مساحت دریاچه ارومیه؛ یک کاهش و چند کاش!

عکس موضوع این نوشته تازه‌ترین تصویر ماهواره‌ای سازمان فضایی ایران از دریاچۀ ارومیه است که نشان می‌دهد مساحت آن از آذرماه ۱۴۰۰ خورشیدی تا آذر ۱۴۰۱ و طی این یک سال بیش از ۱۵۰۰ کیلومتر مربع کاهش داشته و به ۵۰۳ کیلومتر رسیده است.

عصر ایران: عکس موضوع این نوشته تازه‌ترین تصویر ماهواره‌ای سازمان فضایی ایران از دریاچۀ ارومیه است که نشان می‌دهد مساحت آن از آذرماه ۱۴۰۰ خورشیدی تا آذر ۱۴۰۱ و طی این یک سال بیش از ۱۵۰۰ کیلومتر مربع کاهش داشته و به ۵۰۳ کیلومتر رسیده است.

در این سال‌ها دلایل متعددی برای این فاجعه اعلام شده از جمله: تغییر الگوی کشت، افزایش زمین های زیرکشت، سد‌سازی، حفر چاه‌های غیر مجاز و احداث پل شهید کلانتری. عوامل طبیعی هم البته دخیل بوده‌اند از جمله: تغییر اقلیم و کمبود بارش.

شاید بگویید اینها که بارها اعلام شده است. مکث‌تان کجاست؟ بله، حق باشماست. دربارۀ دریاچۀ ارومیه بسیار گفته شده و دو صد گفته هم چون نیم‌کردار نیست. در این عکس اما از فارغ از موضوع اصلی از حیث نمادین هم می‌توان مکث کرد و گفت: کاش یک سازمان فضایی ماهواره‌ای هم داشتیم که از دریاچۀ سرمایه اجتماعی عکس می‌گرفت تا ببینیم از پارسال تا امسال کاهش یافته یا بیشتر شده است؟

یا از سطح اخلاق در جامعه یا با موضوع متوسط ضریب هوشی که قاعدتا با تشدید مهاجرت‌ها پایین آمده. یا وقت و زمان بی‌بازگشتی که در ترافیک هدر می‌رود. کاش برای هر یک از اینها هم می‌شد عکس فضایی ماهواره‌ای گرفت. برخی هم البته استخرهایی بودند که دریاچه شدند. مثل حجم نقدینگی که سرعت افزایش آن یکی از عوامل تورم فزاینده است یا سفره‌هایی که آب می‌شود.

پس مکث این بود. درنگی بر عکس بالا و دریاچۀ ارومیه و به خاطر آوردن تصاویر دیگر و شاید هم نیاز به تخیل تصاویر دیگر نباشد و همین عکس و مکث کفایت کند چرا که وضعیت کنونی دریاچۀ ارومیه اگرچه متأثر از طبیعت هم هست اما خود نمایان‌گر لطمات شعارهایی چون خودکفایی در آغاز انقلاب و تشخیص ندادن ثروت‌های واقعی است.