این گیاه را بکارید، طلا درو می‌کنید

خبرگزاری فارس: کشت و کار و صفحه یکدست سبز حیات‌بخش و گیاهی غریبه، بهانه‌ای می‌شود برای از تولید گفتن و راهی برای کار نو ساختن. بهانه‌ای که هزار و یک ویژگی خاص توامان با هم دارد و تولید را اقتصادی معنا می‌دهد، بی‌آنکه هراس و واهمه در میان باشد و کم‌آوردن در بین.

حرف از گلخانه مخملی آلوئه‌وراست آن هم در سرمای استخوان‌سوز اسدآباد؛ تولیدی با حساب و کتاب اقتصادی و مقرون به صرفه که به همت آقای کشاورز جان گرفته و قد کشیده و اولینی شده در این دیار.

کلام، سر گرفتن کار است با قید ابتکار و تست تازه‌ها که گویی آقای کشاورز ید طولایی دارد در امتحان تازه‌ها و صرف فعل خواستن‌ها و حالا آخرین امتحانش را در گلخانه آلوئه‌ورا، گیاه گرمسیری پس داده و نتیجه صد درصد بیست شده است.

نتیجه‌ای که با صرف داشته‌ها میسر شده و حلالی است برای مشکل کم‌آبی یک استان، ثمره‌ای که هم اشتغال دارد و هم تولید به وسعت جایی که چشم کار می‌کند، حافظ آب هم هست در بحبوحه بی‌آبی و نفس‌های به شماره افتاده منابع زیرزمینی.

مخلص کلام، کار ایجاد گلخانه است و تولید گیاهی غریبه اما با صرفه که برای اولین بار در استان کلید خورده و هنوز یک سال نشده فرصت برداشت محصول استثنایی و دارویی فراهم آمده، محصولی که چراغ تولید را روشن نگه می‌دارد و دلسوزی آب را می‌کند.

بازار هم دارد داخلی اما تو خود بخوان این حدیث را، اگر فرصت صادراتش دست دهد کارش کارستان می‌شود و تولیدش یک در هزار می‌افتد و شهرتش تا جهان می‌رود؛ گیاه آلوئه‌ورا صادر نشده زبانزد است اما صادراتش سرآغاز دیگری است.

گلخانه آلوئه‌ورا و تولید بی‌حد و حصر و دلسوزی برای مصرف آب را به «حسین محمدزاده» می‌سپاریم؛ شما هم اگر مشتاق شدید از کم و کیف گلخانه آلوئه‌ورا بدانید با ما همراه شوید و لحظاتی هرچند کوتاه مسافر گلخانه گیاه تازه وارد به استان باشید.

گیاه بومی آفریقایی در دل کوهستان‌های زمهریر اسدآباد

گلخانه‌دار موفق اسدآبادی سکان گپ‌وگفت را دست می‌گیرد و از زیر و بم کشت آلوئه‌ورا می‌گوید: «گلخانه ما تنها گلخانه تولید آلوئه‌ورا به عنوان یک گیاه بومی آفریقایی در سطح استان است، گیاهی از خانواده مارچوبه و تیره سریشیان که حالا یک سالی می‌شود اینجا در زمهریر اسدآباد مهمان این دیار شده است.

آلوئه‌ورا این گیاه تازه‌وارد در اسدآباد را به صورت نشاء از جنوب کشور تهیه کردم و تولید محصول را پیش گرفتم آن هم در محیط گلخانه‌ای؛ در واقع آلوئه‌ورا جزء گیاهان دارویی گرمسیری به حساب می‌آید و حالا ما در دیار سیدجمال‌الدین حول و حوش روستای موسی‌آباد میزبانش شدیم.

راه و چاه کشت این گیاه جز در جنوب و گرما در کشت گلخانه‌ای خلاصه می‌شود ولاغیر، در نیمه شمالی کشور و یا غربی کمتر به تولید این گیاه می‌پردازند مگر در گلخانه تا راه چاره‌ای باشد برای یخبندان و دمای هوای چندین درجه زیر صفر.

عمر آلوئه‌ورا در دماهای حدودا ۱۰ درجه زیر صفر به پایان می‌رسد پس کشت و کار این گیاه گرمادوست به واسطه احداث گلخانه میسر می‌شود و کشت باز فقط و فقط در جنوب شدنی است.»

آلوئه‌ورای با کیفیت گلخانه‌ای

آقای محمدزاده این تولیدکننده توانمند بی‌هول و ولا شکست را به باور «توانستن» و شروع کار جدید پیوند داده و کاری نشدنی را به جریان انداخته؛ او قدم به قدم تولید کشت گلخانه‌ای آلوئه‌ورا را تشریح می‌کند و ادامه می‌دهد: «کشت آلوئه‌ورا به صورت گلخانه‌ای در کشور محدود ولی باکیفیت است تا جایی که این نوع کشت حرف برای گفتن دارد و طبق آزمایش‌ها ثابت شده، کیفیت کشت باز به اندازه کشت گلخانه‌ای نمی‌رسد، به همین خاطر کارخانه‌های صنایع تبدیلی بیشتر تمایل دارند محصولات گلخانه‌ای خریداری کنند.

مصرف بسیار پایین آب، بار دیگر این گیاه تازه‌وارد را خاص کرده و بیشتر از کم‌آب‌بر بودن و مناسب اوضاع و احوال خشکسالی، نیاز کودی خیلی پایین هم جزو ویژگی‌های این گیاه است. یعنی نیازی به کود شیمیایی و آفت‌زدایی ندارد و به همین دلیل اقتصادی است یک تولید اقتصادی کم‌آب‌بر.

نگفته نگذرم، ضرب‌الاجلی برای برداشت این محصول مثل محصولات دیگر وجود ندارد و این یکی دیگر از اتفاقات خوب کشت و کار این گیاه است.»

گیاه کم‌توقعِ اقتصادی

این گلخانه‌دار سر کلام را می‌گیرد و مزیت‌های دیگر آلوئه‌ورا را می‌شمارد و می‌گوید: «البته که کشت آلوئه‌ورا هزینه‌بر و زمان‌بر است و نیاز به نیروی کار بیشتری دارد و برداشت اولیه بعد از ۸ ماه رقم می‌خورد اما برداشت‌های بعدی نسبت به شرایط آب و خاک حدودا ۴ تا ۵ ماه است و تا پنج، ۶ سال محصول‌دهی دارد و این از بارزترین خصوصیات آلوئه‌ورای اقتصادی است.

هر نشاء را سال گذشته ۱۶ هزار تومان خریداری کردم و حداقل تا پنج سال آینده نیازی به خرید نشاء و کشت مجدد محصول ندارم از سمت دیگر تراکم تولید این گیاه بیشتر از صیفی‌جات است و از همین بابت مقرون به صرفه‌ است و با انجام مراقبت لازم هم دچار بیماری و آفات نمی‌شود.

مقاومت آلوئه‌ورای مهمان شده در اسدآباد تا دمای منفی پنج درجه و مثبت ۴۵ درجه سانتیگراد است یعنی در مجموع مقاومت خوبی دارد و با شرایط گلخانه‌ای سازگار است.»

مشتری پروپاقرص آلوئه‌ورا

حالا محمدزاده در گلخانه‌ یکدست سبز آلوئه‌ورای دارویی و خاص از زیر و بم تولید سر درمی‌آورد، او در ادامه کلام را به جزییات بیشتری می‌کشاند و اضافه می‌کند: «نکته مهم در مورد این گیاه بررسی عناصر طبیعی موجود در ژل محصول است؛ با دستگاه‌های فنی عناصر موجود در گیاه بررسی می‌شود و اگر مواد آن به اندازه کافی نباشد، خریدار نخواهد داشت به ویژه اینکه در کشت آن از مواد شیمیایی چون نیترات یا سموم استفاده شده باشد.

کارخانه‌ها خواهان محصولات ارگانیگ هستند اگر در گیاه نیترات وجود داشته باشد بازار ندارد، حتما که محصول ما ارکانیگ است و نیازی به مصرف مواد شیمیایی نداریم.

فعلا کارخانه‌های صنایع غذایی در استان‌هایی مانند فارس و در شمال خریدار این محصول هستند یعنی مشتری پروپاقرص آلوئه‌ورا کارخانه‌های کمپوت‌سازی و تولید آبمیوه هستند، از یک طرف هم به صورت خام از ژل برگ گیاه برای مصرف آرایشی، بهداشتی و درمانی استفاده می‌کنند.

هرچند که در کشورهای خارجی فرآوری آلوئه‌ورا برای محصولات آرایشی و بهداشتی جایگاه دارد و خیلی خواهان.»

اگر باب صادرات باز شود...

این تولیدکننده آلوئه‌ورا، بازار داخلی و خارجی و صدالبته صادرات را مسیر توسعه تولید این گیاه تازه وارد می‌داند و می‌گوید: «امروز توسعه کشت اقتصادی آلوئه‌ورا وابسته به بازاریابی است، بازار داخلی و خارجی و راهی برای صادرات که اگر محقق شود، اقتصادی‌تر خواهد شد.

به عبارت ساده‌تر گیاه کم‌آب‌بر آلوئه‌ورا، مقرون به صرفه، اقتصادی و صرفه‌جو در حوزه آب است اما آنچه برای تولیدکننده این محصول اهمیت دارد، بازاریابی است که به نظرم کمتر مورد توجه قرار گرفته، در سال‌های گذشته بحث صادرات گوجه‌فرنگی یا محصولات گلخانه‌ای رونق پیدا کرده بود اما هنوز در محصول آلوئه‌ورا در حوزه صادرات توفیق نداشتیم.

تولید خوب با بازار خوب معنی پیدا می‌کند و یحتمل فرآوری این محصول در کشور راهگشای توسعه و رشد بیشتر گلخانه‌های آلوئه‌وراست تا جایی که عملیات ژل‌گیری و صادرات به کشورهای اروپایی و آسیایی می‌تواند درآمد را افزایش دهد.»

مصرف آب، یک دهم کمتر از صیفی‌جات

آقای گلخانه‌دار بار دیگر برتری‌های گیاه آلوئه‌ورا را برمی‌شمرد و با تاکید بر مصرف آب کمتر از تصور اضافه می‌کند: «پیش‌تر به کم‌آب‌بر بودن این گیاه اشاره کردم، میزان تولید این محصول به خاک و شرایط گلخانه بستگی دارد و مهمترین ویژگی گیاه مصرف آب آلوئه‌وراست که با حساب سرانگشتی و بر اساس تجربه شخصی‌ام حدودا یک‌دهم صیفی‌جات گلخانه‌ای آب مصرف می‌کند پس با شرایط کم‌آبی استان همدان این گیاه آفریقایی ظرفیت توسعه دارد و راهی است برای کشت‌های جایگزین.

آلوئه‌ورای ایران اگر در آینده راهی به کشورهای دیگر پیدا کند در جای جای استان ظرفیت کشت و تولید دارد به طوری که می‌تواند جایگزین محصولات آب‌بر باشد، این محصول فصل پاییز و زمستان هر ۱۴ روز یکبار و در دی ماه ممکن است در ماه یکبار نیاز آبی داشته باشد.

در تابستان هم میزان مصرف آب این گیاه را به صورت تجربی به دست آوردیم به نظرم هر سه روز یکبار نیاز آبی کافی است، البته با تجهیزات اندازه‌گیری دقیق‌تر می‌توان تخمین زد.»

تسهیلات لازم‌نیست / توسعه آلوئه‌ورای گلخانه‌ای

حسن ختام کلام آقای گلخانه‌دار به کشت و کار گلخانه‌ای می‌رسد و سابقه بیست و چند ساله، او عجین با تولید است و حکایتش حول محور تولید می‌چرخد و می‌گوید: «۲۲ سال پیش کشت و کار گلخانه‌ای را با یک‌هزار و ۲۰۰ مترمربع گلخانه شروع کردم آن هم با وام بانکی، امروز به یک و نیم هکتار گلخانه رسیدم، تسهیلات هم نیاز ندارم از درآمد گلخانه هزینه توسعه گلخانه می‌کنم.

همیشه دنبال کارهای جدید بودم و هستم و از نتیجه هم هراسی ندارم، قطعا این کشت را با روش‌های جدید ادامه می‌دهم تا هزینه کشت کاهشی‌تر و تولید افزایشی‌تر شود، فعلا در ۵ هزار مترمربع انتظار ۶۰ تن برداشت آلوئه‌ورا دارم که برای قدم اول به گمانم رضایت‌بخش است.»