امشب؛ سیاره تیر میان زمین و خورشید قرار می‌گیرد

باشگاه خبرنگاران: سیاره تیز پای تیر (عُطارد) ساعت ۲۱:۳۰ به مقارنه داخلی می‌رسد و میان زمین و خورشید قرار می‌گیرد.

ساعت ۲۱:۳۰ شبانگاه امروز (یکشنبه، ۴ آبان)، سیاره تیزپای تیر (عُطارد - Mercury) که تا کنون در افق شامگاهی بوده و بعد از غروب مهر تابان مشاهده می‌شد، در مقارنه داخلی (Inferior Conjunction) قرار می‌گیرد و طی روز‌های قبل و بعد از این روز در آسمان قابل رصد نخواهد بود.

در مقارنه داخلی، سیاره تیر بین زمین و خورشید قرار دارد. سیارات داخلی تیر و ناهید به دلیل آنکه مدارشان نسبت به زمین به خورشید نزدیکتر است، در گردش به دور مهرتابان در دو وضعیت مقارنه داخلی و خارجی قرار می‌گیرند.

سیاره تیر نزدیک‌ترین سیاره به مهرتابان است. این سیاره هیچگونه قمر و میدان مغناطیسی ندارد و فاقد جو است. مقارنه داخلی وضعیتی است که سیاره بین زمین و خورشید قرار دارد، بدیهی است اگر سیاره در سوی دیگر خورشید نسبت به زمین باشد به «مقارنه خارجی» یا «مقارنه بیرونی» مشهور است.

مقارنه چیست؟

مُقارنه یا همدمی در ستاره‌شناسی به هم‌راستا قرار گرفتن دو یا چند جرم سماوی با همدیگر از منظر زمین‌ می‌گویند به گونه‌ای که در آسمان در کنار هم دیده شوند.

مقارنه یک موقعیت است که در ستاره‌شناسی آماتوری و ستاره‌بینی استفاده می‌شود و به نزدیکی ظاهری چند سیاره و ماه یا باهم اشاره دارد.

مقارنهٔ سیارات یا ماه با خورشید مقارنه داخلی یا خارجی است. چنانچه خورشید از اجرام مقارنه نباشد مقارنه سیاره‌ای (دو سیاره) یا ماه و سیاره دیگر یا اجرام سیار با ثوابت خواهد بود و به صورت ترکیبی مقارنه بیش از سه جرم سماوی نیز ممکن است. در حقیقت یک سوی مقارنه همواره ناظر زمینی است. مقارنهٔ ماه با اجرام غیر خورشید را اختفا‌ می‌گویند.

مقارنه بر اساس هم‌راستایی بعد (نصف‌النهار) سماوی یا طول سماوی دو جرم محاسبه می‌شود. نزدیکترین حالت دو جرم در صورت هم‌راستایی طول سماوی رخ می‌دهد.

وضعیتی که در آن یک سیارهٔ درونی مانند عطارد یا زهره از دید ناظر زمینی درست در بین خورشید و زمین قرار گیرد مقارنهٔ داخلی (سفلی) نام دارد.

عطارد تندروترین سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی است که با سرعتی حدود ۴۸ کیلومتر بر ثانیه، هر ۸۸ روز یکبار خورشید را دور می‌زند. از این رو سیاره‌ای گریزپا است و به همین دلیل است که شاید، ایرانیان باستان آن را «تیر» نام گذاری کرده اند. این سیاره قمر ندارد و سطح رو به خورشیدِ آن بسیار داغ و رویه پشت به خورشید آن بسیار سرد است.

این سیاره فقط پس از غروب خورشید در افق شرقی پیش از طلوع آفتاب؛ معمولا در شرایط گرگ و میش، در نزدیکی افق غربی قابل دیدن است. چرخش عطارد با گرفتاری در قفل جزر و مدی و رزنانس مداری ۳:۲ با خورشید، در منظومه خورشیدی یک چرخش سیاره‌ای بی‌همتاست. این سیاره به ازای هر دو بار گردش به دور خورشید، دقیقا سه‌بار به دور خود می‌چرخد.