اثرات منفی و مخرب تنهایی بر سلامت روح و جسم سالمندان را بدانید!

این روزها ما بیشتر از هر وقتِ دیگری با افرادی مواجه هستیم که به‌تنهایی زندگی می‌کنند. مهاجرت، از دست دادن اعضای خانواده، ازدواج نکردن و... همه از عواملی هستند که موجب می‌شوند افراد زیادی خواسته یا ناخواسته به زندگی در تنهایی تن بدهد. اگرچه بسیاری از افراد در سنین مختلف در حال تجربه زندگی تنها هستند، اما اثرات منفی تنهایی زمانی بیش از هر وقت دیگری حس می‌شود که فرد نیازمند مراقبت و نگهداری باشد.

از آنجایی که سالمندان در این دوره از زندگی خود نیازمند مراقبت بیشتر هستند، بنابراین تنهایی و زندگی در یک خانه بدون همسر، فرزندان، همراه یا پرستاری می‌تواند اثرات منفی بیشتری بر سلامت جسمی و روحی آن‌ها داشته باشد؛ چون انسان موجودی اجتماعی است و تنهایی طولانی‌مدت می‌تواند بر کیفیت زندگی او تاثیر زیادی بگذارد، بنابراین در صورت امکان باید شرایط دور شدن از تنهایی را برای خود و عزیزان‌مان فراهم کنیم.

اثرات منفی تنهایی بر  سلامت سالمندان

اما اثرات منفی و و مخرب تنهایی بر سلامت جسم و روان سالمندان چیست؟ در این نوشتار از خانه سالمندان تهران به پاسخ این سوال یعنی مهم‌ترین تاثیرات منفی تنهایی بر زندگی سالمندان اشاره کرده‌ایم. قصد ما از این نوشته، توجه به وجوه مغفول این موضوع است. آگاهی از همه این تاثیرات می‌تواند به ما به‌عنوان یک سالمند یا فرزندان فرد سالخورده کمک کند تا شرایطی را برای پر کردن تنهایی خود یا عزیزانمان فراهم کنیم.

ابتلا به افسردگی

فرقی نمی‌کند در چه سن و سالی باشیم، در کنار عوامل مختلف و متعدد ابتلا به افسردگی، نباید نقش تنهایی را نادیده گرفت. احساس تنهایی و مورد توجه نبودن، افراد را مستعد ابتلا به افسردگی می‌کند. گاهی در دوره جوانی با توجه به توانایی جسمی و اجتماعی افرادی که در آستانه افسردگی هستند یا به افسردگی مبتلا شده‌اند می‌توانند با تغییر سبک زندگی و نزدیک شدن به حلقه دوستان و معاشرت‌های بیشتر گامی موثر برای بهبود وضعیت افسردگی خود بردارند. اما گاهی نجات از افسردگی در دوره سالمندی به دلیل ناتوانی‌های جسمی و شرایط مختلف مثل دوری فرزندان، فوت همسر و نداشتن حلقه‌های دوستی همچون گذشته به شدت سخت و کم‌سرعت می‌شود.

دو دلیل مهم افسردگی در افراد سالمند را باید تجربه تنهایی طولانی‌مدت و انزوای اجتماعی دانست.

بیماری‌های جسمی مرتبط با تنهایی در سالمندان 

وقت‌های زیادی (نه همیشه) افراد در تنهایی، انگیزه زیادی برای خودمراقبتی ندارند. همچنین پژوهشی نشان داده؛ سالمندانی که تنها زندگی می‌کنند درصورت ابتلا به بیماری، شرایط و علائم بیماری خود را به مراکز پزشکی یا خانواده خود اطلاع نمی‌دهند یا درخواست کمک نمی‌کنند. همچنین بین تنهایی و نوسان فشار خون در سالمندان، ابتلا به دیابت، افزایش خطر بروز سکته مغزی در تنهایی، ابتلا یا تشدید بیماری‌های قلبی و... ارتباط مستقیمی وجود دارد.

کاهش سلامت جسمی

در ظاهر به نظر می‌رسد که تنهایی می‌تواند موجب اثرات منفی بر توانایی ذهنی، روحی و روانی افراد شود، اما ما از تاثیر تنهایی بر کاهش سلامت جسمی بی‌خبر هستیم. تحقیقات زیادی نشان داده‌اند دوره بهبودی بیمارانِ سالمندی که در تنهایی باید از خودشان مراقبت کنند، طولانی‌تر از سالمندانی است که کسی را در کنار خودشان دارند. حضور دیگری در کنار ما علاوه بر کمک‌های مراقبتی او، انگیزه‌بخشِ ما برای بهبودی و بلند شدن از بستر بیماری است.

 از طرفی حضور محبوب یا یار عزیزی در کنار ما به عنوان سالمند یا در نقش فرزند والدین عزیزمان در دوران پیری می‌تواند از مهمترین و بهترین راه‌های افزایش امید به زندگی باشد و در راستای آن برای سلامت جسمی خود در دوران سنی مختلف به ویژه در سالمندی تلاش بیشتری می‌کنیم. 

کاهش سلامت روان

اولین حسی که در تجربه تنهایی به سراغ همگی ما می‌آید، تجربه حس دوست داشته نشدن و مورد بی‌مهری قرار گرفتن است. تجربه این حس در طولانی‌مدت می‌تواند ما را دچار احساسات مخربی همچون کاهش اعتماد به نفس، از دست دادن انگیزه زندگی و... کند. تجربه اندوه و غم طولانی و احساس بی‌ارزشی نیز از دیگر اثرات مخرب تنها زندگی کردن و دوری از دیگران است. ناگفته نماند که اگر سالمندی از قبل نیز با مشکلات روانی که از روزگار گذشته با او همراه است و درمان نشده، دست و پنجه نرم می‌کند، تنهایی می‌تواند تاثیرات عمیق‌تری بر کاهش سلامت او داشته باشد. تجربه نشان داده است که در برخی موارد احساس تنهایی عمیق و دوری از دیگران می‌تواند میل به پایان دادن زندگی را هم افزایش دهد.

نکته مهم دیگر این است که خطر ابتلا به آلزایمر در  سالمندان و بروز مشکلات شناختی در افراد مسنی که تنها هستند چند برابر بیشتر از سایر افرادی‌ست که در مراکز مراقبتی سالمندان اقامت دارند یا در کنار فرزندان و همسر خود روزگار می‌گذرانند. مشکلات خواب و اختلال در حافظه نیز از علائم احساس تنهایی است.

چطور تشخیص بدهیم که سالمندی در حال تجربه احساس تنهایی است؟

یکی از عمده‌ترین نشانه‌های احساس تنهایی، منزوی شدن سالمندان است. اگر عزیز سالمند شما همچون گذشته دل و دماغ ندارد، از خودش هیچ علاقه‌ای به انجام امور روزمره و شخصی مربوط به خودش نشان نمی‌دهند و همیشه احساس کسالت دارد، باید بدانید سالمند عزیزتان از احساس تنهایی در رنج است. از دیگر علائم احساس تنهایی و در رنج بودن بابت این احساس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کمبود انرژی
• احساس کسالت طولانی‌مدت
• عدم علاقه به معاشرت یا انجام امور روزمره
• بدخلقی و احساس ناامیدی
• مشکلات حافظه
• کم‌خوابی و بدخوابی

چطور برای جلوگیری از احساس تنهایی سالمند به او کمک کنیم؟

یکی از راه‌هایی که می‌تواند به سالمند عزیز ما نشان بدهد که او را بی‌اندازه دوست داریم و فراموشش نکرده‌ایم، معاشرت دائمی با اوست. سر زدن و تماس تلفنی به شکل مداوم و با برنامه باعث می‌شود که او برای مدتی احساس تنهایی نداشته باشد. اگر به دلیل مهاجرت یا فاصله‌ جغرافیایی امکان دیدار حضوری با او را نداریم و نگران مراقبت و سلامتی او هستیم، استخدام یک پرستار پرحوصله تا حدودی می‌تواند او را از احساس تنهایی دور کند. از طرفی نیز ما نگرانِ سلامت جسمی و روحی او نباشیم. البته ناگفته نماند که استخدام پرستار نیز نمی‌تواند به طور کامل احساس تنهایی را برطرف کند، چراکه سالمند نیازمند معاشرت و با دیگران همسالان خود است.

بنابراین گاهی حضور در خانه سالمندان، معاشرت و شکل دادن به دوستی‌های تازه با کادر درمان و افراد حاضر در آنجا می‌تواند بهترین راه‌حل برای حفظ سلامت روحی و جسمی سالمند باشد. گاهی احساس تنهایی و خطرات آن به‌قدری است که حضور سالمند در مکانی امن مثل مراکز مراقبتی سالمندان همچون آسایشگاه سالمندان پارسایان با کادری مجرب و آگاه از تمام ضرورت‌ها و نیازمندی‌های مراقبت از سالمندان بهترین و مطمئن‌ترین راهکار به منظور دور کردن سالمند از احساس تنهایی خود است.

راه‌های ارتباطی با پارسایان بهترین خانه سالمندان تهران

چنانچه تمایل به آشنایی بیشتر و یا بازدید از خانه سالمندان پارسایان را دارید؛ همچنین برای کسب اطلاعات درباره نحوه پذیرش سالمند و استفاده از خدمات پارسایان،  از طریق راه‌های ارتباطی زیر با مرکز مراقبت از سالمندان پارسایان تماس بگیرید. کارشناسان مجرب پارسایان، پاسخگوی سؤالات شما در رابطه با خدمات مرکز توانبخشی و مراقبتی شبانه روزی سالمندان پارسایان خواهند بود.

آدرس: تهران - ونک - گاندی جنوبی - کوچه ۱۸ - پلاک ۷

تلفن تماس: ۰۲۱۸۸۷۹۰۵۲۵

واتس آپ: ۰۹۱۹۷۸۳۷۸۱۱ 

ایمیل: info@parsayannursinghome.com

با عضویت در کانال تلگرامی خانه سالمندان پارسایان به آدرس parsayannursinghome@ و دنبال کردن اینستاگرام این مرکز با ایدی parsayan.nursinghome درباره مشکلات دوران سالمندی و راه‌کارهای عبور از این مسائل بیشتر آشنا شوید.