رابط کاربری یا UI چیست؟

تابه‌حال اتفاق افتاده وارد سایتی شوید و ببینید چقدر شلوغ و ناخواناست؟ چقدر طراحی نامرتب و درهمی دارد؟ بله، از این دست سایت‌ها زیاد پیدا می‌شود که کلی عکس و متن را ریخته‌اند در یک صفحه و شوربایی را تحویل کاربر می‌دهند.

گاهی با خودمان فکر می‌کنیم کاش طراح این سایت را می‌دیدیم و خیلی رک و راست به او می‌گفتیم که سایتش چگونه اعصاب مخاطب را نشانه می‌رود؛ یا اصلاً اگر من جای طراح بودم این رنگ‌های افتضاح را همینطوری بدون فلسفه استفاده نمی‌کردم؛ یا اگر این فونت استفاده نمی‌شد بهتر بود.

در واقع ما داریم درباره UI صحبت می‌کنیم که این روزها به یک حرفه مهم، کلیدی و پر درآمد تبدیل شده‌است. در این مقاله می‌خوانیم که UI چیست، با UX چه تفاوتی دارد؟ و در نهایت کار طراح UI و تمام جزییات آن را مشخص می‌کنیم. توجه داشته باشید که این مطلب خلاصه‌‌ای از محتوای منتشر شده در وبلاگ نوین است. مطالعه کامل مقاله در لینک زیر:

در وبلاگ نوین بخوانید: رابط کاربری چیست؟

رابط کاربری یا UI چیست؟

رابط کاربری یا user interface  همان‌طور که از اسمش مشخص است، رابط میان کاربر و محصول یا سیستم است؛ ظاهر یا هر چیزی که کاربر در سایت شما می‌بیند و به‌وسیله آن با محصول دیجیتالی یا خدمات شما رابطه برقرار می‌کند؛ شامل تصاویر، رنگ‌ها سایزها، فاصله‌ها، هماهنگی که بین متن‌ها، نمودارها، دکمه‌ها، ماژول‌ها، جداول و ویدئوها همگی در حوزه طراحی رابط کاربری جای می‌گیرد.

در واقع طراحی UI روی تجربه بصری کاربر متمرکز است و مشخص می‌کند که یک کاربر چگونه از طریق یک رابط با اپلیکیشن، بازی نرم‌افزاری یا سایت شما ارتباط برقرار می‌کند. یا چگونه از طریق تاچ پوینت‌های بصری (کلیک بر روی یک دکمه یا کشیدن عکس) از نقطه‌ای به نقطه دیگر می‌رود.

برای آنکه یک محصول یا سایت به دل مخاطب بنشیند علاوه بر اینکه باید کار با آن راحت باشد، باید طراحی زیبایی هم داشته باشد.

UI و UX دو مفهوم هستند که حالا دو پایه اصلی کسب و کارهای اینترنتی را را تشکیل می‌دهند، اما این دو چه فرقی با هم دارند و چرا در کنار هم به‌کار برده می‌شوند؟

تفاوت UI وUX  چیست؟

همه ما می‌دانیم که UI و UX با هم تفاوت دارند، اما خب خیلی‌ها این دو مفهوم را به‌اشتباه به‌جای هم به کار می‌برند. پس بگذارید یک‌بار دیگر تعریف کوتاهی از هر کدام داشته باشیم.

UI یا رابط کاربری به مجموعه ظاهری صفحات، تصاویر و المان‌های بصری – مثل دکمه‌ها و آیکون‌ها و ... گفته می‌شود که کاربر برای تعامل با یک دستگاه یا برنامه از آن‌ها استفاده می‌کند.

منظور از UX یا تجربه کاربری هم آن تجربه و حسی است که کاربر در هنگام تعامل با بخش‌های مختلف از محصولات و سرویس‌های یک شرکت (قبل از استفاده، هنگام استفاده و بعد از آن) دارد.

درست است که UI جزئی از UX محسوب می‎شود ولی اگر دقت کنید می‌بینید که تجربه کاربری یا UX از دل پیشرفت‌های UI بیرون آمده است؛ چون که باید جایی برای تعامل کاربران وجود داشته باشد تا بتوانند تجربه کنند و تجربه آن‌ها چه مثبت، چه منفی و چه خنثی باعث تغییر احساس کاربر شود.

در واقع این دو مفهوم از هم جدا نیستند و از هر کدام که صحبت شود، پای دیگری هم وسط می‌آید.

همان شکل و شمایل ظاهری و نقاط تعامل و آیکون‌ها و دکمه‌ها که در قالب UI دارد ارائه می‌شود، قسمتی از تجربه‌های کاربری کاربران را رقم میزند. یک UI خوب تبدیل می‌شود به یک تجربه عالی!

حالا همین تجربه‌های خوب و بد می‌شود زمینه‌ساز بهتر شدن رابط‌های کاربری!

می‌بینید؟ این دو مثل قضیه مرغ و تخم مرغ می‌مانند که هرکدام دیگری را به وجود آورده و آخر هم بر سر مهمتر بودن آن یکی بحث است. اما بالاخره UI از یکجایی متولد شد و آنقدر اهمیت پیدا کرد که به یک تخصص مهم و پول‌ساز تبدیل شد.

اما خب چون اول طرح و نقشه کار ریخته می‌شود و بعد با توجه به همان نقشه، نمای ظاهری ساخته می‌شود، UI را بخشی از UX می‌‌دانند. (برای درک بیشتر مقاله تفاوت UI و UX نوین را بخوانید)

طراحی UI مهم‌تر از همیشه

شاید چندسال قبل تجربه و رابط کاربری اینقدر مهم نبود و به آن توجه نمی‌شد. چرا که تعداد سایت‌ها و اپلیکشن‌ها کمتر بود و کسب‌وکارها از UI و UX در حد کار راه‌اندازی استفاده می‌کردند. مردم مجبور بودند از همان تک و توک سایتی که وجود دارد استفاده ‌کنند، حتی اگر ظاهر خوبی نداشت یا رنگ و لعابش چنگی به دل نمیزد.

اما این روزها دیگر داستان فرق می‌کند. در هر کسب‌وکاری چندین رقیب وجود دارد و همه می‌خواهند مخاطب و مشتری را جذب بیزینس خود کنند. کاربر هم کلی انتخاب پیش رویش دارد، پس اگر سایت زشت، سخت و یا نامناسبی داشته باشید، خیلی راحت آن مخاطب را از دست داده‌اید.

اینجاست که رقابت در بین کسب‌وکارهای آنلاین باعث می‌شود که سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها هر روز جذابتر و کاربردی‌تر شوند تا بتوانند مخاطب بیشتری جذب کنند.

خب با این حساب چه کسی می‌تواند کسب و کارهای اینترنتی را به این هدف مهم برساند؟

بله، یک کارشناس UI کاربلد! کسی که این روزها سایت‌ها به شدت به آن‌ها نیاز دارند تا سهم بازار خود را حفظ کنند. کسی که می‌داند سایت را چگونه بچیند و سازماندهی کند که هم کار با آن راحت باشد و هم خوش فرم و دلبر باشد.

تمرکز روزافزون در ایجاد یک تجربه کاربری بهینه باعث شده است تا برخی از افراد به‌عنوان متخصصان UI و UX، مشاغل مهمی را در شرکت‌ها داشته باشند و باید بگوییم با این حجم از گسترش فضاهای اینترنتی، متخصصان  UI و UX یک مهره کلیدی در شرکت‌ها خواهند بود.

کار طراح رابط کاربری چیست؟

طراحی سایت و اپلیکیشن سه قدم دارد:

UX همان نقشه کار ماست و ساختار و چیدمان سایت در این قسمت مشخص می‌شود. طراح UX درست مانند نقشه‌کش یک ساختمان است که تعیین می‌کند، اسکلت ساختمان، اتاق‌ها، درها، پنجره‌ها و ...کجا قرار بگیرد که کاربردی و راحت باشد. کار طراح UX هم در سایت این است که صفحات، دکمه‌ها و مسیرهایی که لازم است را تعیین کند.

مرحله بعد نوبت طراحی UI یا همان طرح گرافیکی است که کاربر می‌بیند و با آن تعامل می‌کند. حالا طراح UI مانند یک معمار این طرح اولیه را می‌سازد و یک سایت عالی با شکل و شمایلی شسته رفته و کامل شده تحویل می‌دهد. یعنی معمار ما در سایت، رنگ درها و پنجره‌ها و اندازه و فاصله‌ها را در این مرحله تعیین می‌کند تا ساختمان قشنگ‌تر شود.

برخلاف طراح UX که روی احساس کاربر از محصول تمرکز می‌کند، UI به‌طور خاص روی چیدمان و ظاهر محصول نهایی کار می‌کند و اطمینان حاصل می کند مسیری را که یک طراح UX بطور بصری برقرار کرده است، حالا کامل و با ظاهری زیبا بسازد.

به عنوان مثال، یک طراح UI می‌تواند تصمیم بگیرد که مهم‌ترین محتوا را در بالای صفحه قرار دهد، یا با اضافه‌کردن یکسری المان‌ها، بصری ترین حس را برای یک نمودار ایجاد کند. طراحان UI همچنین وظیفه دارند یک طراحی منسجم در کل محصول داشته باشند. از چیدن المان‌ها و گزینه‌های کشویی گرفته تا رنگ‌ها و فونت‌ها و فاصله‌ها باید با طرح کلی، همخوانی داشته باشد.

پیش به سوی حرفه‌ای شدن!

یادتان هست در مقدمه  از سایت‌های افتضاح یاد کردیم که دوست داشتید آن را بکوبید و از اول بسازید؟ بیایید برعکس آن را هم تصور کنید؛ گاهی وارد سایتی می‌شوید که از طراحی و کار کردن با آن لذت می‌برید و می‌گویید دست مریزاد به این طراح با سلیقه! هر دو مورد شما را قلقلک میدهد که دست به کار شوید و یک جهان را محو طراحی‌های زیبای خود کنید!

و صد البته مثل بقیه حرفه‌ای‌ها درآمد بالایی هم نصیبتان شود.

صدای ذهن شما را می‌شنوم که می‌گوید: «من را چه به طراحی؟ مگر من گرافیستم؟ کی حوصله دارد برنامه‌نویسی یاد بگیرد و این نرم‌افزارهایی که آدم را گیج می‌کند! من تابه‌حال نه یک خط کد نوشتم نه نرم افزار طراحی را باز کرده‌ام! اصلاٌ خودتان گفتید که کمی علم طراحی و برنامه نویسی لازم است، پس من را معاف کنید!»

اما من برایتان یک پیشنهاد یک دوره  آموزشی خوب دارم که نه به یادگیری برنامه‌نویسی نیاز داشته باشید، نه گرافیست بودن! نه که لازم نباشد، چرا هست! اما همانقدر که لازم است در همین دوره یاد می‌گیرید و تمام! اگر دوست دارید بدانید قضیه چیست، سرفصل‌ها و اطلاعات تکمیلی دوره طراحی UI  نوین را ببینید.

منبع: صفحه آموزش رایگان رابط کاربری نوین آکادمی