شایعه استعفای رئیسی و صف بهارستانی پاستور

روزنامه اعتماد: اولین هفته کاری سال ۱۴۰۰ برای انتخابات ریاست‌جمهوری با اخبار و حواشی متعددی همراه شد. طی هفته گذشته بازار فعالیت چهره‌های سیاسی در شبکه اجتماعی به نسبت تازه تاسیس و البته محبوب «کلاب‌هاوس» داغ شد و چند کاندیدای احتمالی، از شعار‌های انتخاباتی خود رونمایی کردند.

در همین حال صف کاندیدا‌ها نیز طولانی‌تر شد و چند نفری به آن پیوستند. در این میان روز‌های نخست هفته همزمان بود با جنجال‌های بعضا دور از انتظار کاندیداتوری سعید محمد به عنوان یکی از چهره‌های دارای پیشینه نظامی وارد گود انتخابات شده و بعید است حواشی مربوط به آنچه ابتدای هفته درباره کناره‌گیری یا برکناری او از فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا سپاه رسانه‌ای شد، به تمامی پایان یابد.

با وجود آنکه اخبار انتخاباتی این هفته کم نبود و جدال‌های متعددی هم در جریان‌های کشور اتفاق افتاد، اما همچنان نظر برخی ناظران بر این اساس استوار است که هنوز هم فضای کشور «انتخاباتی» نیست. ناظرانی که می‌گوید مردم چنان درگیر مشکلات معیشتی‌اند که فرصت توجه به کشمکش‌های سیاسی را ندارند.

هرچند به نظر می‌رسد گروه‌های سیاسی هم به‌دلیل آنکه همچنان پشت پرده در حال رایزنی برای دستیابی به کاندیدای نهایی خود هستند، نتوانسته‌اند علنا وارد رقابت با رقیب شوند، به خصوص اصلاح‌طلبانی که این بار نیز ناگزیرند تصمیم نهایی خود را به زمان پس از اعلام‌نظر شورای نگهبان موکول کنند.

اتاقی مجازی برای شایعه استعفای رییسی!

دیروز و در آخرین روز کاری مطبوعات، اما بازار شایعه‌ها درباره کاندیداتوری سیدابراهیم رییسی گرم شد، آن‌هم درحالی که مدت‌هاست اخباری ضد و نقیض درباره کاندیداتوری رییس قوه قضاییه در انتخابات ریاست‌جمهوری منتشر می‌شود. دسته‌ای از اصولگرایان اصرار دارند رییسی باید وارد گود شده و نام‌نویسی کند و گروهی دیگر می‌گویند که او نباید کار‌هایی را که در قوه قضاییه شروع کرده، رها کند.

دو گروهی که این چند ماهه اخیر برای به کرسی نشاندن نظر خود، به طور جدی وارد رسانه‌ای شده و حتی بعضا اخباری را منتشر کرده‌اند که کمی بعد تکذیب شده است. آن‌هم در حالی که رییسی در این مدت یکی، دو بار به طور مستقیم و غیرمستقیم اعلام کرده که دست‌کم «فعلا» قصد کاندیداتوری ندارد. اما به هر حال رفتار ماه‌های اخیر به‌زعم برخی ناظران از عزم او برای کاندیداتوری حکایت دارد، به‌خصوص آنکه از ابتدای سال نو، درحالی سفر‌های استانی‌اش را ازسر گرفته که معمولا کاندیدا‌های انتخاباتی چنین تعطیلاتی را در نوروز پشت سر می‌گذرانند.

جالب‌تر آنکه یکی از اخبار مهم این هفته درباره او به بخشی از یکی از سخنرانی‌هایش در شورای عالی قضایی مربوط بود که رسانه‌ها آن را «کنایه به دولت» و احتمالا اظهارنظری انتخاباتی تفسیر کردند. همزمان با انتشار اخبار متعدد انتخاباتی درباره رییسی، دیروز یک اتاق گفتگو در شبکه اجتماعی «کلاب‌هاوس» تشکیل شد که محور آن صحت و سقم شایعه استعفای رییسی از ریاست قوه قضاییه بود و برخی حضار به‌صراحت به نقل از منابعی که مدعی بودند «بسیار موثق» هستند، ادعای استعفای رییسی را مطرح کردند.

شایعه‌ای که به سرعت مرز این اتاق گفت‌وگوی «کلاب‌هاوسی» را درنوردید و به دیگر شبکه‌های اجتماعی رسید، اما ساعتی نگذشته بود که علی نادری، مدیرکل روابط عمومی قوه قضاییه با انتشار توییتی ضمن تکذیب خبر استعفای رییس قوه قضاییه، نوشت: «با نزدیک شدن به ماه‌های انتخابات، هم بازار شایعه داغ‌تر می‌شود و هم شبکه‌های اجتماعی امکان نشر خبر فاقد منبع معتبر را فراهم می‌کنند. مثلا امروز خبری مبنی بر استعفای رییس قوه قضاییه منتشر شد؛ آن‌هم با منبع ناشناس.

این خبر کذب محض است و البته نه اولین مورد از این شایعات بوده و نه آخرین.» جالب آنکه برخی ناظران معتقدند بعید نیست راه‌اندازی آن اتاق مجازی گفتگو و اساسا طرح این شایعه، نوعی اقدام رسانه‌ای جهت سنجش افکار عمومی بوده که حتی ممکن است ازسوی برخی دوستداران رییسی کلید خورده است. جالب‌تر، اما آنجاست که همزمان با این اتفاق یک منبع آگاه در قوه قضاییه نیز به خبرنگار «اعتماد» گفته که ممکن است آنچه امروز به عنوان شایعه تکذیب شد، لزوما هفته آینده در چنین روزی تکذیب نشود و ماجرای استعفای رییسی و متعاقبا کاندیداتوری او در انتخابات ریاست‌جمهوری وارد مرحله‌ای تازه شود.

آن‌هم درحالی که همین دیروز امیررضا واعظ آشتیانی، ازجمله چهره‌های اصولگرا گفته است: «اگر رییسی بیاید، اقبال مردمی بیشتری خواهد داشت. او عملکرد اجرای خوبی هم داشته و قاطعانه می‌گویم که اگر رییسی بیاید، رای بالایی خواهد داشت.»

لاریجانی و یک ادعای اصولگرایانه

این درحالی است که موضوع کاندیداتوری رییسی برای گروه‌های مختلف حائز اهمیت است؛ چنان‌که همین دیروز سیدحسین نقوی حسینی که سال ۹۲ رییس ستاد انتخاباتی سعید جلیلی بود، نزدیک به دبیرکل جامعه روحانیت بار دیگر از اجماع اصولگرایان درصورت ورود رییسی به صحنه انتخابات گفته و با بیان اینکه «حتی جریان دولت جوان و انقلابی به محوریت آقای سعید محمد نیز از آیت‌الله رییسی حمایت خواهند کرد»، تاکید کرده غیبت رییسی می‌تواند با تعدد کاندیدا‌ها و تشتت اصولگرایان مترادف شود.

این نماینده ادوار مجلس همچنین درباره کاندیداتوری علی لاریجانی مدعی شده است: «یک نقل قولی از آقای لاریجانی شنیدم که ایشان جایی مطرح کرده و گفته «اگر آیت‌الله رییسی بیاید دیگر نیازی به کاندیداتوری من نیست» و نتیجه گرفته که «با این اوصاف اگر آیت‌الله رییسی نامزد شود، به نظرم تکلیف انتخابات ریاست‌جمهوری روشن است.»

اصلاح‌طلبان و عبور از ائتلاف

اما آن‌سوی میدان، اصلاح‌طلبان هم هفته کم‌خبری نداشتند. «جبهه اصلاحات ایران» میانه هفته با دستورکار بررسی سازوکار رسیدن این جریان سیاسی به گزینه نهایی تشکیل جلسه داد و سخنان اعضای این جبهه نشان می‌دهد که اصلاح‌طلبان از راهبرد حمایت از کاندیدای غیراصلاح‌طلب عبور کرد‌ه‌اند. چنا‌ن‌که مصطفی کواکبیان، دبیرکل حزب مردمسالاری دیروز به خبرگزاری مهر گفته است: «اصلاح‌طلبان واقعی هرگز زیر بار نامزد غیراصلاح‌طلب نخواهند رفت. تجربه دولت یازدهم و دوازدهم نشان داد روی کار آمدن یک فرد غیراصلاح‌طلب نه تن‌ها منافعی برای جریان اصلاح‌طلب ندارد، بلکه ضرر هم دارد. هرکس می‌خواست به دولت فحش بدهد، به ما فحش می‌داد.» اصلاح‌طلبان، اما همزمان نگران تصمیمات شورای نگهبان نیز هستند. به نظر آنان چنانچه همه کاندیدا‌های مطرح اصلاح‌طلب ردصلاحیت شوند، مشارکت در انتخابات کاهشی چشمگیر خواهد داشت. علی‌محمد نمازی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در این رابطه به ایلنا گفته است: «نظام و مسوولان برگزاری انتخابات و تمامی افرادی که می‌توانند نقش داشته باشند تا یک انتخابات رقابتی برگزار شود در این شرایط باید وارد عرصه شوند و فضایی را به وجود بیاورند تا مردم این احساس را نداشته باشند که لزومی برای حضورشان در عرصه انتخابات نیست.»

صف کاندیداتوری بهارستانی‌ها برای پاستور

تا به حال برای همه روشن شده که محمدباقر قالیباف رییس مجلس یکی از کاندیدا‌های جدی ریاست‌جمهوری است. هر چند سرنوشت کاندیداتوری او هنوز معلوم نیست و ممکن است با آمدن رییسی، او در مجلس بماند.

اما نمایندگانی که شوق ریاست‌جمهوری دارند، فقط به ریاست مجلس محدود نیست و طی هفته‌ای که گذشت، سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، نایب رییس مجلس و عضو جبهه پایداری نیز اعلام کاندیداتوری کرد و حتی وقتی با پرسش خبرنگاران درباره احتمال کناره‌گیری، درصورت کاندیداتوری رییسی مواجه شد، گفت که «براساس اگر‌ها تصمیم نمی‌گیرم.» بماند که حالا به جز او، علی نیکزاد، دیگر نایب رییس مجلس یازدهم نیز توییتی با اشاره به نشست خبری که با خبرنگاران داشت، نوشت: «سعی کردم همه را (سوالات) در حد توان پاسخگو باشم، غیر از یک سوال درباره انتخابات که از آن‌ها خواستم فعلا صبر کنند؛ صبر چیز خوبی است!»