شیوه و راه‌حل کمیته امداد برای قشر کم درآمد

خبرگزاری رکنا: مدیرکل دفتر سیاست گذاری و توسعه اشتغال وزارت کار با بیان این که حدود نیمی از درآمد مردم ایران از مسیرهایی به دست می آید که الزاما ربطی به فعالیت های شغلی یا کارهای رسمی آنها ندارد، گفت: ایجاد یک شغل به معنای آن نیست که تمام نیازهای یک فرد با استفاده از آن شغل پوشش داده شود و ممکن است در برخی مشاغل که توسط کمیته امداد برای افراد گوناگون ایجاد می شود، درآمد افراد از آن شغل نتواند آنها را به حد خودکفایی درآمدی برساند.

ایجاد شغل یکی از مهمترین وظایف دولت ها است. نهادهای عمومی غیردولتی گوناگون از جمله کمیته امداد امام خمینی (ره) نیز وظیفه دارند که به ایجاد شغل بپردازند. وزیر کار اخیرا مطرح کرده است که کمیته در سال آینده به ایجاد شغل برای ۵۰۰ هزار نفر از اقشار کم درآمد جامعه خواهد پرداخت. حجت الله عبدالملکی همچنین وعده داده است که از زمان آغاز دولت سیزدهم تا پایان سال ۱۴۰۱، این دولت برای یک میلیون و ۸۵۰ هزار نفر ایجاد شغل می کند. البته براساس آمارهای رسمی وزارت کار، از ابتدای شهریور امسال تا کنون دولت سیزدهم برای حدود ۲۱۷ هزار نفر ایجاد شغل کرده است.

کمیته امداد سال آینده ۵۰۰ هزار شغل برای اقشار کم درآمد ایجاد می کند

در روزهای اخیر حجت الله عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به آخرین مصوبات شورای عالی اشتغال کشور، تاکید کرد که «قرار است در سال آینده ۵۰۰ هزار شغل برای ۵ دهک پایین کشور به تولیت کمیته امداد و همکاری کارآفرینان ایجاد شود.» او همچنین در بازدید از نمایشگاه مشاغل مهارت محور کم سرمایه درباره توئیت معروف خود مبنی بر امکان ایجاد شغل با یک میلیون تومان سرمایه توضیح داد که «سه سال پیش مطرح کردیم که با یک میلیون تومان هم می شود شغل ایجاد کرد و اکنون با وجود گذشت چند سال و گرانی مواد اولیه هنوز هم می توان با یک میلیون تومان شغل ایجاد کرد.»

این صحبت های وزیر کار اما ابهاماتی را در میان افکار عمومی ایجاد کرده است در این زمینه که اولا ۵۰۰ هزار شغل ویژه اقشار کم درآمد در سال آینده، در چه زمینه هایی ایجاد خواهد شد، ثانیا کدام نهادها و به چه نحوی قرار است با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) به اشتغالزایی برای اقشار کم درآمد جامعه بپردازند، ثالثا دقیقا چه مشاغلی را می توان با سرمایه اندک آن هم در حدود یک میلیون تومان ایجاد کرد و رابعا، برنامه وزارت کار برای ایجاد شغل هایی که سرمایه اندکی نیاز دارند، چیست؟

این سوالات را با طاها رمضانی، مدیرکل دفتر سیاست گذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح کردیم و او نیز در ابتدای پاسخ هایش به خبرنگار رکنا گفت: با توجه به این که در سال های گذشته کمیته امداد امام خمینی (ره) نسبت به سایر نهادهای کشور عملکرد موفق تری را در حوزه اشتغالزایی داشته است، در سال آینده سهم بیشتری برای اشتغالزایی توسط کمیته امداد در نظر گرفته شده و وزارت کار بر همین اساس با کمیته امداد تفاهم کرده است که این کمیته در سال ۱۴۰۱، ۵۰۰ هزار شغل ایجاد کند.

وی افزود: هدف گذاری اصلی کمیته امداد در حوزه اشتغالزایی، ایجاد شغل برای اقشار کم درآمد جامعه خواهد بود و به همین دلیل هم وزیر کار اخیرا مطرح کرده است که قرار شده در سال آتی کمیته امداد به میزان ۵۰۰ هزار شغل برای اقشار کم درآمد جامعه ایجاد کند. تمام افرادی هم که در سال ۱۴۰۱ از این شغل ها بهره مند خواهند شد، مددجویان کمیته امداد خواهند بود. همچنین باید توجه داشت که موضوع ایجاد ۵۰۰ هزار شغل برای اقشار کم درآمد توسط کمیته امداد در سال آینده، در شورای عالی اشتغال به تصویب رسیده است.

وام ۱۶۰ میلیون تومانی کمیته امداد برای اشتغالزایی مددجویان

رمضانی درباره جزئیات نحوه اشتغالزایی در سال ۱۴۰۱ برای اقشار کم درآمد توسط کمیته امداد توضیح داد: در این طرح قرار شده است که کمیته امداد برای تولید هر شغل، به طور متوسط ۱۶۰ میلیون تومان به صورت تسهیلات در اختیار مددجویان خود قرار دهد. البته این مبلغ برای مشاغل مختلف متفاوت خواهد بود، اما نکته اصلی این است که تمام شغل هایی که قرار است توسط مددجویان کمیته امداد ایجاد شود، مشاغل رسمی خواهند بود.

مدیرکل دفتر سیاست گذاری و توسعه اشتغال وزارت کار با تاکید بر این که تسهیلات پرداختی به مددجویان کمیته امداد برای اشتغالزایی کافی خواهد بود، عنوان کرد: طرح های اشتغالزایی کمیته امداد به گونه ای است که میزان آورده اقشار کم درآمد برای سرمایه گذاری جهت اشتغالزایی در حداقل ممکن قرار دارد. در واقع، مشاغل برای اقشار کم درآمد به شکلی طراحی می شود که این اقشار بتوانند بدون این که خودشان هیچ آورده ای داشته باشند، به ایجاد شغل بپردازند.

وی در ادامه تاکید کرد: با توجه به تجربیات خوب قبلی کمیته امداد در راستای اشغالزایی، به نظر می رسد که این کمیته بتواند در سال آینده هم با بودجه ای که در اختیار می گیرد و تسهیلاتی که به مددجویان خود پرداخت می کند، ۵۰۰ هزار شغل را برای اقشار کم درآمد جامعه ایجاد کند.

استعدادیابی شغلی مددجویان توسط کمیته امداد

رمضانی با تاکید بر نقش موثر کمیته امداد در اشتغالزایی برای اقشار محروم جامعه در چند سال گذشته گفت: در سال های اخیر شاهد آن هستیم که کمیته امداد می تواند با شناسایی و استعدادیابی مناسب مددجویان خود، برای آن دسته که توانایی ایجاد شغل را دارند، تسهیلات مناسبی را در نظر بگیرد و آنها را به مسیر ایجاد شغل هدایت کند.

مدیرکل دفتر سیاست گذاری و توسعه اشتغال وزارت کار ادامه داد: در چند سال گذشته مشاهده می کنیم که کمیته امداد ضمن استعدادیابی مددجویان خود، رسته های شغلی مختلفی را به آنها پیشنهاد می کند و این افراد با کمک کارشناسان کمیته امداد، طرح های توجیهی مربوط به مشاغل محتلف را تدوین می کنند و بعد هم بسته به طرح توجیهی‌شان، مبلغ مشخصی وام از کمیته امداد می گیرند.

این مقام مسئول در وزارت کار با بیان این که کمیته امداد از سال ها پیش راهبری شغلی مددجویان خود را نیز بر عهده گرفته است، عنوان کرد: سال هاست که کمیته امداد امام خمینی (ره) با ایجاد نظام راهبری شغلی، با استفاده از کارآفرینان موفق موجود در کشور، مشاغل ایجادشده توسط مددجویان را برای تولید بهتر محصولات و تضمین خرید آنها راهبری می کند. البته در سال آینده حجم اشتغالزایی کمیته امداد گسترده تر خواهد شد و این کمیته راهکارهای مختلفی را هم برای حل مشکل ضامن مددجویانی که وام اشتغالزایی دریافت می کنند، در نظر خواهد گرفت.

وی در ادامه تاکید کرد: در طرح های اشتغالزایی کمیته امداد، مزیت های نسبی و ظرفیت های استان های مختلف در نظر گرفته می شود و همچنین این کمیته در طرح هایی که برای اشتغالزایی مددجویان خود در استان های گوناگون اجرایی می کند، آمار بیکاری هر استان را در نظر می گیرد و تسهیلات بیشتری را در اختیار مددجویان استان هایی می گذارد که نرخ بیکاری در آنها بالاتر است.

ایجاد شغل توسط کمیته امداد در ۴۰ رسته شغلی متنوع

رمضانی با اشاره به مساله تفاوت شغل و خودکفایی درآمدی گفت: در حوزه اشتغالزایی برای اقشار کم درآمد جامعه باید به این نکته توجه داشت که ایجاد شغل با خودکفایی درآمدی این اقشار تفاوت دارد. بر این اساس نیز کمیته امداد برای کسانی که استعداد فعالیت در یک شغل را دارند، تسهیلاتی را در نظر می گیرد و شغلی را ایجاد می کند و زمانی که درآمد این افراد از محل شغل ایجادشده به میزان حداقل حقوق تعیین شده از سوی وزارت کار می رسد، برایشان جشن خودکفایی درآمدی می گیرد و این افراد را از پوشش خود خارج می کند.

مدیرکل دفتر سیاست گذاری و توسعه اشتغال وزارت کار ادامه داد: اساسا باید توجه داشت که ایجاد یک شغل به معنای آن نیست که تمام نیازهای یک فرد با استفاده از آن شغل پوشش داده شود و ممکن است در برخی مشاغل که توسط کمیته امداد برای افراد گوناگون ایجاد می شود، درآمد افراد از آن شغل نتواند آنها را به حد خودکفایی درآمدی برساند و از پوشش کمیته امداد خارج کند.

وی در ادامه تاکید کرد: کمیته امداد ۴۰ رسته شغلی مختلف را تحت پوشش طرح های اشتغالزایی خود قرار می دهد که بخش مهمی از آنها در حوزه صنایع روستادوست تعریف شده است. همچنین این کمیته، به ایجاد شغل های مختلفی در زمینه های کشاورزی، دامپروری، صنایع تبدیلی، صنایع دستی، خدمات و ... برای مددجویان خود می پردازد. ضمن این که کمیته امداد در سال های اخیر به حمایت از مشاغل دانش بنیان جدید نیز پرداخته و چند سالی است که به طور خاص به اشتغالزایی در زمینه مشاغل خانگی بخصوص برای زنان سرپرست خانوار روی آورده است.

می توان با سرمایه گذاری یک تا ۱۰ میلیون تومانی شغل ایجاد کرد

رمضانی در بخش دیگری از صحبت های خود به بازدید اخیر وزیر کار از نمایشگاه مشاغل مهارت محور کم سرمایه اشاره کرد و گفت: نمایشگاه مشاغل مهارت محور کم سرمایه در هفته گذشته توسط سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور برگزار شد و در این نمایشگاه بیش از صد شغلی که می توان آنها را با سرمایه گذاری اندک بین یک تا ده میلیون تومان ایجاد کرد، معرفی شدند. وزیرکار نیز وقتی از این نمایشگاه بازدید کرد، تاکید داشت که هنوز هم می توان با سرمایه یک میلیون تومان، شغل ایجاد کرد.

مدیرکل دفتر سیاست گذاری و توسعه اشتغال وزارت کار در پاسخ به این سوال که چه شغل هایی را می توان با سرمایه اندک یک تا ده میلیون تومان ایجاد کرد، اظهار داشت: باید توجه داشت بخش زیادی از شغل هایی که با سرمایه کم ایجاد می شوند، مشاغلی نیستند که بتوانند الزاما تمام درآمد مورد نیاز یک فرد را تامین کنند و او را به خودکفایی درآمدی برسانند. بنابراین نباید این طور گمان کرد که الزاما تمام مشاغلی که توسط کمیته امداد یا نهادهای دیگر ایجاد می شود، می تواند افراد را از داشتن شغل دیگر بی نیاز کند.

وی در ادامه تاکید کرد: بیشتر مشاغلی که در نمایشگاه مشاغل مهارت محور کم سرمایه معرفی شدند، مشاغل مربوط به حوزه های صنایع دستی و هنرهای مختلفی از جمله طراحی، نقاشی و سایر مهارت هایی بودند که در زمینه تولید کالاهای کوچک به کار می آیند. سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور نیز این نمایشگاه را با این هدف برگزار کرد که ثابت کند هنوز هم می توان با سرمایه گذاری زیر ده میلیون تومان، شغل ایجاد کرد.

ایجاد ۲۱۷ هزار شغل در دولت سیزدهم

رمضانی با بیان این که حدود نیمی از درآمد ایرانیان از طریق کار کردن به دست نمی آید، عنوان کرد: آمارهای رسمی نشان می دهد که حدود نیمی از درآمد مردم ایران از مسیرهایی به دست می آید که الزاما ربطی به فعالیت های شغلی یا کارهای رسمی آنها ندارد. بر این اساس مددجویان کمیته امداد نیز می توانند علاوه بر درآمدزایی از طریق شغل هایی که این کمیته برایشان ایجاد می کند، درآمدهای دیگری را از مسیرهای قانونی غیرشغلی برای خودشان فراهم کنند.

مدیرکل دفتر سیاست گذاری و توسعه اشتغال وزارت کار ادامه داد: داده های رسمی سامانه های ثبتی وزارت کار نشان می دهد که از ابتدای شهریور که آقای عبدالملکی به عنوان وزیر کار فعالیت خود را آغاز کرده است، تا امروز، حدود ۲۱۷ هزار شغل ایجاد شده است. البته باید توجه داشت که ۱۵ نهاد دولتی و عمومی کشور به صورت مستقیم در حوزه اشتغالزایی وظیفه دارند و راهبری ایجاد شغل نیز بر عهده شورای عالی اشتغال کشور و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار دارد.

وعده ایجاد یک میلیون و ۸۵۰ هزار شغل تا پایان ۱۴۰۱

این مقام مسئول در وزارت کار تاکید کرد: نهادهایی از جمله وزارت میراث فرهنگی، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صمت و ... مسئولیت های گوناگونی را در حوزه اشتغالزایی برعهده دارند و از ابتدای شهریور تا کنون نیز در تمام این حوزه ها، مشاغل مختلفی در رسته های شغلی متنوع ایجاد شده است و این امیدواری وجود دارد که با برنامه ریزی مناسب تر از سوی وزارت کار و هماهنگی بهتر دستگاه های اجرایی بتوانیم سرعت ایجاد شغل در دولت سیزدهم را افزایش دهیم.

وی در پایان تصریح کرد: برنامه ریزی دولت سیزدهم ایجاد یک میلیون و ۸۵۰ هزار شغل در کل کشور از زمان روی کار آمدن دولت تا پایان سال ۱۴۰۱ است و کمیته امداد قرار است در قالب این برنامه، ۵۰۰ هزار شغل را برای مددجویان خود ایجاد کند و با توجه به این که این مددجویان جزو اقشار کم درآمد جامعه هستند، بنابراین مشاغل ایجادشده توسط کمیته امداد قاعدتا برای دهک های درآمدی پایین جامعه خواهد بود.