کشف یک «یخچال» دو هزار ساله با لولۀ آب سرد!

فرادید: در جریان حفاری‌های امسال در سایت باستانی اردوگاه ارتش روم در منطقۀ نُوا (Novae) در بلغارستان، دومین اتاق سردخانه رومی کشف شده است که بسیار شبیه یخچالی است که سال گذشته در همین منطقه کشف شد.

طبق گزارش باستان‌شناسان، عبور یک لولۀ سربی آب از کنار یخچال باعث خنکی بیشتر آن می‌شده است

کاستروم رومی (اردوگاه نظامی) نُوا سال ۴۵ پس از میلاد به عنوان یک قلعه دفاعی در مرز دانوب در جنوب استان موزیا اینفریور تأسیس شد. سازندگان و نخستین ساکنان آن سربازان لژیون هشتم آگوستا بودند. سال ۶۹ پس از میلاد لژیون یکم ایتالیکا جایگزین آن‌ها شد و برای مدت طولانی ساکن آنجا شد تا اینکه در سال ۴۴۱ پس از میلاد، به زور هون‌ها، آنجا را ترک کردند.

اتاق سردسازی یا یخچال کشف‌شده در حفاری سال گذشته، زیر یک طبقه در مقرّ سنگی لژیون یکم ایتالیکا پیدا شد. کشف امسال در پادگان‌های چوبی و خاکی لژیون هشتم آگوستا انجام شد که در مرحله نخست تاسیس اردوگاه ساخته شده است. بقایای فنجان‌های نوشیدنی، کاسه‌ها و استخوان‌های حیوانات نیز داخل یخچال رومی پیدا شد. بقایای غذا به محققان اجازه داد تا آخرین وعده غذایی را که در اتاق خنک نگهداری میشده را بازسازی کنند. 

باستان‌شناسان نخستین چاه شناخته‌شده در نُوا و یک شبکه آبی از لوله‌های سرامیکی و سربی را نیز کشف کردند. از حفاری‌های ناحیه‌ی مربوط به دوره آخر سکونت در اردوگاه، یک کوره سرامیکی قرن چهارمی کشف شد که درون آن مجموعه‌ای از ظروف دست‌نخورده بود، از جمله یک مجموعه ظرف‌های نوشیدنی با یک لعاب سطحی سیاه کمیاب مزین به پوشش صاف و متناوبی از دایره‌های متحدالمرکز. این ظروف یافته‌های نادری در مرز دانوب به شمار می‌آیند و تاریخ‌نگاری تولید آن‌ها هنوز دست‌خوش مباحثات علمی است. مجموعه نُوا تاریخ‌گذاری رادیوکربن خواهد شد تا به برخی از این پرسش‌های دیرینه پاسخ دهد. 

و اما آخرین یافته از فهرست یافته‌های فوق‌العاده‌ی امسال، یک موش نقره‌ای است. این موش یک آویز است که دُم آن، حلقه‌ی آویزش را شکل می‌دهد. این آویز با جزئیات ریز (حتی موهای موش) حک شده است و یک تکه غذا (که شاید پنیر باشد) را در پنجه‌های کوچک جلویی خود نگه داشته است.