همه تا نتایج انتخابات آمریکا منتظر خواهند ماند

مرتضی مکی؛ تحلیلگر مسائل بین‌الملل در روزنامه آرمان ملی نوشت: عادي‌سازي روابط اسرائيل با کشورهاي منطقه اهداف چندمنظوره‌اي را دنبال مي‌کند و يکي از اهدافي که اسرائيل همواره دنبالش بوده، جلب مشروعيت سلطه در سرزمين‌هاي اشغالي فلسطين است.

اما هدف ديگري که از اين مشروعيت‌سازي و عادي‌سازي روابط دنبال مي‌شود، صف‌آرايي جديد سياسي است که رژيم‌صهيونيستي در برابر ايران مي‌خواهد تشکيل دهد و کشورهاي عربي که همواره از چهار دهه گذشته با ايران تنش داشتند، به نوعي مي‌خواهند از اين موقعيت استفاده کرده و محور عبري- عربي و آمريکايي را در منطقه تقويت کنند. گمانه ديگري که در اين زمينه مطرح شده، بهره‌برداري سياسي و تبليغاتي از اين عادي‌سازي روابط براي پيروزي ترامپ در انتخابات ۱۳ آبان باشد.

به‌هرحال ترامپ در مبارزات انتخاباتي در عرصه داخلي دست خالي است؛ چه از جهت مقابله با شيوع کرونا و چه از نظر تبعات اقتصادي که اين بيماري براي اقتصاد آمريکا داشته و افشاگري‌هاي ديگري که عليه ترامپ مطرح شده، نمي‌تواند در عرصه داخلي دستاوردي داشته باشد و از آن عليه دموکرات‌ها استفاده کند. به همين دليل به‌دنبال سوژه‌هايي خارج از آمريکاست که بتواند به اتکاي آنها موقعيت خود را در مبارزات انتخاباتي تقويت کند و عادي‌سازي روابط رژيم‌صهيونيستي با کشورهاي عربي مي‌تواند يک دستاورد در سياست خارجي ترامپ محسوب شود.

اما اينکه اين حرکات و تحرکات سياسي آمريکا و اسرائيل در سطح منطقه مي‌تواند عليه ايران يک اقدام عملي را به دنبال داشته باشد با توجه به اينکه ديگر مدت کمي تا انتخابات آمريکا باقي مانده بعيد به نظر مي‌رسد بخواهد در اين فرصت کوتاه يک درگيري نظامي با ايران را دنبال کند که از آن بتواند براي مبارزات انتخاباتي استفاد کند. ترامپ در مدت باقيمانده بيش از فشارهاي سياسي حداکثري اقدام ديگري انجام نمي‌دهد و آخرين اقدامش مي‌تواند بحث فعال کردن مکانيسم ماشه در ۳۰ سپتامبر باشد که از آن حداکثر بهره‌برداري سياسي در مبارزات انتخاباتي را داشته باشد؛ اقدامي که دولت آمريکا مي‌خواهد در ۳۰ سپتامبر انجام دهد، براساس تفسيري است که از قطعنامه ۲۲۳۱ کرده و براساس همان مي‌خواهد مکانيسم ماشه را فعال کند. ترامپ و پمپئو نتوانستند طي چند ماه اخير حمايت حداقل حتي کشورهاي متحد اروپايي خودشان را در جهت فعال کردن مکانيسم ماشه جذب کنند؛ به همين دليل به يک اقدام يکجانبه روي آوردند و مي‌خواهند همان تفسير خاص خود را به اجرا بگذارند.

اينکه بعد از اين اقدام آمريکا چه تحولي رخ خواهد داد، از جهت عملي به نظر نمي‌رسد اقدامي فراتر از آنچه را عليه ايران مي‌خواهند انجام دهند بتوانند عملي کنند. چون تحريمي را که قادر به انجامش بودند به اجرا گذاشتند. فعال‌کردن مکانيسم ماشه فقط در جهت مشروعيت دادن به اين سياست فشار حداکثري به ايران و مرگ حتمي برجام است. تحولات پس از ۳۰ سپتامبر به واکنش دولت‌هاي اروپايي، چين و روسيه برمي‌گردد که در قبال اين اقدام آمريکا چه حرکتي را انجام دهند. به نظر مي‌رسد همه منتظر نتايج انتخابات رياست‌جمهوري آمريکا باقي خواهند ماند.

ايران اگر بخواهد در شرايط فعلي واکنش عملي به اقدام آمريکا انجام دهد، درواقع بازي کردن در زمين آمريکاست. اگر ايران بخواهد به صورت رسمي از برجام خارج شود يا به تهديدات ديگر خود مثل خروج از ان‌پي‌تي عمل کند، همان چيزي است که آمريکايي‌ها و نتانياهو دنبال مي‌کنند چراکه ديگر اروپايي‌ها و چين و ورسيه محملي ندارند که بخواهند با اتکاي به آن در مقابل آمريکا بايستند. ايران نيز منتظر نتايج انتخابات باقي خواهد ماند و تصميمات بعدي در قبال چگونگي حفظ برجام و واکنش به سياست‌هاي آمريکا به اين برمي‌گردد که بايدن رئيس‌جمهور شود يا ترامپ؟