تصاویری از یک خبر ناخوشایند؛ رویا از امید جدا شد

درنای امید که چند سالی بود به تنهایی به ایران مهاجرت می‌کرد با تصمیم مسئولان و دوستداران محیط زیست با یک درنای دیگر به نام رویا که از خارج از کشور وارد شده بود جفت شد تا بتوانند باهم مسیر رفت و برگشت به سیبری را پرواز کنند.

دُرنای سیبری پرنده‌ای به شدت در معرض خطر انقراض از خانواده کلنگان است. این پرنده ظاهر خاصی دارد که آن را از دیگر پرندگان متمایز می‌کند. درنای سیبری پرنده‌ای بزرگ با قدی نزدیک به یک‌ونیم متر و فاصلهٔ دو بال بیش از ۲ متر و بدنی یکدست سفید است که پاهای بلند سرخ‌رنگ دارد و منقار بلند سیاهی روی صورت قرمزرنگ آن نشسته‌ است.

تک پرنده درنای امید هر ساله فریدونکنار را به قصد زمستان گذرانی انتخاب می کند که ۱۵ سال است به تنهایی مهاجرت کرده و گونه رو به انقراض است.

جمعیت غربی درناها از جمله امید مسیر پروازی سیبری روسیه قزاقستان، و آذربایجان و در نهایت ایران و مازندران را طی می‌کند و در طول مسیر بازگشت نیز از همین کشورها عبور می‌کند. ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلومتر را درنای امید پرواز می‌کند و در مسیر مهاجرت روزانه ۸۰۰ کیلومتر در پرواز هستند.

درنای امید که تا سال ها بصورت تکی زیست می‌کرد و جفت خود را از دست داده بود امسال در پروژه‌ای مشترک با رهاسازی یک درنای ماده و آشنایی و آوازخوانی دو پرنده در تالاب فریدونکنار بصورت مشترک پرواز خود را به سمت سیبری آغاز کردند.

یکی از خصوصیات درناها نوع همسرگزینی‌شان است که به‌صورت تک‌همسری است. اگر اتفاقی برای جفت آن‌ها بیفتد به‌سختی دوباره امکان جفت‌یابی برایشان مهیا می‌شود.

پیش از "رویا""امید" و "آرزو" با هم به ایران مهاجرت می‌کردند اما در سال ۸۶ "آرزو" به دلیلی نامعلوم تلف شد و پس از آن نیز امید جفت‌گیری نکرد و تنها مسیر مهاجرت خود را طی می‌کند.

تلاش‌هایی در سازمان های محیط زیست کشورها نیز برای جفت‌یابی "امید" با درناهای موجود در شرایط اسارت انجام شد تا بتوانند جمعیت او را دوباره احیا کنند اما موفقیت‌آمیز نبود.

از لحاظ زادآوری، درنای سیبری رشد جمعیت بسیار پایینی دارد و در یک فصل بیش از دو تخم نمی‌گذارد که دلایل مختلفی مانند پرورش گوزن‌های شمالی در سیبری و تداخل مهاجرت با آن‌ها و سگ‌های نگهبان گوزن‌های شمالی که جوجه‌ها و تخم‌های درناها را می‌خورند سبب شده است تا نسل درنا ها افزایش نیافته و در معرض انقراض قرار بگیرد.

نسل درنای سفید از میان ۱۵ گونه درنای موجود، در حال انقراض است. این گونه درناهای سیبری بجز سال های ۸۸ و ۹۴ در تمامی نیم قرن گذشته مازندران را مقصد زمستان گذرانی خود انتخاب می‌کند.

احتمالا امید در شب مهتابی پرواز کرده

 امروز خبر آمد که درنای بلژیکی به نام رویا که همراه امید شده بود در تنکابن مانده است و همراه تک درنای سیبری که امید نام دارد به ادامه سفر نپرداخته است و این نشان می دهد که امید باز سفر را تنها طی کرده است و نقطه انقراض درنای سیبری جمعیت غربی احتمال قوی تری یافته است.

البته این نقطه انقراض هنوز نرسیده است .بعد از خبر ماندن رویا در تنکابن و تنها رفتن امید خبری دیگر مطرح شد و آن اینکه امید در ایستگاه بعدی سفر به سیبری که  پارک ملی شیروان آذربایجان است  مشاهده نشده است و این خبر کمی بر نگرانی ها افزود که مبادا برای تک درنای سیبری اتفاقی رخ داده باشد زیرا به طور غریزی وقتی هر ساله امید این مسیر رفت و برگشت را از سیبری به فریدون کنار و برعکس طی می کند باید بعد از دو روز به پارک ملی شیروان آذربایجان می رسید ولی عکاسانی که منتظر  ورود امید بودند او را مشاهده نکردند.

اما الن ووسالو که او را مادر درنای امید می شناسند  والبته محقق سرشناس و درناشناس قدیمی فنلاندی که ساکن رویان مازندران است معتقد است امید سلامت است.

الن ووسالو که دارای لیسانس جانورشناسی است که بیش از 40 سال سابقه تحقیق برروی زندگی درناها را دارد .سالهاست  از فنلاند به ایران آمده و در منطقه رویان مازندران ساکن است و در این سالها سفرها و زندگی امید را نیز تحت رصد علمی دارد برای مشاهده نشدن امید در پارک شیروان آذربایجان خبر نگران کننده ای ندارد و معقتد است: احتمالا امید در یک شب مهتابی سفر را شروع کرده و به همین دلیل در مسیر کسی او را مشاهده نکرده و این دیده نشدن در  پارک شیروان هم رخ داده است.

الن ووسالو در مورد پیوند امید و رویا نیز می گوید: این اولین مرتبه نیست که بعد از مرگ آرزو که جفت قبلی امید بود برای تنها نماندن این تک درنای سیبری و جلوگیری از انقراض درنای سیبری جمعیت غربی جفت آورده می شود. تاکنون پنج مرتبه این تصمیم و اقدام تکرار شده است و همیشه پروژه پیوند به شکست رسیده است.

الن ووسالو تاکید دارد : از همان ابتدا که رویا را آوردند، مشخص بود که این پروژه پیوند ناشدنی است و پیوندی بین امید و رویا برای همسفر شدن تا سیبری شکل نخواهد گرفت. نگرانی برای زندگی رویا وجود داشت که خوشبختانه رویا اکنون سلامت در تنکابن به سر می برد.

آخرین ویدئوی از امید و رویا در فضای مجازی دست به دست می‌شود که مشاهده می‌کنید: