از قهوه تا تخم مرغ؛ تاریخچه «پیشگویی» با مواد غذایی
پیشگویی با مواد غذایی تاریخچهای طولانی و میانفرهنگی دارد. در بعضی جاها، این هنر هنوز زنده است و حتی در پلتفرمهای اجتماعی به اشتراک گذاشته میشود.
فرادید: پیشبینی آینده همیشه با کارتهای تاروت و توپهای کریستالی انجام نشده است. قرنها پیش، انسانها برای پیشبینی آینده از همان چیزهایی که داشتند استفاده میکردند: غذا.
برگ چای و تفاله قهوه ترک، پیاز، تخممرغ و حتی پنیر همگی از مواد ضروری مورد استفاده در «پیشگویی آشپزخانهای» بودهاند. اما به مرور زمان، این آیینها محو شدند. با این حال، با ظهور شبکههای اجتماعی انگار دوباره این شاخه از فالگیری احیا شده است.
دایانا اسپیریتو سانتو، دانشیار انسانشناسی اجتماعی میگوید این تمایل فزاینده به پیشگویی نشان میدهد شیوههای پیشگویی مرتبط با غذا هیچوقت به طور کامل از بین نرفتند: «متخصصان آیینی مدرن ادعا میکنند که میتوانند غیاباً فالگیری کنند. تصور میکنم روشهای پیشگویی با مواد غذایی راحتتر است و تفسیرشان دامنه وسیعتری دارد. به همین دلیل برای مخاطب مجازی بسیار جذاب است.»
فال غذا چیست؟
آمبر کورویدای اهل کالیفرنیا، سرآشپز بازنشسته که مدعی پیشگویی است و در بریزبن استرالیا زندگی میکند، میگوید پیشگویی مبتنی بر غذا در غرب به احتمال زیاد از شکار جادوگران و سرزنش جادوگری در اوایل قرن پانزدهم سرچشمه میگیرد. کورویدا میگوید: «این شامل پیشگویی با تفاله چای نیز میشود که در انگلستان قرن ۱۷ اغلب به عنوان بهانهای برای نوشیدن چای با دوستان مستند شده بود، در حالی که در واقعیت، این دوستان پیشگو بودند که به دنبال مشاوره معنوی از جادوگران بودند».
سمت چپ: در آنتالیای ترکیه، یک فالگیر به برگهای چای نگاه میکند.
سمت راست: عکسی از دهه ۱۹۰۰ برادران کارلو و اِرمانو کورتی را نشان میدهد که مادرشان در حال خواندن تفاله قهوهشان در تریست ایتالیا است.
با این حال، در سایر نقاط جهان، مردم معمولاً برای درک سرنوشتشان به جادوی واکنشهای شیمیایی طبیعی در غذاهایی مانند تخممرغ، کلم و آجیل متکی بودند. رسم اسکاتلندی «کشیدن کلم پیچ» روش رایجی برای پیشبینی ویژگیهای همسر آینده در دهه ۱۷۰۰ بود. اندازه و شکل ساقهها نشاندهنده اندام معشوق بود، در حالی که طعم آن تعیینکننده خلق و خوی او بود.
اوومانسی (فال تخممرغ)، یکی از قدیمیترین اشکال ثبتشده پیشگویی غذا، هنوز در کارائیب و بخشهای خاصی از آمریکای لاتین برای پیشبینی ازدواج، زایمان و مرگ انجام میشود. برای مثال، در روز آدینه نیک، سنتگرایان سفیده تخممرغ خام را در یک لیوان آب گرم میریزند و اشکال ایجادشده را تفسیر میکنند، مثلاً کشتی را سفر آینده و تابوت را مرگ قریبالوقوع تفسیر میکنند. دیوید جِی. کیم، استاد مردمشناسی میگوید: «شمار افرادی که به دیدن شمنها و فالگیران در کره جنوبی میروند و سرمایه تولیدشده از آن، تعجبآور است».
کیم که رسوم شمنی کرهای را مطالعه میکند، میافزاید که از فال برنج برای ارتباط با ارواح استفاده میشود. شمن دستش را در ظرف طلایی حاوی برنج نپخته میکند، مقداری برنج برمیدارد و دانههای آن را میشمرد. عدد زوج به معنای «بله» یا نشاندهنده وجود روح است و عدد فرد به معنای «نه» یا عدمحضور ارواح است.
یک شمن از یک کاسه برنج در مراسم فالگیری در یانگجو، ۲۱ مایلی شمال سئول، کره جنوبی استفاده میکند. بسیاری از کرهایها با وجود زندگی در یکی از پیشرفتهترین کشورهای جهان از نظر تکنولوژی، هنوز به دلایل پزشکی یا شخصی با شمنها مشورت میکنند.
در اوآخاکای مکزیک، فالگیران ذرت، دانهای از ذرت را به نمایندگی از مشتری روی یک دستمال گلدوزیشده قرار میدهند. سپس فالگیر ۱۲ (یا بیشتر) دانه ذرت را یکی یکی روی میز میاندازد تا پاسخی را در الگوی آشکارشده جستجو کند. آراسلی روجاس، باستانشناس سال ۲۰۰۷ اوقاتی را با مردم آیووک گذراند. در آغاز فقط با دو پیشگوی ذرت آشنا شد. اما در بازدید اخیر، با نسل جدیدی از افراد روبرو شد که قصد دارند این روشهای باستانی فالگویی را زنده نگه دارند.
جنیفر بیلاک، خالق خبرنامه جادوگر آشپزخانه مستقر در شیکاگو، هنر باستانی فالگیری با پنیر را آزمایش کرده و درباره آن مینویسد. پیشگویی آینده با پنیر نخستین بار در نوشتههای قرن دوم قبل از میلاد آرتمیدوریتس، مورخ و پیشگوی یونانی ذکر شده است. پیروان این جادوی پنیری از الگوهای تخمیر، تعداد سوراخهای روی پنیر و شکل پنیر برای یافتن پاسخ پرسشهای خاص استفاده میکنند.
در قرون وسطی، فالگیرها از پنیر برای پیشگویی آینده استفاده میکردند. آنها بر اساس عواملی مانند شکل پنیر، تعداد سوراخهایی که داشت و نحوه رشد کپک روی آن پیشگویی میکردند.
کجا میتوان فال غذا را تجربه کرد
مسافران میتوانند یک جلسه حضوری برای ملاقات با بیلاک در شیکاگو برای فالگیری با پنیر را رزرو کنند. او پیشگویی را به صورت انفرادی یا در کارگاههای گروهی در مغازههای پنیرفروشی، بارهای شراب یا چایخانهها آموزش میدهد.
در استانبول، ترکیه، در امتداد خیابانی فرعی نزدیک خیابان معروف استقلال در محله تقسیم، تعداد زیادی کافه وجود دارد که به زبان انگلیسی با تفاله قهوه فال میگیرند. مورد دیگر، پیشگویی رایگان با برنامه مبتنی بر هوش مصنوعی Faladdin است. در این برنامه، شما عکسی از رسوبات تفاله قهوهتان را آپلود میکنید و آنها فال شما را میگیرند!
ارسال نظر