اخراج زنان برای اجرای اسلام؛ دخالت نکنید!

بی بی سی: ندا محمد ندیم، وزیر تحصیلات عالی طالبان در پی واکنش‌های گسترده داخلی و بین‌المللی پس از ممنوعیت ادامه تحصیل دختران در دانشگاه‌ها، در گفتگویی با تلویزیون «ملی» که در کنترل طالبان است، به توضیح دلایل آن پرداخت.

او علت اصلی این تصمیم را رعایت نشدن «هدایات شرعی» خواند که به قول وی ظرف ۱۴ ماه گذشته به دانشگاه‌ها داده شده بود.

او گفت: «در نظام تحصیلی منکرات وجود داشت، مسئولان تعهد کردند که این مشکلات حل می‌شود اما نشد، چون نظام ما اسلامی است، شرایط هم باید اسلامی باشد». آقای ندیم گفت اصلاحات پیشنهادی «امارت اسلامی» عملی نشد و«مجبور شدیم تا نظر به تقاضای دینی و افکار ملت مسلمان تحصیل دختران دوره دانشگاهی را تا امر ثانی به تعویق بیندازیم».

او چهار دلیل اساسی را برای توقف دسترسی زنان به تحصیلات عالی برشمرد.

فعالیت خوابگاه‌های دانشجویان دختر در ولایات که به باور او خلاف «غیرت افغانی و اسلام» است که دختران بدون اعضای خانوده در ولایتی دیگر برای تحصیل بروند و به این دلیل «بدون محرم شرعی» سفر کنند؛ عدم رعایت حجاب کامل از سوی دانشجویان دختر، مختلط بودن زن و مرد و حضور دانشجویان زن در رشته‌هایی «که مناسب زنان نیست و به عزت و وقار آن‌ها مساعد نیست» از جمله دلایل اصلی بود که وزیر تحصیلات عالی طالبان ذکر کرد.

او به طور مشخص نگفت که چه زمانی درهای دانشگاه‌ها دوباره به روی دختران باز خواهد شد اما افزود که «باز شدن یا نشدن» دانشگاه‌های زنان بستگی به این دارد که تا چه حدی امکان فراهم ساختن شرایط «در چارچوب شریعت اسلامی» وجود دارد.

ندا محمد ندیم در همین حال به نحوه پوشش دختران و زنان در دانشگاه‌ها انتقاد کرد و گفت که «به دانشجویان دختر گفته شده بود که حجاب کامل را رعایت کنند ولی متاسفانه نشد. آن‌ها مثل این که به عروسی بروند لباس به تن می‌کنند». او گفت نصاب درسی و رشته‌های اختصاصی برای دختران مانند رشته کشاورزی، مهندسی از مشکلات دیگر بود که به گفته وی «مغایر ارزش‌های اسلامی و افغانی است».

روز چهار‌شنبه زنانی که با رعایت حجاب در محوطهٔ دانشگاه‌ها حاضر شده بودند با درهای بسته رو‌به‌رو شدند و مأموران طالبان جلوی ورود آن‌ها را به دانشگاه‌ها گرفتند. در فیلم‌ها دیده می‌شود که دانشجویان گریان، محوطهٔ دانشگاه‌ها را ترک می‌کنند.

سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان با این حال گفت که «حکومت طالبان مخالف تحصیل و آموزش دختران و زنان نیست و نه این تصمیم در ضدیت با آن‌ها گرفته شده است بلکه ما می‌خواهیم که آن‌ها علم بیآموزند و مانع پیشرفت در افغانستان نیستیم».

وزیر تحصیلات عالی طالبان در پاسخ به نگرانی‌های جامعه جهانی در رابطه به تعلیق تحصیل و آموزش دختران هم ابراز نظر کرد و گفت که «هر کشوری نظام دلخواه خود و دین و مذهب خود را دارد و ما از دنیا می‌خواهیم که در امور داخلی ما مداخله نکنند».

«گلایه‌ام این است، از یک طرف آن‌ها از حقوق زنان افغان صحبت می‌کنند و از طرف دیگر ما را تحریم کرده اند و به رسمیت نشناخته اند».

ندا محمد ندیم از کشورخاصی نام نبرد اما افزود که «آن‌ها مردم افغانستان را با تحریم‌ها و مسدود کردن سرمایه‌های افغانستان با مشکلات زیادی مواجه کرده‌اند. این تصامیم آن‌ها اگر تحریم افراد است، پس چرا مردم و کسب و کار تجارت را در این کشور با موانع روبرو کرده‌اند؟» حدود سه‌ ماه پیش بود که طالبان اجازه برگزاری امتحانات ورودی دانشگاه‌ها را داد، هزاران نفر از زنان و دختران افغان در استان‌های مختلف این کشور در آزمون ورودی شرکت کردند.

تحصیل دختران مدت‌ها موضوع اختلاف و مشاجرهٔ میان دو جناح محافظه‌کار و میانه‌رو‌تر طالبان بوده است.

ممنوعیت تحصیل در دانشگاه‌‌ها نشان‌دهندهٔ پیروزی جناح بنیاد‌گرا‌تر طالبان به رهبری هبت‌الله آخوند‌زاده است که معتقد است تحصیلات جدید به ویژه برای زنان و دختران خلاف آموزه‌های اسلامی است.

در پی انتشار اعلامیه طالبان مبنی بر تعلیق دانشگاه‌ها بروی دختران شمار زیادی از کشورها از جمله کشورهای اسلامی مانند عربستان سعودی، ایران، ترکیه، آمریکا، اتحادیه اروپا ، سازمان‌ها و شخصیت‌ها سیاسی و با نفوذ، این اقدام طالبان را محکوم کرده و خواستار بازپس گیری این تصمیم حاکمیت طالبان در افغانستان شده‌اند.