سحابی «جمجمه» غرق در خون

خبرگزاری ایسنا: در تصویری که اخیرا توسط "تلسکوپ وی‌ال‌تی" ثبت شده "سحابی جمجمه"(Skull Nebula) که با نام"ان.جی.سی ۲۴۶" نیز شناخته می‌شود به زیبایی قابل مشاهده است.

در تصویری که اخیرا از این سحابی ثبت شده، رنگ‌های اطرف آن به گونه‌ای هستند که گویی این سحابی غرق در خون است. سحابی مذکور یک سحابی سیاره نما است که در صورت فلکی نهنگ واقع شده است. یک سحابی سیاره‌نما(planetary nebula) نوعی سحابی گسیلشی است که از گاز و پلاسما تشکیل شده‌ است. این نوع سحابی‌ها پس از مرگ ستارگان به وجود می‌آیند. این سحابی اولین سحابی سیاره نمای شناخته شده‌ای است که یک جفت ستاره در نزدیکی آن به دور یکدیگر می‌چرخند و یک ستاره سوم نیز از فاصله‌ای دورتر به دور این دو ستاره در حال گردش است.

سحابی "جمجمه" در حدود ۱۶۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد. این سحابی هنگامی شکل گرفت که یک ستاره خورشید مانند، در دوران پیری لایه‌های بیرونی خود را به بیرون راند و از خود جدا کرد و تنها یک هسته از خود که کوتوله سفید نام دارد بر جای گذاشت و این کوتوله یکی از دو ستاره‌ای است که در مرکز این سحابی دیده می‌شود.

در دوران پیری برخی از ستارگان که از حد ۱٫۴ جرم خورشید پر جرم‌تر باشند به ستاره نوترونی یا سیاهچاله و اگر از این حد کم جرم تر باشند تبدیل به کوتوله سفید می‌شوند. گرچه این سحابی قرن‌هاست که شناخته شده است اما در سال ۲۰۱۴ ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ وی ال تی کشف کردند که کوتوله سفید و یک ستاره دیگر در حال مخفی کردن سومین ستاره واقع در قلب سحابی جمجمه هستند.

این ستاره که در این تصویر قابل مشاهده نیست، یک کوتوله قرمز است که در فاصله‌ای در حدود ۵۰۰ برابر فاصله بین زمین و خورشید نزدیک به کوتوله سفید قرار دارد. ستاره‌های کوتوله قرمز و سفید به صورت جفتی به دور یکدیگر می‌چرخند و ستاره خارجی سوم نیز در فاصله‌ای حدود ۱۹۰۰ برابر فاصله بین زمین و خورشید به دور آن دو کوتوله می‌چرخد.

این تصویر جدید از سحابی جمجمه توسط ابزار "FORS ۲" تلسکوپ وی ال تی در صحرای آتاکامای شیلی گرفته شده است. ستاره شناسان با بررسی این تصویر اطلاعات زیادی در مورد ترکیبات شیمیایی و ساختاری این سحابی به دست آوردند. در تصویر جدید سحابی مذکور میزان هیدروژن موجود در آن با رنگ قرمز و میزان اکسیژن نیز به رنگ آبی روشن نشان داده شده است.