رتبه تامل برانگیز ایران در آلودگی ذرات معلق

خبرگزاری تسنیم: مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا از نتایج آخرین بررسی‌های جهانی در مورد وضعیت آلاینده ذرات معلق خبر داد و گفت: بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی تهران بین ۱۵۲۴ شهر از نظر آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۱۰ میکرون در رتبه ۱۶۲ آلودگی قرار دارد.

در این رتبه بندی، بیشتر شهرهای آلوده‌تر جهان نسبت به شهر تهران در قاره آسیا و شهرهای پاکتر از شهر تهران عموماً در قاره آمریکا، کانادا و اروپا قرار داشته اند. شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گزارشی تفصیلی درباره وضعیت آلودگی هوای تهران با استناد به یافته‌های سازمان‌های بین‌المللی منتشر کرده که وضعیت آلودگی هوا و میزان آلاینده در شهر تهران را در مقایسه با سایر شهرهای مورد بررسی در این تحقیقات نشان می‌دهد.

وحید حسینی، مدیرعامل این شرکت درباره جزئیات این گزارش، گفت: بر اساس تحقیق سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۴، در خصوص وضعیت غلظت آلاینده‌های کوچکتر از ۱۰ و کوچکتر از ۲.۵ میکرون در سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ در حدود ۱۶۰۰ شهر جهان مشاهده شده که بیشترین میزان غلظت این آلاینده‌ها در شهرهای مناطق شرق مدیترانه با سطح درآمد پایین و متوسط و جنوب شرق آسیا رخ داده است.

وی گفت: اطلاعات غلظت ذرات معلقPM۱۰ و PM۲.۵ در تهران نیز در این گزارش ذکر شده است، به لحاظ آلاینده PM۱۰ از بین ۱۵۲۴ شهر مورد مطالعه، شهر تهران در رتبه ۱۶۲ آلودگی قرار داشته است. به طورکلی در این رتبه بندی، بیشتر شهرهای آلوده‌تر جهان نسبت به شهر تهران در قاره آسیا (مانند شهرهای کراچی، دهلی، داکا، داکار،کابل، ابوظبی و دوحه) و شهرهای پاکتر از شهر تهران عموماً در قاره آمریکا، کانادا و اروپا (مانند ونکور، کپنهاگ، استکهلم، لندن و واشینگتن) قرار داشته اند.

به گفته وی، شهر پیشاور پاکستان در این رتبه‌بندی سازمان بهداشت جهانی آلوده‌ترین و شهر Lake Havasu City-Kingman آمریکا پاکترین شهر در بین شهرهای مورد مطالعه بوده است. بر اساس اطلاعات این پایگاه داده، شهر اهواز نیز پس از شهرهای پیشاور و راول پندی (پاکستان)، مزار شریف (افغانستان)، و گوآلور (هند) در رتبه پنجم آلوده‌ترین شهر به لحاظ آلاینده PM۱۰ قرار داشته است.

حسینی اطلاعات دیگری هم درباره وضعیت تهران در میان ۲۶ شهر مورد مطالعه در منطقه شرق مدیترانه ارائه کرد و گفت: بین ۲۶ شهر مورد مطالعه در منطقه شرق مدیترانه، تهران در رتبه ۲۲ و در بین ۳۸۶ شهر مورد بررسی در قاره آسیا در رتبه ۱۴۸ قرار گرفته است.

مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا درباره رتبه بندی آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون هم گفت: در خصوص رتبه بندی آلاینده PM۲.۵ نیز از بین ۱۶۱۲ شهر منتخب جهان، شهر تهران در رتبه ۳۵۴ آلودگی قرار داشته و در منطقه شرق مدیترانه از بین ۲۶ شهر، تهران در رتبه ۲۳ و در بین ۳۸۷ شهر منتخب در قاره آسیا دارای رتبه ۲۲۸ آلودگی بوده است.

به گفته حسینی، در گزارش مقایسه‌ای که در شرکت کنترل کیفیت هوا با موضوع «مقایسه وضع آلودگی هوا در شهرهای مختلف جهان تهیه شده، بخشی هم به بررسی اطلاعات پایگاه داده سازمان بهداشت جهانی در سال۲۰۱۱ درباره بررسی وضعیت غلظت آلاینده‌های PM۱۰ و PM۲.۵ در سال‌های مختلف (عموماً در سال‎‌های ۲۰۰۷ الی ۲۰۱۰) اختصاص یافته است.

وی افزود: در این پایگاه داده، اطلاعات ۱۰۹۹ شهر جهان برای آلاینده PM۱۰ (تهران در رتبه ۸۲ آلودگی) و اطلاعات ۵۷۶ شهر جهان (عمدتاً شهرهای پیشرفته) برای آلاینده PM۲.۵ موجود است. اطلاعات آلاینده PM۲.۵ شهر تهران در این بانک اطلاعاتی موجود نبود. بر اساس اطلاعات ایستگاه‌های سنجش شرکت کنترل کیفیت هوا این آمار به بانک داده موجود اضافه شده تا امکان مقایسه وضعیت تهران با سایر شهرهای مورد بررسی فراهم شود.

حسینی ادامه داد: این اطلاعات نشان می‌دهد تهران بر اساس آمار مقایسه‌ای پایگاه اطلاعاتی بانک جهانی در سال ۲۰۱۱، شهر تهران دارای بیشترین میانگین غلظت سالانه آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون از جمع ۳۱ شهر منتخب جهان بوده و کمترین میزان غلظت این آلاینده مربوط به شهر ونکور بوده است.

شرکت کنترل کیفیت هوا در گزارش تفصیلی و مقایسه‌ای اش جزئیات بیشتری از وضعیت آلودگی هوای تهران منتشر کرده است. در بخشی از این گزارش آمده: سازمان بهداشت جهانی در تحقیقی در سال ۲۰۱۴ میزان غلظت سالانه آلاینده های PM۱۰ و PM۲.۵ را در حدود ۱۶۰۰ شهر از ۹۱ کشور جهان در سال‌های ۲۰۰۸ الی ۲۰۱۳ بررسی و مقایسه کرده است در این تحقیق اطلاعات غلظت آلاینده PM۲.۵ در مناطق و شهرهای با سطح درآمد پایین و متوسط، محدود‌تر بوده است.

در گزارش این شرکت میزان متوسط غلظت آلاینده PM۱۰ در بازه زمانی سال¬های ۲۰۰۸ الی ۲۰۱۲ در مناطق مختلف و شهرهای منتخب هم ارائه شده، اطلاعاتی که نشان می‌دهد بیشترین میزان غلظت آلاینده PM۱۰ در مناطق شرق مدیترانه (با سطح درآمد پایین و متوسط) و مناطق جنوب شرق آسیا مشاهده شده است و در میان شهر‌های مورد مطالعه می¬توان به آلودگی بالا در شهرهای دهلی و کراچی هند اشاره کرد. در فهرست شهرهای مورد بررسی شهر تهران نیز جزو شهرهای آلوده در بین شهر-های مورد مطالعه قرار دارد.

در ادامه این گزارش آمده است: در بیشتر کشورهای با سطح درآمد پایین و متوسط، اندازه¬گیری آلاینده PM۲.۵ طی سال‌های مورد مطالعه نسبت به اندازه‌گیری آلاینده PM۱۰ بسیار محدود انجام شده است، با این حال در سطح جهان و با توجه به داده‌های موجود در این مطالعه، تنها ۱۲ درصد مردم جهان در شهرهایی زندگی می‌کنند که میزان غلظت آلاینده¬های PM۱۰ و PM۲.۵ آن، کمتر از سطوح استاندارد سازمان بهداشت جهانی است، به گونه‌ای که در بیشتر شهرهای مورد مطالعه در مناطق آفریقایی، شرق مدیترانه (با سطح درآمد پایین، متوسط و بالا)، جنوب شرق آسیا و بخش غربی اقیانوس آرام (با سطح درآمد پایین و متوسط)، غلظت آلاینده‌های PM۱۰ و PM۲.۵ فراتر از حدود استاندارد سازمان بهداشت جهانی بوده است.‌

در گزارش شرکت کنترل کیفیت هوا، وضعیت غلظت سالیانه آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون(PM۲.۵) در شهرهای منتخب جهان از جمله شهر تهران هم با استناد به یافته‌های بانک اطلاعاتی سازمان بهداشت جهانی ارائه شده است. به طورکلی اطلاعات ۱۶۱۲ شهر جهان (عموماً شهرهای پیشرفته) در این بانک داده موجود است. سال برداشت داده در بسیاری از شهرها (از جمله شهر تهران) ذکر نشده است.

بر اساس این آمار، شهر تهران در رتبه ۳۵۴ به لحاظ آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون قرار دارد. آلوده‌ترین شهر در این رتبه‌بندی شهر دهلی در هند و پاکترین شهر Powell River کانادا بوده است. شهر تهران در منطقه شرق مدیترانه از بین ۲۶ شهر منتخب، در رتبه ۲۳ و در بین شهرهای مورد مطالعه در قاره آسیا (۳۸۷ شهر)، در رتبه ۲۲۸ آلودگی به لحاظ آلاینده PM۲.۵ قرار دارد.

شرکت کنترل کیفیت هوا همچنین اطلاعاتی در مورد غلظت آلاینده PM۱۰ برای بازه سه ساله مبتنی بر اطلاعات پایگاه داده سازمان بهداشت جهانی منتشر کرده، اطلاعاتی که نشان می دهد در بیشتر مناطق مورد مطالعه (به غیر از کشورهای اروپایی با درآمد متوسط و کم و مناطق غرب اقیانوس آرام با درآمد متوسط و کم) غلظت آلاینده PM۱۰ در سال‌های اخیر روند افزایشی داشته است.