اضطراب ناگهانی که این روزها به جان ایران افتاده است

برترین‌ها: اتفاقات سال‌های اخیر میان ایرانی‌ها و افغان‌ها، منجر به سوتفاهم‌های زیادی شده، حجم بدبینی زیاد است و فراتر از حد تصور این گزارش اما داده‌هایی بعضا خلاف تصور و البته واقعی از نوع نگرش ایرانی‌ها و افغان‌ها به هم و حواشی رخ داده در ایران را می‌دهد.

در ادامه سیر این مسائل بین ایرانیان و اتباع افغان ساکن ایران را می‌خوانیم:

* چهار دهه از شروع مهاجرت گسترده اتباع افغانستانی به ایران می‌گذرد. به همان نسبت که جامعه ایران در این مدت مسیر پرفراز و فرودی را پیموده، شرایط زندگی مهاجران در ایران و سیاست مهاجرتی دولت در قبال آنها نیز تغییر کرده است.

* اتباع افغانستان تنها مجاز به زندگی در برخی مناطق کشورند و از حق اقامت و کار در بسیاری شهرها و روستاها خصوصا در استان‌های مرزی برخوردار نیستند. برخی کلان‌شهرها نیز ‌اجرای همین قانون عدم حضور اتباع افغانستانی در شهر را افتخاری برای خود می‌دانند. در جدیدترین رویداد، تهرانی‌ها هم تمایل دارند حضور اتباع افغانستان در شهرشان ممنوع شود! ‌ افکار عمومی در برابر این پرسش دوقطبی است.

* تمایل به عدم حضور افغانستانی‌ها در تهران در میان کسانی که تحصیلات کمتری دارند یا ساکنان پهنه جنوب تهران (جنوب خط خیابان انقلاب) بیشتر است. در پهنه جنوب تهران که تعداد مهاجران افغانستانی بیشتری ساکن هستند، از هر دو نفر، یک نفر خواهان ممنوع‌شدن تهران برای حضور افغانستانی‌هاست. ب سطح پایین‌تر تحصیلات دانست.  نگرش به حضور مهاجران در شهر را از یک وجه دیگر هم می‌شود بررسی کرد؛ تمایل به جداسازی فضایی.

برخی رویدادهای اخیر در این رابطه را مرور می‌کنیم:

عکس بحث‌برانگیز از اتباع افغانستانی در تهران

عکسی از یک صف نانوایی در خیابان ظفر تهران در شبکه‌های اجتماعی در حال بازنشر است که بحث برانگیز شده. ماجرا از این قرار است که یکی از کاربران با انتشار این عکس در تویئتر خود اظهارنظر جنجالی درباره اتباع افغان مطرح کرده که واکنش‌های متفاوتی در بین کاربران داشته است.

واکنش متفاوت برخی کاربران در این رابطه را بخوانید:

* کاربری به نام مینا با انتقاد از عکس و توئیت منتشر شده نوشت: آقا ملت خوبی نیستیم اگر قضیه برعکس بود چی دوست عزیز؟

* علی دیگر فعال مجازی توئیت زد: دوستان، افغانستان درگیر جنگ نیست مردمش دل به وطن نمیدن بابا از بیکاری اومدن ایران. فکری کنید. به نفع خود مردم افعانستان هست برگردن کشورشون و پیشرفت کنند.

* محمد هم در یک توئیت پیشنهاد کرد: نحوه توزیع نان یارانه‌ای بین شهروندان ایرانی و دیگر اتباع باید تغییر کند.

* کاربری به اسم مهسا هم نوشت: خیلی از شهرها همین مشکل رو دارن که بخاطر شلوغی صف یا تموم شدن نان مجبور میشن نان آزاد بخرن، به نوعی شهروند درجه دوم شدیم!

اعترافات باند بزرگ غارتگران افغانی

ویدیویی از دستگیری باند خطرناک ۱۳ نفره سارقین افغانی در فضای مجازی ترند شده که متعلق به نخستین روزهای شهریور ۱۴۰۲ است. به گفته فرمانده انتظامی استان البرز، اعضای باند ۱۳ نفره سارقان به عنف که اقدام به سرقت زیورآلات و لوازم با ارزش شهروندان ساکن در باغات و ویلاهای شهرستان چهار باغ می‌کردند.

سارقان در ساعات پایانی شب، به صورت ناگهانی وارد باغات و ویلاهای شهروندان شده و با تهدید سلاح سرد اقدام به سرقت لوازم با ارزش آنها می‌کند. جزئیات حوادث را به نقل از قربانیان و این مجرمیت می‌بینید.

تصاویر باورنکردنی از هجوم اتباع افغان به ایران

تصاویری تحت عنوان «هجوم اتباع افغانستانی به سمت ایران» در شبکه‌های اجتماعی منتشر و پربازدید شده است.

سجاد عابدی، فعال رسانه‌ای اصولگرا به انتشار این ویدئو واکنش نشان داد و نوشت: آقای قاضی! اینا غیرت نداشتن از شرف و‌ناموس و خاک خودشون در مقابل طالبان دفاع کنند، میان ایران، حقوق شهروندی میخوان

استوری تامل‌برانگیز یک پرستار درباره زاد و ولد در قم

اکانتی که در مجازی تحت عنوان پرستار بیمارستان فرقانی قم شناخته شده، در استوری خود نوشته:  تا الان ۲۸ تا بچه که بدنیا اومدن ۱۹ نوزاد افغانستانی بودند.»

مدیرکل اتباع و مهاجران خارجی استانداری قم گفت: این استان با پذیرش اتباع ۹۰ کشور خارجی دومین استان کشور از نظر تکثر اتباع در کشور است.

همزمان با انتشار این استوری یک ماهنامه با ارائه گزارشی از تصمیم جنجالی و جدید مهاجران افغان‌ در خاک ایران خبر داده است و عنوان کرده بسیاری از مهاجران افغان در ایران معتقدند به دلیل افزایش جمعیت آن‌ها باید در این کشور سهم و حق و حقوقی داشته باشند و دیگر شهروند عادی در ایران محسوب می‌شوند. .

 جمعیت باورنکردنی افغانستانی‌ها در ایران

 ایران به‌ عنوان کشور مقصد دائمی سهم زیادی از مهاجران افغانستانی را دارد، این‌که چه تعداد از این مهاجران در ایران زندگی می‌کنند به‌طور دقیق معلوم نیست، چراکه بخش زیادی از آن‌ها بدون اظهارنامه در ایران هستند، اما در آخرین سرشماری رسمی انجام شده در سال ۱۳۹۵ حضور بیش از ۱.۵ میلیون افغانستانی در ایران ثبت شده است.

قطعاً با گذشت ۷ سال از آخرین سرشماری بعید است جمعیت افغانستانی‌های مقیم ایران همان ۱.۵ میلیون نفر باقی مانده باشد، ضمن این‌که بعد از قدرت گرفتن طالبان در این کشور تعداد زیادی از مردم افغانستان خودشان را به ایران رساندند، طوری‌که قبل‌تر نماینده یونیسف در ایران  گفت: «قبل از مرداد ۱۴۰۰ دو الی سه میلیون نفر پناهنده افغانستانی در ایران وجود داشت، اما بعد از آن بحران در افغانستان (قدرت گرفتن طالبان) بین ۵۰۰ هزار تا ۱.۵ میلیون نفر پناهنده جدید وارد ایران شد.»

با این وجود اواخر ماه گذشته (تیر ۱۴۰۲) احمد وحیدی، وزیر کشور، در گفت‌وگویی به ایسنا گفت: «برآوردها درباره تعداد مهاجرین افغانستانی در ایران بیش از ۵ میلیون نفر است.»

طبق آخرین آمار روزی ۱۰ هزار نفر از افغانستان وارد ایران می‌شوند! بخش بزرگی از کسانی‌که وارد ایران می‌شوند جزو ارتش افغانستان بودند، این‌ها واقعیت‌هایی است که جای نگرانی دارد، اگر این آمارها درست باشد یک پنجم جمعیت افغانستان در ایران حضور دارند. از همه مهم‌تر این‌که ما با یک موجودیتی به اسم طالبان مواجه هستیم که هیچ کاری را غیر از جنگ خوب بلد نیست، و کوچکترین مسئله را تبدیل به یک چالش می‌کند، و کوچکترین فیلم یا خبری منتشر می‌شود، بخشی از افغانستانی‌های داخل ایران را به تحریک وا می‌دارد.

رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی (مجلس دهم)  می‌گوید: «من کمپ‌های مهاجرین افغانستانی داخل ایران را دیده‌ام و با این مهاجران صحبت کردم، این‌ها می‌گفتند ما وقتی وارد ایران می‌شویم بعد از ۲۴ ساعت جای خواب ما مشخص است و بعد از ۴۸ ساعت شغل ما مشخص است، لذا انگار یک سیستمی وجود دارد، پشت این مهاجرت‌ها یک سامانی وجود دارد که بلافاصله برای مهاجرین جای خواب و شغل مشخص است، درحالی‌که هیچ ایرانی نمی‌تواند بعد از ۴۸ ساعت به شغل برسد، این‌ها واقعیت‌هایی است که نشان می‌دهد موضوع مهاجرین افغانستان از یک مهاجرت مربوط به زندگی شخصی افراد جای خودش را به یک مهاجرت سازماندهی شده داده است که می‌تواند در عرصه‌های مختلف تاثیرگذار باشد.»

واکنش برخی کاربران شبکه‌های در این خصوص را بخوانید:

* کاربری به نام وحید نوشت: کارگر عراقی که وارد مشهد میشه به اینترنت بدون فیلتر دسترسی داره..و عضو هیئت علمی که توی دانشگاه همون شهر تدریس می‌کنه لیاقت و شایستگی داشتن اینترنت  آزاد رو نداره..زیبا نیست؟!

* احسان سلطانی، روزنامه‌نگار: ترکیه ۶ سال با پیش‌بینی حوادث افغانستان در مرز ایران ۱۴۴ کیلومتر دیوار کشید و همان سال اعلام کرد پرواز مستمر پهپادها و دیوار مرزی از ورود روزانه هزاران افغانستانی جلوگیری کرده! مرزهای ایران به امان خدا رها شده و حدود ۴ میلیون مهاجر به ایران هجوم آورده‌اند!

* حسین دهباشی، مستندساز و فعال رسانه: میزانِ آوارگانِ افغانستانی در کشورِ ما در کمتر از دو سال دو برابر شُده است. دوسال از حاکمیتِ طالبان بر افغانستان می‌گذرد و ایران حامی طالبان بوده و هست. پایانِ پیام.

* محمدرضا، دیگر کاربر توئیتر هم اینگونه نظر داد: مساله افغانستانیها در ایران؛ اینکه ما در ایران با آمار سرخوشی نداریم واقعی است. مثلا آخرین آمارها مربوط به سال ۱۳۹۵ است که میگه بیش از ۱.۵ میلیون افغانستانی در ایران ساکنند. اما همان وقت هم این آمار دقیقی نبوده.چون بسیاری بدون اظهارنامه در ایران ساکن بوده‌اند.

* اکبر گنجی، فعال سیاسی و روزنامه نگار: در آمریکا که ثروتمندترین کشور جهان است، موضوع مهاجران غیرقانونی از بحث های روز و داغ انتخاباتی است. وسعت جغرافیایی آمریکا و منابع وسیع آن( از جمله آب) کجا و ایران بلازده ی فاقد آب و انواع بحران ها کجا؟ طالبان حتی حقِ آب ایران را هم نمی دهد. آبی که متعلق به سرزمین های خود ایران بود که استعمار پلید بریتانیا با زور از ایران جدا کرد و به افغانستان بخشید. دولتِ رئیسی حتی هیچ برنامه ای درباره «مهاجران غیر قانونی» افغانستانی ندارد.