اطلاع مقامات ارشد از مسائل مطرح شده در وین

ایلنا: تحلیلگر ارشد مسائل ژئوپلتیک به بررسی نقش وزارت خارجه در سیاست‌گذاری‌‌های کلان و همچنین چگونگی حفظ برجام برای حفظ منافع مردم و رهایی از مشکلات معیشتی پرداخت.

عبدالرضا فرجی‌راد استاد ژئوپلتیک با اشاره به هجمه‌های اخی به ظریف و بیانات رهبر انقلاب درباره اینکه اگر سیاست‌گذاری خارجی به عهده دولت نیست چرا تیم دیپلماسی مورد حمله قرار می‌گیرد، با بیان اینکه سیاست خارجی بر اساس قانون اساسی در اختیار رهبری است، اظهار داشت: البته در صحبتی هم که رهبری داشتند، نگفتند که حتماً ایشان باید تصمیم بگیرند، بلکه گفتند نهادها و افراد بالادستی باید تصمیم بگیرند که به شورای عالی امنیت ملی نیز اشاره داشتند که رئیس‌جمهور و وزیر خارجه نیز عضو آن هستند.

وی ادامه داد: این موضع که شورای عالی امنیت تصمیم‌ساز و سیاست‌گذار است از ابتدای انقلاب، بعد از رفتن بنی‌صدر و با وزارت آقای ولایتی جا افتاد و تداوم پیدا کرد. مسائل در شورای عالی امنیت ملی بررسی می‌شوند و البته وزارت خارجه نیز نظر خودش را می‌دهد؛‌ اما مصوبات شورای عالی امنیت ملی که رهبری تایید می‌کنند به اجرا درمی‌آیند و اجرای آن نیز با وزارت خارجه است. حداقل در ۴۰ سال گذشته ما تغییری در این سیاست ندیدیم، به ویژه در مسائل کلان مثل هسته‌ای، جنگ، بهار عربی،‌ مسائلی که برای افغانستان و روی کار آمدن طالبان پیش آمد، جنگ ارمنستان و آذربایجان و حتی جنگ تاجیکستان، همه مسائل کلان در شورای امنیت ملی مطرح می‌شوند. البته وزارت خارجه پیشنهادهایی می‌دهد که یا قبول و یا رد می‌شود اما اجرای سیاست‌ها با وزارت خارجه است.

این تحلیل‌گر ارشد مسائل سیاست خارجی گفت:‌ در برجام نیز ما شاهد همین روند بودیم، اما عده‌ای در داخل دلشان می‌خواست بگویند که وزارت خارجه و دولت بدون همفکری با نهادهای بالادستی کار می‌کنند؛ این نیز درست نبود. مگر می‌شود برجام سه سال پیش را فقط وزارت خارجه پیش ببرد؟ مو به موی آن چیزی که در وین یا در ژنو مطرح می‌شد اطلاع داده می‌شد و به شورای عالی امنیت ملی وصل می‌شد و آنها می‌گفتند که جلو بروید یا مسائل تغییر داده شود؛ اکنون نیز همین شرایط را داریم و دیپلمات‌های ما با هماهنگی پیش می‌روند، به چه دلیل است که چند روز مذاکره می‌کنند و بعد برمی‌گردند؟ دلیلش این است که بر می‌گردند که با بالادستی‌ها مشورت کنند.

وی اضافه کرد: متاسفانه در برجام قبلی و در همین برجام فعلی که ترامپ از آن خارج شد و اکنون در حال احیای آن هستند، بی تقوایی هم شد. بعضی‌ها بدون در نظر گرفتن منافع مردم و منافع ملی و بی‌توجه به مشکلات سخت معیشت مردم وانمود می‌کنند که برجام را وزارت خارجه یا دولت پیش می‌برد؛ البته شاید چون رئیس‌جمهور هر روز در این رابطه صحبت می‌کند، فکر کنند حق با آنهاست، اما رئیس‌جمهور هم هرچه تحویل ملت می‌دهد را در جلسه شورای عالی امنیت ملی یا در جایی هماهنگ کرده و از سوی رهبری تایید شده است.

وی تصریح کرد: برخی منافع انتخاباتی و برخی منافع مادی دارند و دوست ندارند وضعیت انتخابات و اقتصاد کشور پیش برود بلکه می‌خواهند معیشت مردم و کاری که دست آنها است، بماند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که آیا تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای مجریان خوبی برای اجرای سیاست‌گذاری‌ها نبودند، با تاکید بر اینکه چرا آنها خوب بودند و رهبری چندین با از آنها تقدیر کرد و مردم نیز از آنها راضی بودند، بیان کرد:‌ آنهایی که سر و صدا می‌کنند یک اقلیتی هستند که تبلیغات نیز دستشان است. در حال حاضر نیز رهبری تایید کردند که مذاکرات انجام شود و تصریح کردند که اگر یک ساعت می‌توانیم تحریم‌ها را برداریم نباید معطل کنیم. رئیس‌جمهور نیز چندماه تاکید دارند که باید تحریم‌ها برداشته شود.

وی با بیان اینکه حتی فردی که برای مذاکره می‌رود، تایید می‌شود و اینگونه نیست که وزارت خارجه یک نفر را برای مذاکره تایید کند؛ گفت: افراد حتماً در نهادهای بالادستی و توسط مقامات رسیدگی و تایید می‌شوند. یک اقلیتی همیشه مخالف سیاست‌های کلان در کشورها هستند که ما نیز نباید خیلی نسبت به آن حساس باشیم. همه باید کمک کنیم که این مذاکرات هرچه زودتر و سریع‌تر به نتیجه برسد.

فرجی‌راد خاطرنشان کرد: اسرائیلی‌ها مدام به آمریکا سفر می‌کنند، نماینده‌های کنگره، جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها مدام طرح می‌دهند این گروه می‌خواهند مذاکرات وین را هوا کنند، مقامات اروپایی و بلینکن نیز مجبورند به گونه‌ای حرف بزنند که هم طرف ایرانی قهر نکند و هم به طرف آمریکایی فشار نیاید. هم مردم و هم مقامات ایرانی و هم آمریکا ترس و لرز دارند و می‌ترسند که وین به هم زده شود.

وی با بیان اینکه اگر این بار برجام به سرانجام برسد که می‌رسد و حداکثر تا یک ماه دیگر جواب می‌دهد، ما نباید همان رفتار گذشته را داشته باشیم، که بعضی از دوستان انجام داده‌اند، گفت: در سه سال آینده آقای بایدن به دلیل سن و وضعیتی که دارد، نمی‌تواند برای انتخابات خودش را بالا بکشد؛ سن او بالای ۸۰ می‌رود و یک زمین خوردن همان و غرق شدن در انتخابات همان و دیگر رئیس‌جمهور نخواهد بود، لذا احتمال اینکه رئیس‌جمهور یک جمهوری‌خواه باشد و حتی احتمال حضور ترامپ در انتخابات وجود دارد و حزب جمهوری‌خواه در حال متحد شدن درباره رهبری ترامپ هستند و اگر دولت بایدن نتواند برجام را به سرانجام برساند و ما نیز بخواهیم مقداری سخت‌گیری کنیم و بگوییم اروپا، چین و روسیه بیاید در کشور سرمایه‌گذاری کند و آمریکایی‌ها نیایند، بازهم مسائل قبل دنبال خواهد شد.

این تحلیل‌گر ارشد مسائل آمریکا بیان کرد: موضوعات اصلی در رالی انتخاباتی سه سال آینده موضوع خروج از برجام خواهد شد و در واقع کاندیدا‌های ریاست جمهوری آمریکا اعلام می‌کنند دوباره این قرارداد بسته شده اما چیزی گیر آمریکا نیامده است و دوباره اروپایی‌ها، چینی‌ها و روس‌ها خورده‌اند.

وی با بیان اینکه بیش از ۷۰ میلیون نفر از مردم آمریکا نظرشان نسبت به ترامپ و جمهوری‌خواهان تغییر نکرده است، تصریح کرد:‌ جمهوری اسلامی باید یک استراتژی درست را دنبال کند که بر اساس آن استراتژی این فکر را داشته باشد که سه سال آینده را ببیند. اگر با این حفره‌های بزرگی که در اقتصاد ایجاد شده دوباره بخواهد تا سه سال دیگر این وضعیت وجود داشته باشد، طبیعتاً ضربه اساسی به مملکت می‌خورد و در درجه اول مردم آسیب می‌بینند و سختی می‌کشند و بعد دولت بعدی است که باید بار این شرایط را به دوش بکشد؛ بنابراین فقط این نیست که ما مذاکره کنیم و منتظر بشینیم و اکثر تحریم‌ها برداشته شود، اما قضایا را دنبال نکنیم.

این کارشناس مسائل ژئوپلتیک با بیان اینکه کارهای خوبی در حال انجام شدن است که به وین ارتباط دارد، اضافه کرد:‌ همین گفت‌وگو با عربستان و آمادگی برای پایان دادن به جنگ یمن بخشی از نتایج وین است که اگر همینطور ادامه پیدا کند، خوب است. دولت آمریکا نیز باید پاسخگو باشد و تهران و واشنگتن باید به گونه‌ای کار کنند که بتوانند سه یا چهار سال دیگر مسائل را حل کنیم تا کسی روی برجام خط نکشد و اگر نتوانیم این کار را انجام دهیم، بالای ۵۰ درصد جمهوری‌خواهان شانس پیروزی در انتخابات ۳ سال آینده را دارند، معاون اول آقای بایدن شانس کمتری دارد و بنابراین باید در بعد استراتژی با آمریکایی‌ها طوری قرارداد ببندیم که آنها نیز احساس کنند در این وضعیت خیلی کلاه سرشان نرفته است.