صرفه ۳۶۰میلیون‌دلاری با اختراع جوان‌ تهرانی

همشهری آنلاین: یکی از جوانان نخبه و مبتکر منطقه ۱۸ در دل محرومیت‌ها و کاستی‌ها دست به خلاقیت و نوآوری زده و نامش با ثبت یک اختراع در جوامع بین‌المللی مطرح شده است. صحبت از «سیدسعید رضاقلی» متولد سال ۱۳۵۱ و فارغ‌التحصیل رشته مهندسی صنایع از دانشگاه پرند است که بزرگ‌شده جنوب شهر تهران و روستای «گلدسته» است و با وجود کمبود امکانات در زادگاهش، توانسته دستگاه‌های متعددی با مصارف صنعتی طراحی کند و بسازد که منافع اقتصادی بسیاری برای کشور داشته است. در گزارش پیش‌ رو با مخترع جوان جنوب تهران و افتخار ایرانیان بیشتر آشنا می‌شویم.

دست رد به سینه خارجی‌ها زد

یکی از اختراعاتش طراحی و ساخت دستگاهی برای جلوگیری از هدر رفتن بخار بنزین در جایگاه‌های سوخت است. طبق اعلام نظر مسئولان مربوطه، با به کارگیری این دستگاه سالانه ۳۶۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی نصیب ایران می‌شود. اهمیت این اختراع به قدری است که در طول این سال‌ها، مجامع مختلف بین‌المللی با ارسال دعوت‌نامه از این مخترع جوان دعوت به همکاری کرده‌اند، اما او هر بار جواب رد به آنها داده است: «ایران بهشت من است.» رضاقلی، سال‌های قبل نیز به عنوان کارگر نمونه کشور معرفی و مورد تقدیر مسئولان نظام قرار گرفته است.

کمبودها مانع پیشرفت نمی‌شوند

«گلدسته»، روستای حاشیه‌ای منطقه ۱۸، از امکانات شهری و اجتماعی محروم است. مخترع طرف صحبت ما درباره کمبودهای محل سکونتش توضیح می‌دهد:‌ «بیش از ۴۰ سال است که در گلدسته زندگی می‌کنیم. اما این محله هنوز از یک  مرکز علمی و پژوهش‌سرا هم برخوردار نیست و شهروندان مجبورند برای استفاده از امکانات متنوع به اسلامشهر، چهاردانگه و ... بروند.»

رضاقلی مسیر صحبت را به استعدادها و توانمندی‌های نوجوانان و جوانان می‌کشاند و می‌گوید: «کمبودها و محرومیت‌ها نمی‌تواند مانع پیشرفت شوند و ما سرسخت‌تر از آن هستیم که عقب‌نشینی کنیم. باید تلاش کنیم طرح‌های نو و ابداعات جدید به ثبت برسانیم.»

اختراع دستگاهی که بتواند مانع هدر رفتن بنزین و بخار آن شود موضوع کم‌اهمیتی نیست. صرفه‌جویی ۳۶۰ میلیون دلاری ارز برای کشور نکته‌ای قابل‌تأمل است که مهندس جوان درباره آن توضیح می‌دهد: «با توجه به اهمیت اصلاح الگوی مصرف و جلوگیری از اسراف و هدر رفت حامل‌های انرژی، ساخت این دستگاه را با جدیت دنبال کردم و به نتیجه رسیدم. این دستگاه می‌تواند با ایجاد تعادل بین محیط داخل و خارج مخزن سوخت، از تبخیر فرآورده‌های نفتی جلوگیری کند و با توجه به حجم وسیع مصرف مواد سوختی و گران شدن آن در بازارهای جهانی، میلیون‌ها دلار برای کشور صرفه‌جویی اقتصادی در بر داشته است. این دستگاه، علاوه بر صرفه‌جویی و بهینه‌سازی مصرف سوخت و انرژی، به پاکیزگی محیط زیست نیز کمکی شایان می‌کند.»

کارگران ایرانی با اقتدار در سنگر می‌مانند

در گذشته در صنعت نفت و پتروشیمی قطعات و دستگاه‌هایی از کشورهای خارجی وارد می‌شد که سالانه مبالغ هنگفتی ارز از کشور خارج می‌کرد، اما اکنون جوانان ایرانی با اتکا به دانش، مهارت و آگاهی توانسته‌اند وابستگی و نیازمندی خود را به شرکت‌های خارجی از بین ببرند. او با تأکید بر این مطلب اضافه می‌کند: «ما آمده‌ایم تا با صدای بلند بگوییم کارگران ایرانی با تمام توان و اقتدار در سنگر صنعت و در مسیر توسعه و پیشرفت کشور می‌مانند و قدم‌های استوار بر می‌دارند و توکلشان تنها به خداست.»

رضاقلی توانسته طی ۲۰ سال فعالیت در زمینه تراشکاری و صنعت، بیش از ۵۰ دستگاه در زمینه فرآورده‌های نفتی، گازی و پتروشیمی بسازد. او در این‌ باره می‌گوید: «اکنون قادریم پیچیده‌ترین دستگاه‌ها و قطعات را طراحی کنیم و به تولید برسانیم. با ساخت این دستگاه‌ها، علاوه بر تأمین نیاز بازارهای داخلی، به صدور آنها به کشورهای همسایه، آسیای میانه و آفریقا پرداخته‌ایم در صورتی که بیشتر ساخت این قبیل دستگاه‌ها در انحصار شرکت‌های آمریکایی و اروپایی قرار داشت. اما نکته مهم در طراحی و ساخت این دستگاه‌ها و قطعات متنوع، کیفیت بسیار بالا و تعمیرات آسان‌تر آنها نسبت به نمونه‌های غربی است. این موضوع باعث شده خریداران این محصولات در بازار جهانی روزبه‌روز افزایش یابند.»

 برای اولین‌بار در ایران 

دستگاه جلوگیری از تبخیر بنزین در دنیا نمونه ندارد و برای اولین‌بار در ایران ساخته می‌شود و با توجه به اهمیت حفظ و نگهداری محیط زیست، تعداد زیادی از کارشناسان آن را بررسی کرده‌اند. پاسخ و نظر آنان قابل‌توجه است. مخترع جوان روستای گلدسته با بیان اینکه این دستگاه تأییدیه‌های فراوانی از حوزه‌های مختلف به دست آورده که به امتیاز محصول افزوده است، تصریح می‌کند: «این گواهی‌ها از متالوژی رازی، مؤسسه استانداردسازی، دانشگاه صنعتی شریف، سازمان محیط زیست و ... به دست آمده و کارشناسان این ارگان‌ها از جایگاه‌های بنزین بازدید و روند کار دستگاه را تأیید کرده‌اند. با توجه به اهمیت موضوع، مسئولان مربوطه باید شرایطی اتخاذ کنند تا بتوانیم این دستگاه را به تولید انبوه برسانیم، زیرا همان‌طور که استفاده از این دستگاه می‌تواند برای کشور ۳۶۰ میلیون دلار صرفه‌جویی اقتصادی داشته باشد، هرروز تأخیر در استفاده از این محصول نیز خسارتی به کشور وارد می‌کند.»

نام دستگاه اختراعی مهندس جوان منطقه ۱۸، دستگاه کنترل فشار داخل مخازن سوخت است که در همه شرایط حالت تعادلی دارد و مانع بروز خسارت‌های اقتصادی و حوادث غیرمترقبه می‌شود. او در این‌ باره می‌افزاید: «این دستگاه روی لوله مخازن سوختگیری نصب می‌شود و در شرایط عادی بسته است و امکان انفجار مخازن به علت انبساط و انقباض را از بین می‌برد. یعنی زمانی که تانکر سوختگیری به محل می‌رسد در مخزن باز می‌شود. در اتومبیل‌هایی که به جایگاه سوخت می‌آیند عکس این قضیه اتفاق می‌افتد و با ایجاد تعادل از تبخیر بنزین در هوا جلوگیری می‌کند.»

جوایزی که کام کارگر نمونه کشور را شیرین کرد

این جوان خلاق تهرانی، سال‌ها قبل به عنوان به عنوان کارگر نمونه کشور از سوی مسئولان مورد تقدیر قرار گرفت. او در این زمینه توضیح می‌دهد: «به مناسبت هفته جهانی کارگر، از میان ۱۱ هزار و ۲۰۰ کارگر نمونه کشوری، ۳۰ نفر به عنوان برترین‌ها به مرحله بعد راه یافتند که از میان آنها به علت اختراع این دستگاه، به عنوان نفر نخست و کارگر نمونه کشور معرفی شدم. یک دستگاه پژو ۲۰۶ اتوماتیک، یک واحد مسکونی، ۱۵ سکه بهار آزادی، حج تمتع همراه خانواده، امتیاز تحصیل بدون شرط در یکی از دانشگاه‌های ممتاز کشور، مانند صنعتی شریف، و امتیاز استفاده از امکانات نخبگان کشور جوایز این برنامه بود.»

به حال و هوای روستای گلدسته برمی‌گردیم و از او می‌خواهیم درباره کار و فعالیتش در این محله توضیح دهد. مهندس جوان می‌گوید: «با همکاری برادرم «سیدمصطفی» در روستای گلدسته کارگاه تراش‌سازه طلوع را راه‌اندازی کردیم که با توجه به وسعت کار به شرکت تبدیل شد و اکنون بیش از ۳۵ نفر در آن اشتغال دارند. اما وسعت و امکانات آن برای تولید چنین محصولاتی کافی نیست. البته خودمان در روستای گلدسته قطعه زمین مناسبی داشتیم که آن را به شرکتی بزرگ تبدیل کردیم و ضمن ایجاد اشتغال برای جوانان جویای‌کار منطقه ۱۸، آن را به یکی از بزرگ‌ترین مراکز تولیدی لوازم نفت، گاز و پتروشیمی تبدیل کردیم؛ جایی که‌ می‌تواند پاسخگوی نیاز کشورهای مختلف باشد.»

اهتزار پرچم مقدس ایران در جهان

او در جواب سوال آخر ما که پرسیدیم فکر می‌کنید چه تفاوتی با دیگر مخترعان کشور دارید، می‌گوید: «خودم فکر می‌کنم چیزهایی اختراع کرده‌ام که برای کشورم منفعت اقتصادی خیلی زیادی دارد. یعنی من به دنبال این نبودم و نیستم که فقط ثبت اختراع کنم؛ پیگیر بودم که این اختراعات برای کشورم تولید ثروت کند و به عنوان یک ایرانی پرچم مقدس کشورم را در نقاط مختلف جهان بالاتر از همه به اهتزار درآورم.»

بخشی از افتخارات و اختراعات جوان هم‌محله‌ای

• کسب عنوان کارگر نمونه کشور در سنوات مختلف از جمله سال ۱۳۸۸ و برنده جایزه ویژه.

• ساخت «پمپ بلاک مهر» و کسب عنوان ابتکاری در سال ۷۵.

• طراحی و ساخت انواع پمپ‌های طبقاتی، عمودی برای اولین بار در ایران از سال ۷۵ تا ۸۸.

• ساخت دستگاه‌های میتر ساتام (شماره‌انداز)، پمپ کود کم، سوپاپ روی مخازن و...

• مجموعه‌ای از اختراعات و ابدعات صنعتی شامل ساخت شیرهای گلاب والو تا سایز ۳ اینج _ شیرهای ساچمه‌ای تا سایز ۴ اینچ.

• ساخت اینترنال ۳ اینج تا سایز ۳ اینچ _ سوپاپ روی مخازن تا سایز ۳ اینچ _ اکسز و چک والوهای زیر مخازن تا سایز ۳ اینچ.

• ساخت  انواع درصدسنج‌های مکانیکی و مغناطیسی مخازن.

• طراحی و ساخت  پمپ‌های طبقاتی سی هی تا سایز ۴ اینچ ۴۰ مدل _ پمپ بلکمر تا سایز ۳ اینچ _ پمپ کورکن تا سایز ۳ اینچ.

• ساخت پمپ اف ۱۴ و اف ۹ _ انواع فلینگهد ایرانگازی و پرسیگازی_ باسکول‌های سیلندر پرکنی.

• ساخت ریل انتقال کپسول گاز مایع به صورت یک مجموعه کامل _ انواع فتینگ‌های روی مخازن سیار و ثابت.

• ساخت و تولید انواع سرشلنگی و بست شلنگ تا سایز ۳ اینچ _ انواع نازل‌های شلنگ.

• طراحی و ساخت انواع اتوماتیک‌های باسکول _ زنجیر ریل نقاله.

و این اختراعات همچنان ادامه دارد ...