کشف جادهی رومی ۲۰۰۰ساله در شهر دراکولا
اسم منطقۀ ترانسیلوانیا برای بیشتر ما شاید یادآور قصر معروف ولاد دراکولا باشد که در قرن ۱۵ میلادی در این منطقه حکومت میکرد. اما آثار بسیار قدیمیتری هم در زیر خاکهای این منطقه از رومانی پنهان شدهاند؛ از جمله بقایای جادههای باستانی که به تازگی یکی از آنها توسط باستانشناسان موزهی ملی تاریخ ترانسیلوانیا در شهر کلوژ-نپوکا از زیر خاک بیرون آورده شده.
فرادید: در این سایت باستانی، یک سکونتگاه پیش از دورۀ روم به نام ناپوکا وجود داشته است. پس از پیروزی رومیها در سال ۱۰۶ پس از میلاد، این مکان با نام Municipium Aelium Hadrianum Napoca شناخته میشد. کریستین دیما، باستانشناس موزهی تاریخ ملی ترانسیلوانیا دربارهی این اکتشاف گفته است: «بخشهای متعددی از یک جاده رومی پیدا شد که پوشیده از تختهسنگ بود. این جاده از سنگهای رودخانه درست شده بود که آنها را با ملات بهم چسبانده بودند. عمق این بخشها حدود ۸۰ سانتیمتر بود. جهت جاده، شمالی جنوبی است و احتمالاً با شبکهی خیابانهای سکونتگاه رومی ناپوکا ارتباط دارد.»
به گفتهی کریستین دیما، از جادههای ساختهشده توسط رومیها پس از سقوط امپراتوری رومی، مدتزمان زیادی استفاده میشد. برخی از آنها هنوز کاربرد دارند. در واقع، بسیاری از جادههای امروزی دستکم مسیر جادههای ۲۰۰۰ سال پیش را دنبال کردهاند.
«از جادههای رومی مانند هرچیزی در امپراتوری روم، پس از سقوط امپراتوری، دوباره استفاده شد. نمونههای زیادی از سازههای قدیمی در ایتالیا هم وجود دارد که از آنها دوباره استفاده شد مثلاً جادهی آپیا. در کشور رومانی، قرون وسطی در قرن چهاردم آغاز شد؛ در منطقۀ کلوژ و با تاسیس دژ حکومتی. البته، اتریشیها در دورهی خودشان از آنها دوباره استفاده کردند. طرح خیابانها، پس از آن و امروز، هنوز کم و بیش همانطور که در دورهی رومی بود، حفظ شده است. چندین جاده شناسایی شدند، هم در سکونتگاههای شهری روم و هم بطور خاص، در سکونتگاههای نظامی. در آلبا، جادههای زیادی کشف شد، درست در ناحیهی قلعهی سیزدهم جمینا در توردا. جاده امپراتوری که ما حین حفاریهای سال ۲۰۲۱ در مسیر بزرگراه کشف کردیم، جادهای در ناحیهی قلعهی رومی در سوتور و جاهای دیگر.»
«هنوز بخشی از شبکهها/مسیرهای جادههای رومی سالم ماندهاند. در شهرهای بزرگتر که مداخلهها بیشتر شده، این شبکهها خوب حفظ نشدند. بین این محلهها، معمولاً مسیرهای یکسان استفاده میشود. در ترانسیلوانیا، جایی که امپراتوریهای هابسبورگ و اتریشی-مجارستانی بوده است، کارهای ساخت و ساز زیادی انجام شده که بسیاری از آنها اصلاح شدند.»
جادهها و سازههای دیگر ساختهشده توسط رومیها هم به دلیل فناوری رومیها در ساخت جاده و هم به خاطر نگهداریهای بعدی و استفاده مجدد از آنها، تا امروز به خوبی حفظ شدهاند.
کریستین دیما توضیح میدهد: «فناوری آنها برای آن زمان بسیار پیشرفته بود. یک ساختار نسبتاً محکم از آنها بجامانده که در زیرساخت خود سنگهای بزرگ دارد، سپس سنگهای کوچک و بعد تختهسنگهای بزرگ در بالا که کم و بیش تراشیده شدهاند. در منطقۀ کلوژ کاشیهای فلیاک بکار رفته که برخی از آنها گرد هستند. آنها در مقیاس کوچکتر، بسیار شبیه چیزی هستند که امروزه در پمپئی بجا مانده است.»
جادههای رومی به خاطر راست بودن، پیریزی محکم، سطوح منحنی که به زهکشی کمک میکند و استفاده از بتن ساختهشده از پوزولان (خاکستر آتشفشانی) و آهک معروف هستند. جادههای رومی برای سفرهای طولانی بسیار سریع و ایمن بودند.
ارسال نظر