباید علت اصلی و نقطۀ آغازین این بحران را فراموش کرد. عدم پایبندی ایران به تعهدات الزامی‌اش بعنوان کشور عضو معاهده منع گسترش سلاحهای هسته‌ای و عدم شفافیت کافی برنامه هسته‌ایش باعث ارجاع این پرونده به شورای امنیت توسط شورای حکام آژانس بین‌المللی انژری اتمی شد. بعد از آن در اثر تداوم این عدم همکاری، نگرانی‌های فزاینده جامعه جهانی در مورد ماهیت برنامه هسته ای ایران موجب به وجود آمدن نظام وسیع تحریم‌ها شد.
خب، حالا آقای اوباما رییس جمهور ما به صراحت اعلام کرده است که ایران نباید به بمب هسته ای دست یابد. مقام رهبری بارها تأکید کرده است که طبق دین مبین اسلام، جمهوری اسلامی ایران چنین سلاحی را حرام می‌داند. پس بنظر می‌رسد علی الصول طرفین می‌توانند به راه‌حلی قابل پذیرش برسند، که منجر به رفع نگرانی‌ها و بر داشته شدن تحریم‌ها شود.
اخیرا خبرهایی درباره پیشنهاد جدید آمریکا به ایران درباره سانتریفیوژها منتشر شد که برخی اخبار غیررسمی حکایت از موافقت نکردن ایران با آن دارد؟ پیشنهادات آمریکا در کدامیک از موارد اختلافی متمرکز شده است؟
بقول حافظ شیرازی " معشوق چون نقاب ز رخ بر نمی‌کشد/هر کس حکایتی به تصور چرا کنند" نباید به همه اخبار منتشره در رسانه‌ها در این باب اعتماد کرد. بهتر است بگوییم که ما با دقت به طرف ایران گوش داده‌ایم و سخت کوشیده‌ایم در قبال خواسته‌های آنها، ایده‌های خلاق که جوابگوی نیازهای مشروع همه طرف‌ها باشد مطرح کنیم.
برخی اخبار منتشر شده طی روزهای اخیر بر مرتبط کردن بحث داعش و پرونده هسته‌ای ایران متمرکز شده بود، به عنوان یک احتمال و فرض مطرح شده، آیا در صورت همکاری کردن ایران در ائتلاف مبارزه با داعش، آمریکا و دیگر اعضای۵+۱ حاضر به انعطاف در مقابل برنامه هسته‌ای ایران هستند؟
این دو مسایل هیچ ربطی با هم ندارند. هدف ما در این مذاکرات این است که ایران نیابد به سلاح هسته‌ای دست یابد و نگرانی‌های جامعه جهانی در مورد ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران رفع شود، و در این مورد مصمم و ثابت قدم هستیم. اما در مورد راه حل‌های بالقوه که این هدف تحقق یابد در این مذاکرات ما انعطاف از خود نشان می‌دهیم.
در مورد گروه تروریستی داعش بنظرم می‌رسد که صرفنظر از موضوع هسته‌ای به نفع ایران است که با این تهدید مقابله کند، چنانچه آقای کری گفتند، در مقابله با گروه تروریستی داعش برای تقریبا همه کشورها نقشی وجود دارد، از جمله ایران.
بسیاری از تحلیل گران ایرانی و خارجی، کلید مذاکرات هسته‌ای را در دست ایران و آمریکا می‌دانند و معتقدند دیگر اعضای ۵+۱ پیرو سیاست‌های آمریکا هستند، این را می‌پذیرید ؟ چقدر اراده سیاسی جدی و واقعی در مقامات کشورتان برای حل این پرونده وجود دارد؟
در مورد قسمت اول سوالتان فرض شما را منطبق با واقعیت نمی‌دانم. اعضای گروه ۵+۱ در این کوشش مساوی و متحد هستند. در باره اراده ما، ناگفته پیدا است که اراده مقامات امریکایی برای حل این بحران هسته‌ای از طریق دیپلماسی خیلی قوی است.
البته امضای توافقنامه نهایی می‌تواند دستاورد دیپلماتیک بزرگی برای پرزیدنت باراک اوباما محسوب شود.
این موضوع اصلا جناحی نیست. به توافق رسیدن از طریق دیپلماسی هم برای ایالات متحده هم برای جمهوری اسلامی ایران و هم برای کل دنیا خیلی ارزش دارد.
تحریم‌ها از اصلی‌ترین موضوعات برای ایران در روند مذاکراتش با مذاکرات با ۵+۱ است، شما هم تحریم‌ها را اصلی‌ترین موضوع مذاکرات ایران و ۵+۱ و مخصوصا مذاکرات ایران و امریکا می دانید؟ اقدام واقعی ایالات متحده برای پایان دادن به تحریم‌ها و جبران صدماتی که به شهروندان ایرانی به دلیل تحریم‌های دارویی زده شد چیست؟
خیر، به نظر من اصلی‌ترین موضوع خود ماهیت و دامنه برنامه هسته‌ای ایران است. همانطور که در توافق ژنو (برنامه اقدام مشترک) آمده است: "هدف این مذاکرات رسیدن به یک راه حل جامع مورد توافق و بلند مدت است به نحوی که تضمین کند برنامه هسته ای ایران کاملاً صلح آمیز باقی خواهد ماند... این راه حل جامع، ایران را قادر می سازد تا به طور کامل از حقوق خود در بهره گیری از انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح آمیز بر اساس مواد مرتبط در معاهده منع گسترش سلاحهای هسته‌ای و با رعایت تعهدات خود بر طبق معاهده از آن برخوردارشود. این راه حل جامع متضمن یک برنامه غنی سازی با تعریف مشترک و محدودیت‌های عملی واقدامات شفاف ساز به منظور تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای می باشد."
تحریم‌ها نتیجه مواضع و تصمیمات متخذه جمهوری اسلامی ایران هستند، و چنانچه ایران به سوی رفع نگرانی‌های موجود حرکت کند به موازات آن تحریم‌ها برداشته و لغو خواهند شد.
با توجه به همکاری های فنی جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی در موضوعاتی همچون فردو، فریز کردن ۲۰ درصد که گام‌های عملی ایران برای نشان دادن حسن نیت در مذاکرات است، طرف امریکایی برای پیش برد حسن نیست و ایجاد حسن ظن واقعی چه کارهایی می خواهد انجام دهد؟
هر دو طرف طبق تعهداتشان تحت برنامه اقدام مشترک تا بحال عمل کرده اند، که به پروسه افزایش اعتماد متقابل کمک کرده است.
تیم آقای اوباما برای اینکه به توافق جامع با ایران در مذاکرات هسته ای برسند چه مشکلاتی دارند؟
مشکلات بخصوصی نداریم غیر از آنچه در مذاکرات معمول است، یعنی اختلاف‌نظرها و فاصله بین مواضع طرفین. اما انشاالله با جدیت، احترام متقابل و حسن نیت می‌شود به نتیحه برد - برد برسیم که همه طرف‌ها از نتیجه حاصله راضی باشند.
دعوا و اختلافات کنگره و دولت آقای اوباما درباره ایران واقعی است یا صرفا نمایشی برای افکار عمومی؟
اصلا دعوا به آن معنی بین اوباما و کنگره وجود ندارد. در حکومت ما (مثل حکومت ایران) اصل تفکیک قوا هست و هر قوه اختیارات خود را دارد. و درست مثل ایران قوه مقننه و قوه مجریه با هم رایزنی و تبادل نظر دارند. اما در آمریکا در باره ایران اشتراک نظر دارند که ایران نباید به سلاح اتمی دست یابد و هر دو قوه در وضع این نظام تحریم‌ها خوب همکاری کرده‌اند. البته بعضی اوقات اختلاف‌نظر در مورد بهترین گزینه یا سیاست اتفاق می‌افتد اما این تضارب آرا بخشی اجتناب ناپذیر از سیستم حکومتی ما است و یکی از نکات قوت نه ضعف آن محسوب می شود.
دعوا و اختلافات کنگره و دولت آقای اوباما درباره ایران فقط در حوزه بحث هسته ای است یا شامل موضوعات دیگر هم می شود؟
خواهش می کنم در مورد عدم دعوا بین‌شان به جواب بالا مراجعه کنید. رایزنی و حتی اختلاف‌نظر هم داخل کنگره هم بین کنگره و کاخ سفید امری معمولی است. اما در مورد هدف‌مان نسبت به برنامه هسته‌ای ایران متحد هستیم، یعنی ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد و نگرانی‌های جامعه جهانی در مورد صرفا صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران باید رفع شود.
چه پیش بینی‌هایی برای سفر تیم ایران و رئیس جمهور اسلامی ایران به نیویورک در نظر گرفته شده است؟
من پیش بینی نمی‌کنم، اما چون خود من بچه نیویورک هستم امیدوارم این شهر از مهمانان ایرانی ما و از کل مهمانان خارجی خوب پذیرایی و مهمان نوازی کند. و انشاالله هییت جمهوری اسلامی ایران زمانی که در نیویورک حضور دارد افزون بر طرح مواضع دولت خود، به نظرها و نگرانی‌های سایر کشورهای عضو سازمان ملل متحد در مورد برنامه هسته ای اش دقت کند.
اجلاس جاری مجمع‌عمومی سازمان‌ملل و سفر رییس‌جمهوری ایران به«نیویورک» را تا چه حد در حل مساله هسته‌ای موثر می‌دانید؟
همانگونه که در بالا اشاره کردم حضور نمایندگان کشورهای مختلف در نیویورک، از جمله نمایندگان محترم جمهوری اسلامی ایران و در راس آنها رییس جمهور حجت الاسلام والمسلمین آقای دکتر حسن روحانی فرصتی کم نظیری در جهت حل مساله هسته‌ای ایران محسوب می شود.
پیش بینی می کنید در صورت حضور رئیس جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد احتمال مواجه شدن روسای جمهور ایران و ایالات متحده امریکا و گفت و گوی آقایان روحانی و اوباما وجود دارد؟
اصلا نمی‌دانم. تا بحال قرار نشده که با هم دیداری داشته باشند. اما مکالمه تلفنی سال پیش بین آنها نشانگر آن است که بطور اصولی آقای اوباما آمادگی تعامل مستقیم با جناب آقای دکتر روحانی دارد، پس تا اندازه‌ای بستگی به میل جناب آقای دکتر روحانی دارد. هر چه باشد این هفته کار مهمی پیش روی همه ما قرار دارد و چنین دیداری فی نفسه عامل ضروری برای نیل به پیشرفت در این هفته نیست.
امسال هم شاهد توهین‌های هواداران گروه تروریستی منافقین (مجاهدین خلق) در نیویورک خواهیم بود یا اینکه در این زمینه تمهیدی اندیشیده شده است؟
در آمریکا همه شهروندان، چه موافقان، منتقدان یا مخالفان دولت، حق دارند بطور مسالمت‌آمیز تظاهرات کنند، و این یکی از نکات قوت جامعه ما محسوب می شود. اما تأکید می‌کنم که تظاهرکنندگان باید بطور صلح آمیز کارشان را انجام دهند.
آقای اوباما چندی پیش در سخنانی ایران را مساله منطقه ندانست و تندروها را مشکل کشورهای عربی معرفی کرد. آیا این سخنان به معنای پایان دادن به سیاست های ایران هراسی است؟
تعجب آور نیست اگر بگویم که اصلا سیاست ایران‌هراسی یا ایران‌ستیزی نداشته‌ایم، نداریم و نخواهیم داشت. سیاست ما فقط این است که ایران، مثل سایر کشورهای امضا کننده ان. پی. تی. پای تعهدات مربوطه بین‌المللی‌اش بایستد، و وظایف هسته‌ایش را انجام دهد. انجام این کار هم به نفع ملت ایران است هم به نفع جامعه جهانی.
آقای روحانی در مصاحبه اخیر با ان بی سی عنوان کردند که قطع رابطه با آمریکا تا قیامت نیست، این رویکرد در آمریکا و دولت آقای اوباما هم وجود دارد؟
با گذشت زمان من که جوانتر نمی‌شوم، پس انشاالله روزی برسد که روابط از سر گرفته شود تا من بتوانیم زیبایی‌های ایران را تجربه کنم! اما از شوخی گذشته، اولویت دولت ما حل پرونده هسته‌ای ایران از طریق دیپلماسی است. بعد از حصول آن، بقول معروف الخیر فی ما وقع.
چه تفاوت‌هایی میان گفتار، سبک مذاکرات و استدلال‌های تیم آقای جلیلی با تیم آقای ظریف می بینید؟
هم تیم جناب آقای دکتر جلیلی هم تیم جناب آقای دکتر ظریف از دولت خود بطور حرفه‌ای نمایندگی کرده‌اند و به هر دویشان خیلی احترام می‌گذارم. این وجه تمایز بیشتر مربوط به رویکرد دولت‌های خود بر می‌گردد.
«الخیر فی ماوقع...» این پاسخ سخنگوی فارسی زبان وزارتخارجه آمریکا در پاسخ به سوالی درباره درونمای روابط تهران- واشنگتن بعد از بیش از سه دهه قطع رابطه بود.
آلن ایر مردی در قلب دستگاه دیپلماسی آمریکا که به واسطه تسلط اش به زبان فارسی و ادبیات ایران بیش از سمت رسمی اش در بین ایرانی ها خصوصا رسانه ها شناخته می شود.
او و کشورش که روزهای شلوغی را به واسطه برپایی مذاکرات هسته ای ایران و ۵+۱ در نیویورک پشت سرمی گذارند، در فرصتی کوتاه که در اختیار داشت به گفته خود به دلیل وظیفه شغلی اش عمل کرد و به صورت کتبی پاسخگوی سوالات خبرآنلاین شد.
او حضور روحانی در نیویورک برای شرکت در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل را فرصتی مغتنم و بزرگ برای حل مساله هسته ای ایران دانست.
آلن ایر که می گفت اصلا نمی داند گفتگویی بین روسای جمهور دو کشور صورت خواهد گرفت یا نه، این را تاکید کرد که اوباما تمایل به تعامل مستقیم با روحانی دارد اما بستگی به میل روحانی دارد.
سخنگوی فارسی زبان که علاقه زیادی به دیدن زیبایی های ایران دارد امیدوار است تا جوان است روابط دو کشور اجازه دیدن از زیبایی ها را به ایران بدهد
مشروح گفتگو با سخنگوی وزارتخارجه آمریکا را در ادامه بخوانید؛
دور جدید مذاکرات ایران و ۵+۱ در نیویورک را چطور ارزیابی می‌کنید؟
دور جدید مذاکرات ایران و ۵+۱ در نیویورک را مملو از فرصت می‌بینم. در این هفته سران کشورها، وزرای امور خارجه و بسیاری از رهبران جهانی اینجا گرد هم آمده‌اند و در سطوح مختلف (در سطح وزرا، معاون سیاسی و کارشناسی) تقریبا بدون وقفه جلسات و دیدارهایی درحال وقوع هستند. پس این فرصتی بی‌نظیر برای پیشبرد گفتگوها و کم کردن اختلافات است که انشاالله به روند رسیدن به تفاهم و توافق مشترک کمک می کند.
رسانه‌ای مذاکره نمی‌کنیم
آقای ریابکوف روز گذشته عنوان کردند که ایران و ۵+۱ بر روی برخی از موارد اختلافی به پیشرفت خوبی دست رسیدند، این موضوع را تایید می‌کنید؟ پیشرفت‌های صورت گرفته در چه موضوعاتی محسوس‌تر بوده است؟
یکی از علایم جدیت ما این است که رسانه‌ای مذاکره نمی‌کنیم و از این قرار نمی‌شود وارد جزییات شوم. اما نشست‌هایی که در این چند روز گذشته با ایران و با سایر همکارانمان در گروه ۱+۵ و اتحادیه اروپا داشتیم، مثل روز روشن است که همه ما کمر همت بستیم تا بسوی هدف مشترک‌مان کار کنیم.
همانگونه که واقف هستید، در طی دو روز گذشته در نیویورک نمایندگان ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران در جلسات دوجانبه رایزنی شرکت کردند. این نشست‌ها سازنده بودند و کارهای فنی بسیار دشواری که باید بخشی از توافق جامع باشند از سوی همه طرف‌ها در دست انجام است.
در باغ سبز نشان نمی‌دهم، اختلافات عمده کماکان باقی است
افزون بر آن آقای کری هم با اقای دکتر محمد جواد ظریف دیدار کرد. این دیدار بیش از یک ساعت دوام داشت، تا وضعیت مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه پنج بعلاوه یک تحت رهبری اتحادیه اروپا را، از جمله هم پیشرفت حاصله و هم کار باقی مانده، مرور کنند. اما نمی‌خواهم به شما در باغ سبز نشان دهم - اختلافات عمده‌ای کماکان سرجای خودش باقی هستند. و از یک جهت ارزیابی در مورد مقدار پیشرفت حاصله گمراه کننده است، چنانچه در برنامه اقدام مشترک آمده است که در خصوص گام نهایی و هر یک از گام‌های میانی، این اصل اساسی که «تا در مورد همه چیز توافق نشود، در خصوص هیچ چیزی توافق حاصل نشده است» اعمال می شود.
به دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا اشاره کردید، این گفتگوی دوجانبه را چطور ارزیابی می کنید؟
همانطور که از طرف مقام ارشد وزارت امور خارجه گفته شد، آقای کری با اقای دکتر ظریف دیدار کرد، و این دیدار بیش از یک ساعت دوام داشت. در مرحله اول دیدار فقط بین آقایان کری و ظریف بود و بعدا از طرف آمریکایی آقا ویلیام برنز معاون وزیر امور خارجه و خانم شرمن معاون سیاسی وزارت امور خارجه و از طرف ایرانی آقای سیدعباس عراقچی معاون امورحقوقی و بین‌المللی وآقای مجید تخت روانچی معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به آنها ملحق شدند. آنها وضعیت مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه پنج بعلاوه یک تحت رهبری اتحادیه اروپا را مرور کردند، هم پیشرفت حاصله و هم کارهای باقی مانده را.
ظریف و کری درباره داعش گفتگو کردند
وزیر کری اظهارنظر کرد که این هفته فرصتی برای حصول پیشرفت بیشتر است و تاکید کرد که این قصد طرف ما است. خارج از موضوع هسته ای آنها درباره تهدید گروه داعش صحبت کردند. با نگاه به آینده هم وزیرکری و هم وزیر ظریف به دیدارهای بیشتردر این هفته در صورت نیاز توافق کردند .
سوءتفاهمی نیست، تااندازه زیادی درک و تفاهم متقابل ایجاد شده است
از نگاه شما نقاط سوء تفاهم و مسائل حل نشده مذاکرات در چه موضوعاتی است؟
با این همه مذاکرات و تبادل نظرهایی که تا به حال داشته‌ایم، فکر نمی‌کنم که سوء تفاهم بیشتری موجود باشد و تا اندازه زیادی درک و تفاهم متقابل خوبی ایجاد شده است. آنچه هنوز هست مسایل حل نشده است. اما تا بحال یکی از نشانگرهای جدیت و حسن نیت طرفین رسانه‌ای نکردن این مذاکرات بوده است.
انشاالله با عزم راسخ به نتیجه مطلوب برسیم
پس همانطور که عرض شد من وارد جزییات مذاکرات نمی‌شوم. به این نکته بسنده می‌کنم که علی‌رغم پیشرفت‌هایی در بعضی موضوعات، در بعضی موضوعات مهم اختلافات عمده‌ای سرجای خود باقی مانده است. انشاالله با عزم راسخ و سخت کوشی همه طرفین، از جمله طی این هفته در نیویورک، می‌توانیم به نتیجه مطلوب مرسیم.
فکر می‌کنید چه مسائلی موجب تسهیل نشدن روند مذاکرات شده است؟
همانگونه که عرض شد صلاح است که حریم مذاکرات را محفوظ بداریم. اما نباید علت اصلی و نقطۀ آغازین این بحران را فراموش کرد. عدم پایبندی ایران به تعهدات الزامی‌اش بعنوان کشور عضو معاهده منع گسترش سلاحهای هسته‌ای و عدم شفافیت کافی برنامه هسته‌ایش باعث ارجاع این پرونده به شورای امنیت توسط شورای حکام آژانس بین‌المللی انژری اتمی شد. بعد از آن در اثر تداوم این عدم همکاری، نگرانی‌های فزاینده جامعه جهانی در مورد ماهیت برنامه هسته ای ایران موجب به وجود آمدن نظام وسیع تحریم‌ها شد.
دو طرف می‌توانند به راه حلی قابل پذیرش برسند
خب، حالا آقای اوباما رییس جمهور ما به صراحت اعلام کرده است که ایران نباید به بمب هسته ای دست یابد. مقام رهبری بارها تأکید کرده است که طبق دین مبین اسلام، جمهوری اسلامی ایران چنین سلاحی را حرام می‌داند. پس بنظر می‌رسد علی الصول طرفین می‌توانند به راه‌حلی قابل پذیرش برسند، که منجر به رفع نگرانی‌ها و بر داشته شدن تحریم‌ها شود.
معشوق چون نقاب ز رخ برنمی‌کشد... /ایده‌های خلاق به ایران ارائه می‌کنیم
اخیرا خبرهایی درباره پیشنهاد جدید آمریکا به ایران درباره سانتریفیوژها منتشر شد که برخی اخبار غیررسمی حکایت از موافقت نکردن ایران با آن دارد؟ پیشنهادات آمریکا در کدامیک از موارد اختلافی متمرکز شده است؟
بقول حافظ شیرازی " معشوق چون نقاب ز رخ بر نمی‌کشد/هر کس حکایتی به تصور چرا کنند" نباید به همه اخبار منتشره در رسانه‌ها در این باب اعتماد کرد. بهتر است بگوییم که ما با دقت به طرف ایران گوش داده‌ایم و سخت کوشیده‌ایم در قبال خواسته‌های آنها، ایده‌های خلاق که جوابگوی نیازهای مشروع همه طرف‌ها باشد مطرح کنیم.
پرونده هسته‌ای ایران و داعش هیچ ربطی بهم ندارند
برخی اخبار منتشر شده طی روزهای اخیر بر مرتبط کردن بحث داعش و پرونده هسته‌ای ایران متمرکز شده بود، به عنوان یک احتمال و فرض مطرح شده، آیا در صورت همکاری کردن ایران در ائتلاف مبارزه با داعش، آمریکا و دیگر اعضای۵+۱ حاضر به انعطاف در مقابل برنامه هسته‌ای ایران هستند؟
این دو مسایل هیچ ربطی با هم ندارند. هدف ما در این مذاکرات این است که ایران نیابد به سلاح هسته‌ای دست یابد و نگرانی‌های جامعه جهانی در مورد ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران رفع شود، و در این مورد مصمم و ثابت قدم هستیم. اما در مورد راه حل‌های بالقوه که این هدف تحقق یابد در این مذاکرات ما انعطاف از خود نشان می‌دهیم.
به نفع ایران است که با تهدید داعش مقابله کند
در مورد گروه تروریستی داعش بنظرم می‌رسد که صرفنظر از موضوع هسته‌ای به نفع ایران است که با این تهدید مقابله کند، چنانچه آقای کری گفتند، در مقابله با گروه تروریستی داعش برای تقریبا همه کشورها نقشی وجود دارد، از جمله ایران.
کوشش اعضای 5+1 در مذاکرات هسته‌ای مساوی است و با هم متحد هستند
بسیاری از تحلیل گران ایرانی و خارجی، کلید مذاکرات هسته‌ای را در دست ایران و آمریکا می‌دانند و معتقدند دیگر اعضای ۵+۱ پیرو سیاست‌های آمریکا هستند، این را می‌پذیرید ؟ چقدر اراده سیاسی جدی و واقعی در مقامات کشورتان برای حل این پرونده وجود دارد؟
در مورد قسمت اول سوالتان فرض شما را منطبق با واقعیت نمی‌دانم. اعضای گروه ۵+۱ در این کوشش مساوی و متحد هستند. در باره اراده ما، ناگفته پیدا است که اراده مقامات امریکایی برای حل این بحران هسته‌ای از طریق دیپلماسی خیلی قوی است.
مذاکرات هسته‌ای در آمریکا اصلا جناحی نیست
البته امضای توافقنامه نهایی می‌تواند دستاورد دیپلماتیک بزرگی برای پرزیدنت باراک اوباما محسوب شود.
این موضوع اصلا جناحی نیست. به توافق رسیدن از طریق دیپلماسی هم برای ایالات متحده هم برای جمهوری اسلامی ایران و هم برای کل دنیا خیلی ارزش دارد.
تحریم‌ها از اصلی‌ترین موضوعات برای ایران در روند مذاکراتش با مذاکرات با ۵+۱ است، شما هم تحریم‌ها را اصلی‌ترین موضوع مذاکرات ایران و ۵+۱ و مخصوصا مذاکرات ایران و امریکا می دانید؟ اقدام واقعی ایالات متحده برای پایان دادن به تحریم‌ها و جبران صدماتی که به شهروندان ایرانی به دلیل تحریم‌های دارویی زده شد چیست؟
خیر، به نظر من اصلی‌ترین موضوع خود ماهیت و دامنه برنامه هسته‌ای ایران است. همانطور که در توافق ژنو (برنامه اقدام مشترک) آمده است: "هدف این مذاکرات رسیدن به یک راه حل جامع مورد توافق و بلند مدت است به نحوی که تضمین کند برنامه هسته ای ایران کاملاً صلح آمیز باقی خواهد ماند... این راه حل جامع، ایران را قادر می سازد تا به طور کامل از حقوق خود در بهره گیری از انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح آمیز بر اساس مواد مرتبط در معاهده منع گسترش سلاحهای هسته‌ای و با رعایت تعهدات خود بر طبق معاهده از آن برخوردارشود. این راه حل جامع متضمن یک برنامه غنی سازی با تعریف مشترک و محدودیت‌های عملی واقدامات شفاف ساز به منظور تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای می باشد."
ایران به سوی رفع نگرانی‌ها حرکت کند، تحریم‌ها لغو خواهند شد
تحریم‌ها نتیجه مواضع و تصمیمات متخذه جمهوری اسلامی ایران هستند، و چنانچه ایران به سوی رفع نگرانی‌های موجود حرکت کند به موازات آن تحریم‌ها برداشته و لغو خواهند شد.
با توجه به همکاری های فنی جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی در موضوعاتی همچون فردو، فریز کردن ۲۰ درصد که گام‌های عملی ایران برای نشان دادن حسن نیت در مذاکرات است، طرف امریکایی برای پیش برد حسن نیست و ایجاد حسن ظن واقعی چه کارهایی می خواهد انجام دهد؟
هر دو طرف طبق تعهداتشان تحت برنامه اقدام مشترک تا بحال عمل کرده اند، که به پروسه افزایش اعتماد متقابل کمک کرده است.
انشالله به نتیجه برد-برد برسیم و همه طرف‌ها از نتیجه راضی باشند
تیم آقای اوباما برای اینکه به توافق جامع با ایران در مذاکرات هسته ای برسند چه مشکلاتی دارند؟
مشکلات بخصوصی نداریم غیر از آنچه در مذاکرات معمول است، یعنی اختلاف‌نظرها و فاصله بین مواضع طرفین. اما انشاالله با جدیت، احترام متقابل و حسن نیت می‌شود به نتیحه برد - برد برسیم که همه طرف‌ها از نتیجه حاصله راضی باشند.
دعوایی بین کنگره و اوباما وجود ندارد
دعوا و اختلافات کنگره و دولت آقای اوباما درباره ایران واقعی است یا صرفا نمایشی برای افکار عمومی؟
اصلا دعوا به آن معنی بین اوباما و کنگره وجود ندارد. در حکومت ما (مثل حکومت ایران) اصل تفکیک قوا هست و هر قوه اختیارات خود را دارد. و درست مثل ایران قوه مقننه و قوه مجریه با هم رایزنی و تبادل نظر دارند. اما در آمریکا در باره ایران اشتراک نظر دارند که ایران نباید به سلاح اتمی دست یابد و هر دو قوه در وضع این نظام تحریم‌ها خوب همکاری کرده‌اند. البته بعضی اوقات اختلاف‌نظر در مورد بهترین گزینه یا سیاست اتفاق می‌افتد اما این تضارب آرا بخشی اجتناب ناپذیر از سیستم حکومتی ما است و یکی از نکات قوت نه ضعف آن محسوب می شود.
دعوا و اختلافات کنگره و دولت آقای اوباما درباره ایران فقط در حوزه بحث هسته ای است یا شامل موضوعات دیگر هم می شود؟
خواهش می کنم در مورد عدم دعوا بین‌شان به جواب بالا مراجعه کنید. رایزنی و حتی اختلاف‌نظر هم داخل کنگره هم بین کنگره و کاخ سفید امری معمولی است. اما در مورد هدف‌مان نسبت به برنامه هسته‌ای ایران متحد هستیم، یعنی ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد و نگرانی‌های جامعه جهانی در مورد صرفا صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران باید رفع شود.
به عنوان بچه نیویورک امیدوارم از مهمانان ایرانی ما خوب پذیرایی شود
چه پیش بینی‌هایی برای سفر تیم ایران و رئیس جمهور اسلامی ایران به نیویورک در نظر گرفته شده است؟
من پیش بینی نمی‌کنم، اما چون خود من بچه نیویورک هستم امیدوارم این شهر از مهمانان ایرانی ما و از کل مهمانان خارجی خوب پذیرایی و مهمان نوازی کند. و انشاالله هییت جمهوری اسلامی ایران زمانی که در نیویورک حضور دارد افزون بر طرح مواضع دولت خود، به نظرها و نگرانی‌های سایر کشورهای عضو سازمان ملل متحد در مورد برنامه هسته ای اش دقت کند.
حضور روحانی در نیویورک فرصت کم نظیری در جهت حل پرونده هسته ای ایران است
اجلاس جاری مجمع‌عمومی سازمان‌ملل و سفر رییس‌جمهوری ایران به«نیویورک» را تا چه حد در حل مساله هسته‌ای موثر می‌دانید؟
همانگونه که در بالا اشاره کردم حضور نمایندگان کشورهای مختلف در نیویورک، از جمله نمایندگان محترم جمهوری اسلامی ایران و در راس آنها رییس جمهور حجت الاسلام والمسلمین آقای دکتر حسن روحانی فرصتی کم نظیری در جهت حل مساله هسته‌ای ایران محسوب می شود.
اوباما آمادگی تعامل مستقیم با روحانی را داد، بستگی به میل روحانی دارد
پیش بینی می کنید در صورت حضور رئیس جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد احتمال مواجه شدن روسای جمهور ایران و ایالات متحده امریکا و گفت و گوی آقایان روحانی و اوباما وجود دارد؟
اصلا نمی‌دانم. تا بحال قرار نشده که با هم دیداری داشته باشند. اما مکالمه تلفنی سال پیش بین آنها نشانگر آن است که بطور اصولی آقای اوباما آمادگی تعامل مستقیم با جناب آقای دکتر روحانی دارد، پس تا اندازه‌ای بستگی به میل جناب آقای دکتر روحانی دارد. هر چه باشد این هفته کار مهمی پیش روی همه ما قرار دارد و چنین دیداری فی نفسه عامل ضروری برای نیل به پیشرفت در این هفته نیست.
امسال هم شاهد توهین‌های هواداران گروه تروریستی منافقین (مجاهدین خلق) در نیویورک خواهیم بود یا اینکه در این زمینه تمهیدی اندیشیده شده است؟
در آمریکا همه شهروندان، چه موافقان، منتقدان یا مخالفان دولت، حق دارند بطور مسالمت‌آمیز تظاهرات کنند، و این یکی از نکات قوت جامعه ما محسوب می شود. اما تأکید می‌کنم که تظاهرکنندگان باید بطور صلح آمیز کارشان را انجام دهند.
اصلا سیاست ایران هراسی نداشتیم و نخواهیم داشت
آقای اوباما چندی پیش در سخنانی ایران را مساله منطقه ندانست و تندروها را مشکل کشورهای عربی معرفی کرد. آیا این سخنان به معنای پایان دادن به سیاست های ایران هراسی است؟
تعجب آور نیست اگر بگویم که اصلا سیاست ایران‌هراسی یا ایران‌ستیزی نداشته‌ایم، نداریم و نخواهیم داشت. سیاست ما فقط این است که ایران، مثل سایر کشورهای امضا کننده ان. پی. تی. پای تعهدات مربوطه بین‌المللی‌اش بایستد، و وظایف هسته‌ایش را انجام دهد. انجام این کار هم به نفع ملت ایران است هم به نفع جامعه جهانی.
روزی برسد من زیبایی های ایران را تجربه کنم؛ الخیر فی ما وقع
آقای روحانی در مصاحبه اخیر با ان بی سی عنوان کردند که قطع رابطه با آمریکا تا قیامت نیست، این رویکرد در آمریکا و دولت آقای اوباما هم وجود دارد؟
با گذشت زمان من که جوانتر نمی‌شوم، پس انشاالله روزی برسد که روابط از سر گرفته شود تا من بتوانیم زیبایی‌های ایران را تجربه کنم! اما از شوخی گذشته، اولویت دولت ما حل پرونده هسته‌ای ایران از طریق دیپلماسی است. بعد از حصول آن، بقول معروف الخیر فی ما وقع.
جلیلی و ظریف از دولت خود بطور حرفه ای نمایندگی کرده اند و برایم قابل احترام هستند
چه تفاوت‌هایی میان گفتار، سبک مذاکرات و استدلال‌های تیم آقای جلیلی با تیم آقای ظریف می بینید؟
هم تیم جناب آقای دکتر جلیلی هم تیم جناب آقای دکتر ظریف از دولت خود بطور حرفه‌ای نمایندگی کرده‌اند و به هر دویشان خیلی احترام می‌گذارم. این وجه تمایز بیشتر مربوط به رویکرد دولت‌های خود بر می‌گردد.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر