یک ایران چشم انتظارِ عکس یادگاری در وین

روزنامه همدلی در گزارشی با اشاره به آغاز دور جدید مذاکرات وین  خبر داده است که با ازسرگیری مذاکرات، دلار و خودرو در مسیر ریزش یا رکود قرار گرفتند.

در این گزارش آمده:

* دور جدید مذاکرات وین برای مهم‌ترین بازارهای پایتخت یک معنا بیشتر ندارد و آن سقوط کوتاه‌مدت و البته موفقی قیمت‌هاست. آن‌طور که از برخی بازارهای پایتخت به گوش می‌رسد، معامله‌گران به انتظار نتایج این نشست‌ها هستند؛ این انتظار را در معاملات دلار، سکه و حتی خودرو می‌توان دید.

* بررسی تغییرات قیمت خودرو طی دو روز گذشته، از سکون قیمت‌ها در این بازار حکایت دارد؛ تا جایی که اغلب خودروها بدون تغییر قیمت، مورد معامله قرار گرفته‌اند. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه دو روز پیش بود که از عزیمت هیات مذاکره‌کننده کشورمان به وین جهت ادامه مذاکرات هسته‌ای خبر داد و گفت: «در این دور از گفت‌وگوها که به روال قبل با هماهنگی اتحادیه اروپا برگزار خواهد شد، در خصوص ایده‌های مطرح‌شده از سوی طرف‌ها ازجمله ایده‌های ارائه‌شده از سوی ایران که هفته جاری به‌طرف مقابل ارائه شد، بحث و تبادل‌نظر صورت خواهد گرفت.»

* سخنگوی وزارت امور خارجه با تأکید مجدد بر عزم و اراده ایران بر دستیابی به یک توافق پایدار که ضامن حقوق و پاسدار منافع ملت ایران باشد، ابراز امیدواری کرد طرف‌های مقابل نیز با اتخاذ تصمیمات لازم و تمرکز جدی بر حل مسائل باقی‌مانده، شرایط را برای پیشبرد مؤثر گفت‌وگوها فراهم کنند. در این میان، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در پیامی خبر داد که برای ازسرگیری این مذاکرات میان ایران و قدرت‌های جهانی راهی وین شده است. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد که تغییرات یک هفته آینده، در ثبات قیمت‌ها در بازار خودرو بی‌تأثیر نبوده است. فعالان بازار عنوان می‌کنند که این موضوع، بازارها را وارد فاز جدیدی از رکود کرده است.

* آن‌طور که بررسی قیمت‌ها در بازار خودرو نشان می‌دهد که قیمت دناپلاس دنده‌ای ساده مدل ۱۴۰۱ کاهش دو میلیون تومانی را تجربه کرده و به ۴۴۱میلیون تومان رسیده است. مدل ۱۴۰۰ این خودرو نیز با افت دو میلیون تومانی با قیمت ۴۲۲میلیون تومان معامله شده است و مدل ۱۳۹۹ این خودرو نیز از ۴۱۴میلیون تومان در روز گذشته امروز به ۴۱۲میلیون تومان رسیده است.

* دناپلاس دنده‌ای توربو مدل ۱۴۰۱ نیز از ۴۹۵میلیون تومان به ۴۹۰میلیون تومان رسیده است. دنا پلاس اتوماتیک توربو مدل ۱۴۰۱ نیز سه میلیون تومان ارزان شده و در حال حاضر ۵۰۵میلیون تومان قیمت خورده است. خودروهای کوییک نیز در این مدت کاهش قیمت‌ها را تجربه کردند به‌طوری‌که کوییک دنده‌ای R مدل ۱۴۰۱ از ۲۲۲میلیون تومان در روز گذشته امروز به ۲۱۷میلیون تومان رسیده است.

* با رسیدن زمزمه‌های احیای برجام، قیمت دلار مثل هفته‌های گذشته در مسیر افزایشی قرار نگرفته و تقریباً دو روزی می‌شود که چهارراه استانبول به گفته فعالان این بازار در وضعیت کسادی به سر می‌برد. در روزهای اخیر در حالی دلار در بازار آزاد با قرارگیری در کانال 31هزارتومانی روی میز معامله رفت که بر اساس نرخ صرافی ملی ایران در روز (۱۴مرداد  ۱۴۰۱) هر دلار آمریکا به مبلغ ۲۷هزار و ۹۱۹تومان و هر اسکناس یورو به قیمت ۲۸هزار و ۸۳۳تومان به فروش رسید.

* آن‌طور که صرافان در خیابان فردوسی در پاسخ به سؤال در خصوص وضعیت عرضه ارز به رسانه‌ها می‌گویند طی روزهای اخیر ارز به میزان کافی به بازار عرضه‌شده اما آنچه اهمیت دارد این است که بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد از ترس ردگیری و ثبت مشخصاتشان در هنگام خرید ارز نسبت به خرید قانونی اقدام نمی‎کنند و ترجیح می‌دهند دلار را از بازار غیررسمی خریداری کنند. یک فعال بازار در این خصوص گفت: «بازار ارز با وضعیت نابسامانی روبروست. درحالی‌که خریداران ارز از صرافی‌های بانکی مورد رصد سازمان مالیاتی و ... قرار می‌گیرند و حتی یارانه آن‌ها ممکن است در این پروسه قطع شود اما در بازار آزاد و روبروی مغازه ما به‌سادگی خریدوفروش ارز صورت می‌گیرد و هیچ‌کسی نیز مقابل آن‌ها نمی‌ایستد.

* طبیعی است سرمایه‌گذاران خرد ترجیح بدهند از بازار آزاد خریداری کنند تا مورد رصد قرار نگیرند.» وی با تأکید بر اینکه خرید دلار در شرایط فعلی صرفه چندانی ندارد، گفت: «بازار در وضعیت آرامی است و پیش‌بینی می‌کنیم شرایط تغییر چندانی را شاهد نباشد. ازاین‌رو سرمایه‌گذاری بر دلار سایر ارزها به کسی توصیه نمی‌شود.» در مجموع آن‌طور که از صحبت‌های فعالان بازار برمی‌آید، بازارهای مالی از جمله طلا و سکه، تحت تأثیر مذاکرات وین و اخبار سیاسی قرارگرفته‌اند و فعلاً قیمت دلار افزایشی است.

* به نظر می‌رسد بعد از ریزش قیمت دلار، در روزهای اخیر کمی از جو خوش‌بینی کاسته شده  و افزایشی‌های بازار توانستند کمی روند را برگردانند. از سوی دیگر، این روزها تنش‌ها میان چین و آمریکا نیز قیمت اونس را افزایشی کرده است. به‌طوری‌که دیروز طلا و سکه در بازار داخلی، تحت تأثیر قیمت دلار و طلای جهانی گران شدند. برخی کارشناسان معتقدند اگر مذاکرات به نتیجه برسد و توافقی شکل بگیرد، ممکن است دلار به ۲۸هزار تومان هم برسد. به باور فعالان بازار، اخباری مبنی بر شکل‌گیری یک توافق خوب در بازار منتشرشده است. اگر این توافق صورت بگیرد، احتمال دارد که قیمت‌ها با کاهش بیشتری همراه شود؛ اما روی دیگر سکه به نتیجه نرسیدن مذاکرات هسته‌ای است. کارشناسان می‌گویند اگر مذاکرات به نتیجه نرسد، باید منتظر افزایش قیمت دلار بود و این نگرانی وجود دارد که قیمت دلار سقف جدیدی را تجربه کند.

* برجام برای بورس معنای نوسان دارد و بس. این را با نگاهی به روند این بازار در پی زمزمه‌های رسیده از مذاکرات وین بهتر می‌توان فهمید. در هفته‌های اخیر و با بیشتر شدن ابهامات برجامی، بورس روزهای خوبی را تجربه نکرد؛ به‌طوری‌که در هفته‌های گذشته روندی نزولی داشت و همین مسئله باعث افزایش رکود و خروج پول حقیقی از بورس شد. به باور آگاهان اقتصادی، درصورتی‌که روند خروج سرمایه از بورس ادامه‌دار باشد، می‌تواند مشکل بزرگ‌تری برای سهامداران ایجاد کند. تحلیل‌گران در شرایط کنونی نیاز بورس تهران برای رشد را اعتماد مردم به این بازار و سرمایه‌گذاری در آن می‌دانند.

* بااین‌وجود هنوز اقداماتی در پیرامون بورس تهران رقم می‌خورد که باعث افزایش بی‌اعتمادی مردم به این بازار حیاتی می‌شود؛ یکی از این بی‌اعتمادی‌ها براثر ابهام در سیاست‌های خارجی و حتی برخی از سیاست‌های داخلی ایجادشده. بانک مرکزی در دو ماه اخیر با افزایش نرخ بهره بین‌بانکی تلاش کرده است تا در برابر افزایش تقاضای بانک‌ها که منجر به افزایش پایه پولی می‌شود، ایستادگی کند. افزایش نرخ بهره یکی از عوامل اصلی افت شاخص بورس تهران در این دو ماه بوده است. از طرفی کاهش تورم نیاز به افزایش تولید و در نهایت رونق بازار سرمایه دارد.

* اما حالا اخباری که از وین می‌رسد، متناقض است. برخی از آنها می‌گوید توافق هسته‌ای ظرف چند روز آینده امضا می‌شود و قیمت دلار ناگهان می‌ریزد. برخی دیگر می‌گویند مشکلات اساسی و اختلاف‌های ایران و آمریکا به قوت خود باقیمانده و احتمال رسیدن به توافق کم است. خبری که اگر رسما اعلام شود، بر قیمت ارز در بازار ایران تاثیر بسزایی می‌گذارد.

* برخی از منابع آگاه می‌گویند احتمالا نتیجه این دور از مذاکرات همین هفته مشخص می‌شود و باید منتظر نوسان قابل توجهی بود. چراکه به گفته کارشناسان اگر توافق شود، دلار قطعا ارزان می‌شود. برخی از کارشناسان از کاهش قیمت دلار و رسیدن آن به ۲۸ هزار تومان خبر می‌دهند اما می‌گویند دلار از این ارزانتر نمی‌شود.

* اما برخی دیگر که معتقدند مذاکرات به نتیجه نمی‌رسد، منتظر افزایش قیمت دلار هستند. اگرچه کارشناسان می‌گویند احتمالا این افزایش چندان زیاد نیست و احتمالا دلار تا ۳۳ هزار تومان بالا می‌رود.

* فعلا می‌توان گفت بازار حالت أماده‌باش دارد و گوش به زنگ اخبار برجامی است. فعلا در اولین قدمِ، بازار سیگنال افزایشی دریافت کرده است. باید دید در ادامه، معاملات به چه سمتی می‌رود.

ایران از مذاکرات جدید چه می‌خواهد؟

* علی‌رغم اینکه تهران اعلام کرده خواستار بازگشت به برجام است و نه یک کلمه کمتر را می‌پذیرد و نه یک کلمه بیشتر را، اما در عمل مواردی را وارد این گفتگوها کرده که در برجام قبلی اصلا وجود نداشت. مسائل جدیدی که اکنون «به هیچ عنوان» پذیرفته نمی‌شود.

* به گفته مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا، موارد جدیدی که از سوی ایران مطرح شده، علاوه بر اینکه توافق را غیرممکن می‌کند، سیگنال منفی به اروپای سه می‌دهد و اروپای سه می‌گوید ایران یا در حال خریدن زمان است و یا اینکه به صورت غیرمستقیم خواسته‌‌های مسکو را مطرح می‌کند.

* برخی از منابع خبری این دور از مذاکرات را آخرین دور مذاکرات هسته‌ای می‌دانند. این بار یا ایران و آمریکا توافق می‌کنند و به نتیجه می‌رسند و یا اینکه مذاکرات تمام می‌شود. گویا کشورهای دیگر در تلاش برای پایان دادن به مذاکرات بی‌نتیجه‌ای هستند که مدام در جریان است اما به نتیجه قطعی نمی‌رسد.

* برخی از منابع خبری می‌گویند که یکی از مهم‌ترین موارد اختلاف ایران و آمریکا در مذاکرات برطرف شده و احتمال توافق وجود دارد اما برخی دیگر از منابع از پافشاری هرکدام از طرفین بر خواسته‌های قبلی و حتی جدید خبر می‌دهند.