روایت حسن روحانی از دیدار انجام نشده با ترامپ

آرمان ملی: در اذهان بسیاری هست که چه اندازه به روحانی و ظریف تهمت مذاکره مخفی با ترامپ را زدند اما اکنون حقیقت عیان شده است.

مهر ۹۷ نشریه آمریکایی «نیویورکر» گزارش داد که به‌رغم تحرکات امانوئل مکرون برای برقراری تماس تلفنی سه‌جانبه روسای‌جمهور فرانسه، ایران و آمریکا در نیویورک، حسن روحانی جواب تماس تلفنی ترامپ را نداده ‌است. موضوعات اصلی اما مربوط به سال ۹۸ بود. شهریور ۹۸ حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت کشور گفت که به‌خاطر مردم حاضر است با هر شخصی دیدار کند و پس از آن ۱۰۰ نفر از نمایندگان مجلس کشور به وی درباره دیدار با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا تذکر کتبی دادند.

حسن روحانی باتجربه‌تر از آن بود که به درخواست‌ها برای مذاکره با ترامپ جواب مثبت دهد و با زیرکی پیش شرط رفع تحریم‌ها را مطرح کرد. تلاش کشورهای دیگر برای انجام این دیدار هم قابل تامل بود، چنانکه امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه، سر زده به هتل میلانیوم هیلتون، محل اقامت رئیس‌جمهوری ایران در نیویورک رفت تا در یک برنامه پیش بینی نشده، تلاش کند حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران را دست کم به یک تماس تلفنی با دونالد ترامپ راضی کند.

ترامپ آن طرف خط کاشته شد، مکرون پشت در اتاق روحانی منتظر ماند و رئیس‌جمهوری ایران حتی حاضر نشد از اتاقش بیرون بیاید یا آنطور که برخی سایت‌ها نوشتند: «کلیف کوپچان، رئیس گروه یوروآسیا، که یک شرکت مشاوره برای ارزیابی ریسک‌ها در واشنگتن است، می‌گوید: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده واقعا به یک دستاورد در سیاست خارجی نیاز دارد در حالی که نمی‌تواند آن را بیابد.

او فکر می‌کند که گفت‌وگو با ایران، ممکن است بهترین تیر در ترکشش باشد. او می‌خواست در مجمع عمومی سازمان ملل، با دیداری دراماتیک با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران چرخه خبری را از جنجال او بر سر اوکراین و بایدن منحرف کند.» درنهایت این دیدار با مخالفت حسن روحانی انجام نشد که بازتاب‌های زیادی داشت به عنوان نمونه «بن گیتلسون» خبرنگار شبکه خبری ای‌بی‌سی در حساب کاربری رسمی خود در توئیتر نوشت: «وقتی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در حال خروج از ساختمان سازمان ملل متحد بود، به خبرنگاران گفت که برای آوردن روحانی به فرودگاه می‌رود. من پرسیدم که آیا او [رئیس‌جمهور حسن روحانی] با رئیس‌جمهور ترامپ دیدار خواهد کرد؟، ظریف با قاطعیت پاسخ داد خیر.»

اکنون یکسال از دوران ریاست‌جمهوری روحانی گذشته و آنچه گذشت بازخوانی شد. سال 92 وقتی حسن روحانی به سینه‌اش کوبید و گفت: «این سینه پر از مسائل فراوان است»، هنوز رئیس‌جمهور نشده بود؛ حالا که 8 سال تجربه ریاست‌جمهوری را هم دارد، ناگفته‌های او بیشتر و بیشتر هم شده است.

روایت روحانی از طرد ترامپ

روحانی در جلسه‌ای محدود که در اواخر دوران ریاست‌جمهوری اش در ساختمان «همراهان» سعدآباد برگزار شده بود، گفته بود: «واقعیت این است که همیشه یک نفر باید مخالف حرف بزند که من تحریک شوم و حرف بزنم.» ونویسنده روایت می‌کند که روحانی در آن جلسه به سه مقطعی که پرونده احیای برجام در حال حل شدن بود، اشاره کرده و گفته بود: «ما سه مقطع در میانه جنگ اقتصادی داشتیم که کار به سمت صلح می‌رفت.

مقطع اول اروپایی‌ها با محوریت مکرون واسطه شدند. مقطع دوم میانجیگری ژاپن بود و مقطع سوم مربوط به سفر نیویورک است.»روحانی در مورد سفر مهرماه 98 به نیویورک توضیح می‌دهد: «وقتی اعلام کردیم که من به نیویورک می‌روم، اعضای 5 به‌علاوه یک هم آمدند. مرکل که کمتر به نیویورک سفر می‌کرد، آمد. جانسون در حالی که وسط درگیری‌های داخلی سیاسی بود، به نیویورک آمد و وزرای خارجی چین و روسیه هم در نیویورک مانده بودند».

روحانی دقایق پایانی سفر را که همه منتظر دیدار او و ترامپ بودند، اینگونه نقل می‌کند: «اینجا واسطه‌گری رخ می‌داد که موضوع میان ایران و آمریکا حل شود. همه چیز آماده مذاکرات مستقیم بود. طرف آمریکایی ابراز می‌کرد که ترامپ بی‌صبرانه علاقه‌مند به دیدار است. اما احساس کردم که یک جای کار به‌شدت لنگ می‌زند. ترامپ تاکید داشت که او باید خبر دیدار را اعلام کند و بعد دیدار انجام شود. برای من روشن بود که ترامپ بازیگر است.

او آدم عادی نبود. هر لحظه بازی می‌کرد. یک هنرپیشه قابل بود. نگران بودم که خبر دیدار را منتشر کند و بعد بازی را به هم بزند». حسن روحانی حتی حاضر می‌شود بپذیرید که خبر دیدار در میانه دیدار دو رئیس‌جمهور پخش شود، اما این اتفاق هم رخ نمی‌دهد. روحانی می‌گوید: «ما می‌گفتیم که اول دیدار انجام شود و بعد خبرش منتشر شود و خلاصه کار به جایی رسید که گفتند دیدار انجام شود و وسط جلسه خبرش هم اعلام شود.

اما پیش از جلسه بازهم تیم ما به گفت‌وگو و مشورت مشغول شدند و در نهایت به این جمع بندی رسیدیم که با ترامپ امکان گفت‌وگوی برابر و صادقانه وجود ندارد. طرف‌های خارجی هم این را می‌دانستند.» روحانی برای اولین بار نیتش را فاش می‌کند که امکان دیدار دو رئیس‌جمهور تا چه اندازه برقرار بود. راوی این جلسه روایت کرده است که روحانی در این بخش گفته بود: «اگر جای ترامپ، اوباما رئیس‌جمهور بود، قطعا به آن جلسه می‌رفتم».