اولتیماتوم ‌به کاخ‌ سفید یا پاستور؟‌

شرق: ظهر روز گذشته بیا‌نیه‌ای با امضای ۲۲۶ نفر از نمایندگان در رابطه با توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از پنجم اسفند ۹۹ در صحن علنی مجلس قرائت شد. بر این اساس، دولت باید طبق قانون لغو تحریم‌ها، فردا (پنجم اسفند) از پروتکل الحاقی خارج شود.

هرچند زمزمه‌هایی از احتمال تمدید این مهلت به گوش می‌رسد، اما نمایندگان مجلس عزم خود را جزم کرده‌اند تا قبل از بازگشت آمریکا به برجام، ایران از آن خارج شود. در سه سال اخیر با خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های یک‌جانبه از سوی آمریکا ایران تحت سخت‌ترین شرایط اقتصادی قرار داشته است.

با توجه به پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا که یکی از وعده‌هایش بازگشت به برجام بود، هنوز اتفاقی عملی در این رابطه رخ نداده است و از این‌رو اصولگرایان که علاقه‌ای به زنده‌شدن برجام ندارند، تعلل بایدن را دستاویزی برای خروج ایران از برجام قرار داده‌اند. در این رابطه، قانونی نوشتند و در آن دولت را مکلف به خروج از پروتکل الحاقی و برجام کردند که زمان اجرای آن فرداست.

به گفته قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین، خروج از پروتکل الحاقی و افزایش غنی‌سازی نه‌تنها تأثیری بر تصمیم اروپا و آمریکا نمی‌گذارد، بلکه باعث می‌شود کشورهایی مثل عربستان سعودی و اسرائیل و دیگر دشمنان برجام، ابزار و مستمسک خوبی برای فشار بر ایران به دست بیاورند. او با اشاره به طرح راهبردی مجلس برای مقابله با تحریم‌ها اظهار کرد: اگر این طرح به هدف اجرا مصوب شده باشد، واضح است که آثار بسیار منفی و مخربی بیش از پیش بر اقتصاد ایران به جا خواهد گذاشت و به این معناست که ایران رسما از برجام خارج شده است.

وی با بیان اینکه عدم اجرای پروتکل الحاقی و تولید بیش از حد اورانیوم ۲۰ درصد به معنای خروج از برجام است، گفت: ترامپ و نتانیاهو بیش از سه سال دنبال همین نتیجه‌ای بودند که اکنون به دست نمایندگان مجلس خودمان در حال عملی‌شدن است. این دیپلمات پیشین اضافه کرد: با وجود فشارهای زیاد اقتصادی و تحریم‌هایی که آمریکا و حتی دیگر طرف‌های برجام بر ایران وارد کردند، ایران هوشیاری به خرج داده و تاکنون برجام را حفظ کرده است.

شرق: ظهر روز گذشته بیا‌نیه‌ای با امضای ۲۲۶ نفر از نمایندگان در رابطه با توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از پنجم اسفند ۹۹ در صحن علنی مجلس قرائت شد. بر این اساس، دولت باید طبق قانون لغو تحریم‌ها، فردا (پنجم اسفند) از پروتکل الحاقی خارج شود. هرچند زمزمه‌هایی از احتمال تمدید این مهلت به گوش می‌رسد، اما نمایندگان مجلس عزم خود را جزم کرده‌اند تا قبل از بازگشت آمریکا به برجام، ایران از آن خارج شود.

در سه سال اخیر با خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های یک‌جانبه از سوی آمریکا ایران تحت سخت‌ترین شرایط اقتصادی قرار داشته است. با توجه به پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا که یکی از وعده‌هایش بازگشت به برجام بود، هنوز اتفاقی عملی در این رابطه رخ نداده است و از این‌رو اصولگرایان که علاقه‌ای به زنده‌شدن برجام ندارند، تعلل بایدن را دستاویزی برای خروج ایران از برجام قرار داده‌اند.

در این رابطه، قانونی نوشتند و در آن دولت را مکلف به خروج از پروتکل الحاقی و برجام کردند که زمان اجرای آن فرداست. به گفته قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین، خروج از پروتکل الحاقی و افزایش غنی‌سازی نه‌تنها تأثیری بر تصمیم اروپا و آمریکا نمی‌گذارد، بلکه باعث می‌شود کشورهایی مثل عربستان سعودی و اسرائیل و دیگر دشمنان برجام، ابزار و مستمسک خوبی برای فشار بر ایران به دست بیاورند.

او با اشاره به طرح راهبردی مجلس برای مقابله با تحریم‌ها اظهار کرد: اگر این طرح به هدف اجرا مصوب شده باشد، واضح است که آثار بسیار منفی و مخربی بیش از پیش بر اقتصاد ایران به جا خواهد گذاشت و به این معناست که ایران رسما از برجام خارج شده است.

وی با بیان اینکه عدم اجرای پروتکل الحاقی و تولید بیش از حد اورانیوم ۲۰ درصد به معنای خروج از برجام است، گفت: ترامپ و نتانیاهو بیش از سه سال دنبال همین نتیجه‌ای بودند که اکنون به دست نمایندگان مجلس خودمان در حال عملی‌شدن است. این دیپلمات پیشین اضافه کرد: با وجود فشارهای زیاد اقتصادی و تحریم‌هایی که آمریکا و حتی دیگر طرف‌های برجام بر ایران وارد کردند، ایران هوشیاری به خرج داده و تاکنون برجام را حفظ کرده است. اکنون که اتحادیه اروپا از یک سو و رئیس‌جمهوری جدید آمریکا از سوی دیگر برای رفع تحریم‌ها و برگشت به برجام اعلام آمادگی کرده‌اند، برخی از دوستان جریان خاص، گل به خودی می‌زنند.

هرچند بهارستانی‌ها می‌گویند قصدشان خروج از برجام نیست، اما در بیانیه‌شان آمده ‌است: «بعد از توافق برجام در سال 1394 امید می‌رفت طرف‌های غربی از‌جمله آمریکا و سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه با صداقت با ملت بزرگ ایران برخورد کرده و به تعهدات خود عمل نمایند.

علی‌رغم اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در فواصل مختلف 15 بار تأیید کرده که ایران به تعهدات برجامی خود به صورت کامل عمل کرده است، اما متأسفانه شاهد بوده‌ایم که دشمنان ملت عزیز ایران به هیچ‌یک از تعهدات اساسی و مهم خود عمل نکرده و با اینکه قرار بود در روز اجرا یعنی 27 دی 1394 تحریم‌های بانکی و نفتی برداشته شود، متأسفانه بر مقدار این تحریم‌ها افزوده شده است، روند آسیب به منافع ملت ایران و افزایش تحریم‌ها به بهانه‌های مختلف که از زمان اوبامای دموکراتیک آغاز شده بود، منجر به خروج ترامپ جمهوری‌خواه از برجام در اردیبهشت‌ماه 1397 شد.

متأسفانه روند اجرای تعهدات یک‌طرفه از سوی مسئولین دولتی ایران به مدت پنج سال ادامه یافت تا اینکه مجلس انقلابی در دفاع از منافع ملت ایران تصمیم گرفت طرح مهم اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها را با 251 رأی مثبت در 11 آذرماه 99 به تصویب برساند. در راستای دفاع از حقوق هسته‌ای و وادار‌کردن دشمنان ملت به برداشتن تحریم‌های ظالمانه به تبع آن گشایش اقتصادی، مقرر شده است غنی‌سازی 20‌درصدی آغاز و نیز با اعطای مهلت دو‌ماهه به آمریکا و سه کشور اروپایی برای برداشتن تحریم‌های ظالمانه در صورت عدم صداقت و عدم انجام تعهدات، ملت ایران نیز اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی در راستای اجرای بندهای 26 و 36 و بند 13 قطع‌نامه 2231 را متوقف کنند.

از این‌رو همه مسئولین نظام از‌جمله مدیران دولتی موظف هستند که در صورت عدم رفع تحریم‌ها، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را به صورت کامل از پنجم اسفند 99 متوقف و بازرسی‌های آژانس را صرفا محدود به نظارت‌های پادمان نمایند. ما نمایندگان مجلس به مردم عزیز ایران اطمینان می‌دهیم که در دفاع از حقوق آنها به‌هیچ‌وجه کوتاه نیامده و به دشمنان ملت ایران نیز اعلام می‌کنیم که همچنان که مقام معظم رهبری فرموده‌اند، رفع عملی و کامل تحریم‌های بانکی و نفتی از شرایط اساسی ملت ایران برای برگشت آمریکا به برجام بوده و بدون رفع تحریم‌های ظالمانه که قابل راستی‌آزمایی از سوی ملت ایران باشد، ایران سربلند و قوی گام‌های پیشرفت صنعتی و هسته‌ای خود را متوقف نخواهد کرد».

در این بین، به اعتقاد سید‌محمود نبویان، نماینده مجلس، خروج از پروتکل الحاقی به معنای خروج از برجام و NPT نیست و او با اشاره به مهلت زمانی پنجم اسفند برای رفع تحریم‌ها اظهار کرد: دغدغه اول نمایندگان، رفع تحریم‌های ظالمانه است و هدف از طرح مجلس شورای اسلامی نیز همین بوده است؛ اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، این است که مشکل اصلی مملکت بحث تحریم‌ها نیست.

اگر ۳۰ درصد ناشی از تحریم باشد، ۷۰ درصد به مدیریت ناکارآمد کشور برمی‌گردد. به گزارش ایسنا، او ادامه داد: آقایان روحانی و ظریف از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ مذاکره‌ای را آغاز کردند که تحریم‌ها برداشته شود و از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴ هم در مذاکرات بودند در واقع شروع مذاکرات و خاتمه آن با روحانی و ظریف بود. در سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ که تحریم‌ها برداشته نشد و اینها خودشان گفتند ما چیزی به دست نیاوردیم.

متأسفانه در سال ۱۳۹۴ که به برجام رسیدیم نیز چیزی عاید ملت نشد. نبویان اضافه کرد: ما چهار نوع تحریم داریم که باید سراغ رفع اینها برویم؛ تحریم‌های هفته‌ای، موشکی، حقوق‌بشری و منطقه‌ای که به قول اینها تروریستی است. همچنان که حاج قاسم را تروریست می‌دانستند. در برجام قرار شد ۷۵ درصد تحریم‌ها بماند و متأسفانه این تعهد از ناحیه ایرانی‌ها داده شد. پس بحث روی ۲۵ درصد است؛ آن‌هم فقط قرار بود تحریم‌های هسته‌ای برداشته شود که چهار قسم آموزش، تجارت، بانکی و انرژی را در‌بر می‌گیرد.

متأسفانه مجددا از ما تعهد گرفتند که از این چهار قسم از آن برداشته نشود؛ یعنی متأسفانه تعهد داده شد که حدود ۸۷.۵ درصد تحریم‌ها در برجام بماند و بحث فقط روی ۱۲.۵ درصد تحریم‌های بانکی و انرژی است که قرار شد اینها در برجام برداشته شود، ولی آنها شرط گذاشتند.

شرط اول این بود که ایران تمام تعهداتش را انجام دهد. وی ادامه داد: تعهدات ایران وحشتناک بود؛ در فردو تخته شد و رآکتور اراک بتن‌ریزی شد. شرط دومی هم گذاشتند که آژانس باید راستی‌آزمایی کند و ما این دو را هم قبول کردیم و قرار شد این تحریم‌ها در ۲۷ دی‌ماه ۱۳۹۴ برداشته شود، اما اوبامای دموکرات مطلقا این تحریم‌ها را برنداشت تا اینکه به سال ۱۳۹۷ رسیدیم و دونالد ترامپ تحریم‌ها را بیشتر کرد. این نماینده مجلس با بیان اینکه دولت پنج سال به صورت یک‌طرفه نسبت به اجرای تعهدات خود اقدام می‌کرد، تصریح کرد: این در حالی بود که طرف مقابل تعهداتش را انجام نمی‌داد و ما گفتیم این راه یک‌طرفه باید بسته شود.

البته دولت خودش یک‌سری اقدامات کاهشی انجام داد که جدی نبود. قصد بهارستانی‌ها هرچه باشد، خروج از برجام جز فشار اقتصادی مضاعف به مردم که بیشترین آسیب را در این سه سال تحمل کرده‌اند، حاصلی ندارد.