هشدار درباره احتمال وقوع شورش در ایران

روزنامه شرق در گفتگو با دکتر مصطفی معین رئیس شورای عالی نظام پزشکی،نظرات وی را در موضوع مقابله با کرونا جویا شده است. وی می‌گوید: سنگینی فشار تورم و گرانی، بیکاری و مشکلات معیشت بر گرده مردم صبور و عدم کارآمدی و پاسخگویی دولت و مجلس جدید در این شرایط می تواند زمینه ساز امواج جدید اعتراض و شورش باشد. پیش بینی و پیشگیری شرط اول تدبیر و مدیریت در بحران ها است!

بخشی از این مصاحبه را می خوانید:

تاثیر کرونا بر مناسبات سیاسی داخلی را چطور ارزیابی می‌کنید؟

دولت روحانی و حامیان آن به دلیل ضعف پایبندی به وعده های انتخاباتی، ناکارآمدی اقتصادی و ناتوانی در مدیریت درست بحران کرونا تحت فشار افکار عمومی قرار گرفته اند و تحریم های اقتصادی آمریکا نیز مزید بر علت و نارضایتی بیشتر مردم شده است. از سوی دیگر جریان راست افراطی همین شرایط بحرانی را فرصتی برای طرح ادعاها، وعده های خیالی و انجام فعالیت های نمایشی و پوپولیستی قرار داده و زمینه سازی سیاسی و اجتماعی برای انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰ را آغاز کرده است. در این میان بنظر می رسد که جامعه تاکنون اعتنائی به اینگونه تحرکات سیاسی انتخاباتی نکرده است و انگیزه ای هم برای مشارکت سیاسی و کنشگری فعال ندارد. احساس خطر شبانه روزی و لحظه به لحظه ناشی از همه گیری ویروس وحشی کووید-۱۹، زورگوئی حکام نامتعادل آمریکا، تهدیدات منطقه ای و نگرانی از خدشه دار شدن مرزها و امنیت ملی، تاکنون سرپوشی بر طرح مطالبات و اعتراضات بوده است.

برای روشن شدن فحوای پرسش بفرمایید منازعات سیاسی داخلی با گسترش کرونا رو به افول یا تزاید گذاشته است؟

متاسفانه مرگ و میرها ادامه دارد و همانگونه که قبلا پیش بینی شده و هشدار داده شده بود در پائیز رو به افزایش گذاشت و در جامعه به صورت امری عادی در آمده است! فرصت طلبی رقبای سیاسی نیز بدون توجه به مصالح، ضرورت انسجام و منافع ملی ادامه یافته و رو به گسترش است. از سوی دیگر سنگینی فشار تورم و گرانی، بیکاری و مشکلات معیشت بر گرده مردم صبور و عدم کارآمدی و پاسخگویی دولت و مجلس جدید در این شرایط می تواند زمینه ساز امواج جدید اعتراض و شورش باشد. پیش بینی و پیشگیری شرط اول تدبیر و مدیریت در بحران ها است!

به طور طبیعی انتظار می‌رود وقتی یک کشور با چنین بحران ملی مواجه می‌شود نوعی همدلی ملی میان نیروها و جریان‌های سیاسی برای کمک به دستگاه‌های اجرایی درگیر موضوع برانگیخته شود. آیا چنین انتظاری در ایران برآورده شد؟

شرط مهم ایجاد همدلی و کمک مردم، نهادهای مدنی و فعالان سیاسی و اجتماعی به دولت و دستگاه های اجرائی این است که آنها صداقت، وفای به عهد و کارآمدی خود را در عمل نشان دهند. متاسفانه تاکنون وعده های انتخاباتی آقای رئیس جمهور و همکارانش در دولت تحقق نیافته است. آنها نتوانسته اند صادقانه به گفتگو با جوانان و جامعه و مشارکت در درد و رنج آنها بنشینند، با دفاع از حقوق شهروندی فضای سیاسی و اجتماعی امن و آزادی را تحقق دهند، و ارتباط فعال و اعتماد آمیزی با دانشگاهیان و نخبگان علمی و مدیریتی برقرار کنند. نگاه به خارج برای حل مسائل و تنگناهای اقتصادی یا سیاسی و نقض عهد با مردم، به بی اعتمادی بیشتر جامعه و کاهش بیشتر سرمایه اجتماعی کشور انجامیده است.

نوع عملکرد دولت و به تبع آن حاکمیت در کنترل این بیماری را چطور می‌بینید؟

از همان ابتدای پاندمی در سال ۹۸، دولت آن را جدی نگرفت و رویکردی علمی، عملکردی شفاف و منطقی هم از مسئولان دولتی مشاهده نشد! شفافیت اقدامات، مشورت با متخصصان و کارشناسان و نهادهای مدنی و پاسخگوئی حداکثری مسئولان شرط ضروری برای ایجاد اعتماد در جامعه و جلب همکاری و مشارکت مردم در رعایت توصیه ها و پروتکل های بهداشتی و ایمنی است. این فرآیند در کشورهای جهان سوم معمولا" انجام نمی شود و امور مختلف مدیریت بحران و تصمیم گیری ها بصورت غیر شفاف، دستوری و از بالا به پائین، باسیاست های متغیر و بی ثبات و اقداماتی بدون توجه به مبانی علمی و نظر کارشناسان و بیشتر بر پایه سعی و خطا به اجرا در می آید!