«کیتارو» و حاشیه هایش در ایران

خبرگزاری ایسنا: «ماسانوری تاکاهاشی» ملقب به «کیتارو» نوازنده و موسیقیدان ژاپنی است که در ایران طرفداران بسیاری دارد و البته به نسبت همین میزان علاقه، اجرای او در کشورمان با حاشیه‌های بسیاری نیز همراه بوده است.

پس از لغو اجرای کنسرت کیتارو در ایران که اردیبهشت سال ۹۷ قطعی شد، حالا چند روزی است که خبرهایی از بدهی میلیاردی مدیر برنامه‌های «کیتارو» به تهیه کننده کنسرت و پیگرد قضایی این شخص، در فضای مجازی دست به دست می‌شود.

کیتارو اولین‌بار با آلبوم «جاده ابریشم» سر زبان‌ها افتاد. علت شهرت این آلبوم در ایران مستندی بود که همراه با این موسیقی به مدت پنج سال در تلویزیون به نمایش درآمد. البته این آلبوم فقط در ایران با استقبال روبه‌رو نشد، چراکه در سال ۱۹۸۶ با استقبال جهانی روبه‌رو شد. کیتارو به دنبال استقبال از آلبوم جاده ابریشم، آلبوم‌های دیگری چون «نور روح» و «ماندالا» را عرضه کرد که آنها هم در ایران با استقبال روبه‌رو شدند.

اما این محبوبیت‌ها در این سال‌ها چندان هم بی حاشیه نبوده و ارزان تمام نشده است.

حاشیه‌های برگزاری کنسرت کیتارو نخستین بار در سال ۹۰ اتفاق افتاد؛ به گونه‌ای که در آن زمان مطالبی درباره اجرای کیتارو برای پاسداشت صلح در ایران منتشر شد اما طی پیگیری‌ ایسنا از انتشار این خبر، مدیر سایت رسمی کیتارو اعلام کرد: چنین خبری صحت ندارد و قرار نیست کیتارو به ایران بیاید.

همچنین شهریور سال ۹۳ خبری مبنی بر حضور کیتارو و اجرا با ارکستر سمفونیک تهران منتشر شد که پیروز ارجمند، مدیر وقت دفتر موسیقی، این خبر را تکذیب کرد و توضیح داد، قرار است جمعی از نوازندگان ارکستر سمفونیک برای اجرایی در آبان ماه این هنرمند را همراهی کنند.

سرانجام رؤیای آمدن این آهنگساز و نوازنده ژاپنی به ایران برای نخستین بار در مهر ماه سال ۹۳ برای علاقمندانش محقق شد و او به مدت چهار شب در تالار وزارت کشور تهران به روی صحنه رفت؛ البته اجرای او در آن زمان هم به دور از حاشیه نبود و حتی تا بعد از برگزاری کنسرت‌ها، این حواشی همچنان جریان داشت.

پیش فروش بلیت‌های کنسرت از ۱۹ شهریور سال ۹۳ آغاز شد؛ قیمت بلیت‌ها هم از ۸۰ تا ۱۹۵ هزار تومان تعیین شده بود که در آن زمان مبلغ قابل توجهی بود ضمن اینکه بلیت‌فروشی برای این کنسرت از یک سایت مبتدی و بدون رزومه‌ی مشخص در جریان بود. در ابتدا قرار بود کیتارو ۲۳ و ۲۴ مهرماه در تالار وزارت کشور به روی صحنه برود و جمعی از نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران او را در این کنسرت همراهی کنند. اما در حالی که فقط ۱۵ روز به زمان اعلام‌شده برای برگزاری کنسرت باقی مانده بود، نوازندگان ارکستری که قرار بود در تهران همراه کیتارو بنوازند، هنوز یک جلسه هم تمرین نکرده‌ بودند و اصلا این ارکستر مدتها بود که تعطیل شده و در حال بازسازی بود.

تهیه‌کننده‌ی کنسرت هم از فروش رفتن بیش از پنج‌هزار بلیت کنسرت خبر می داد اما در آن زمان هنوز هیچ قراردادی با نوازندگان و سایر عوامل نبسته بود.

حمید عسگری ـ رهبر وقت ارکستر ـ درباره علت تمرین نکردن نوازندگان به ایسنا گفته بود: منتظر هستیم که شرکت برگزارکننده‌ی کنسرت با نوازندگان قرارداد مالی ببندد که هنوز این اتفاق رخ نداده است.

و اینگونه بود که از ۱۴ مهر ۹۳، پس از بسته شدن قرارداد، تمرین‌های نوازندگان هم آغاز شد.

و البته ۱۶ مهر پرسشی دیگر به میان آمد؛ صدور ویزا.

در آن زمان با توجه به سرانجام نرسیدن برگزاری کنسرت هنرمندان مطرحی همچون کریس دی‌برگ، ریچارد کلایدرمن، مورات ککیلی و آرکادی ولدوس در ایران به رغم اعلام خبرها، احتمال می‌رفت که شاید برگزاری کنسرت کیتارو هم عملی نشود.

پرسش درباره صدور ویزای کیتارو با این پاسخ مرضیه افخم سخنگوی وقت وزارت خارجه همراه بود، «این موضوع چندان به وزارت خارجه ارتباط ندارد و باید از بخش مربوطه و حوزه‌ای که این دعوت را انجام داده، موضوع را جویا شد؛ در عین حال این موضوع قابل بررسی است.»

با وجود تمام این اما و اگرها، نوازندگان کیتارو ۲۰ مهر ماه ۹۳ و خودش یک روز بعد وارد تهران شدند.

کیتارو پس از چهار شب برگزاری کنسرت با همراهی نوازندگان ایرانی، تهران را ترک کرد اما نوازندگان ایرانی مدتی بعد به رسانه‌ها اعلام کردند که دستمزدشان تسویه نشده است. آن‌ها گفته بودند، «طبق توافقی قرار بود، نوازندگانی که در این کنسرت کیتارو را همراهی کردند، در سه قسط دستمزد خود را دریافت کنند؛ ولی با وجود این‌که حدود دو ماه از برگزاری این کنسرت گذشته، اما هنوز خبری از پرداخت اقساط به‌شکل کامل نیست.»

با تمام این مسائل، سفر کیتارو در سال ۹۳ به ایران با این خبر معاون هنری وقت همراه بود که از کیتارو قول گرفته تا او باز هم به ایران بیاید و در جشنواره موسیقی فجر همان سال اجرا داشته باشد؛ هرچند بعدها که جدول جشنواره‌ی موسیقی فجر منتشر شد، خبری از نام این هنرمند در بخش بین‌الملل جشنواره نبود.

علی مرادخانی، معاون هنری وقت، در توضیح این اتفاق به ایسنا گفته بود «کیتارو خوشحال می‌شود باز هم اجرایی در ایران داشته باشد. به هر حال، مسائلی هم وجود دارد که به بضاعت ما مربوط می‌شود. آن شخصی که کیتارو را به ایران دعوت کرد و اجرایی برای او گذاشت، می‌گوید که ۳۵۰ میلیون تومان بدهکار شده است. پس اول باید فکری درباره‌ی شرایط مالی کرد.»

با این حال سال ۹۶ بار دیگر اعلام شد که قرار است کیتارو در ایران به روی صحنه برود؛ کنسرتی که در ابتدا قرار بود اسفند ماه همان سال باشد اما در نهایت به اردیبهشت ۹۷ موکول شد اما پس از چند روز تاخیر، در نهایت این وعده هم عملی نشد تا درست دو روز مانده به برگزاری، رسما اعلام شود که کنسرتی در کار نیست!

میسر نشدن سفر گروه به ایران به دلیل «حضور شش آمریکایی در بین اعضای گروه کیتارو» علت این لغو برنامه اعلام و قرار شد تماشاگرانی که تمامی بلیط های کنسرت را خریداری کرده بودند از طریق سایتهای بلیط فروشی پولهایشان را پس بگیرند و گروه اجرایی هم با انتخاب سکوت، زمان برگزاری مجدد را به «روزهای بهتر» موکول کردند.

حالا پس از فراموش شدن حاشیه های سالهای ۹۳ و ۹۷، بار دیگر این موضوع به میان آمده که تهیه کننده و سرمایه گذار این کنسرت در دو سال گذشته پیگیر برگزاری مجدد و یا بازگرداندن وجه واریزی به حساب «ایچی نایتو» (منیجر کیتارو) بوده‌اند ولی این فرد به بهانه‌های مختلف (اعم از بیماری، مشکلات خانوادگی و...) پاسخگو نیست.

همچنین تهیه کنندگان کنسرت کیتارو در ایران در حال مذاکره با تیم وکلای خود در آمریکا هستند تا بتوانند خسارت وارد شده را پس از دو سال جبران کنند.

کیتارو متولد سال ۱۹۵۳ در شهر تویوهاشی ژاپن، اولین‌بار با خرید یک گیتار و بدون هیچ معلمی نوازندگی را تجربه کرد. او که اکنون به عنوان یکی از بزرگترین آهنگسازان بزرگ جهان شناخته می‌شود، سواد موسیقی به معنای کلاسیک ندارد و به گفته خودش‌، آموخته است تنها به گوش و احساسات خود اعتماد کند.

این چهره دنیای موسیقی که اکنون ساکن شمال سانفرانسیسکو است،‌ پس از آشنایی با ساز جادویی‌ «سینتی سایزر» به طور جدی قدم به عرصه موسیقی جهان نهاد.

وی پس از آشنایی با گروه «خانواده‌ی خاور دور» و تور سراسر اروپا،‌ اولین آلبوم خود را در سال ۱۹۷۶ منتشر کرد. «داستان ماه کامل» و «بهشت» از نخستین آلبوم‌های او هستند.

او پس از همکاری در ساخت موسیقی سریال مستند «جاده ابریشم»،‌ به شهرت و محبوبیتی بین‌المللی دست پیدا کرد و سرانجام جوایز معتبر «گرمی» و «گلدن گلوب» را از آن خود کرد.

ساخت موسیقی فیلم «بهشت و زمین» به کارگردانی «اولیور استون» از کارهای کیتارو است. او تاکنون ۳۰ آلبوم منتشر کرده که بسیاری از آن‌ها جزو پرفروش‌ترین آثار موسیقی جهان بوده‌اند.