ماجرای تعرض به ۲ نوجوان ایرانی در عربستان

روزنامه شرق: رابطه پرفراز و نشیب تهران- ریاض به اتفاق جدیدی مزین شد. روز گذشته خبر رسید دو نوجوان ایرانی پس از شرکت در حج عمره و در حال بازگشت به ایران در فرودگاه جده مورد تعرض واقع شده‌اند.

اگرچه منبع این خبر، رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت جمعیت هلال‌احمر بود که ساعتی بعد خبر را تکذیب کرد و آن را خبر‌سازی رسانه‌ای عنوان کرد، اما بعدتر وزارت امور خارجه به طور رسمی خبر را تایید کرد. البته معاون وزیر امور خارجه به جای تجاوز از واژه «شبه‌تجاوز» استفاده کرد.

این دو نوجوان ١٤ و ١٥ ساله هستند، پس از انجام حج عمره و در حال بازگشت به ایران بودند که در فرودگاه جده با مشکلاتی مواجه می‌شوند. شنیده‌ها حاکی است که این اتفاق روز هشتم فروردین رخ داده ‌است.

معاون وزیر امور خارجه در امور کنسولی، پارلمانی ایرانیان درباره تعرض به دو ایرانی از سوی پلیس سعودی گفت: «متاسفانه این اقدام شبه‌تجاوز برای دو نفر از هموطنان که به عمره مشرف شده بودند پیش آمد.» به روایت قشقاوی، «در هفته دوم تعطیلات، به هنگام بازرسی از یک کاروان عمره ایرانی، مأموران متخلف مذکور به بهانه مشکوک‌شدن به دو نوجوان ایرانی، آنها را از بقیه جدا کرده و در بخش دیگری مورد بازرسی بدنی قرار دادند که در اثنای بازرسی، سایر افراد کاروان متوجه شدند که مأموران خاطی قصد آزار و اذیت جنسی آن دو نوجوان را داشته‌اند و مسئولان امر را از این موضوع مطلع می‌کنند. مسئولان مربوطه بلافاصله موضوع را به سرکنسولگری جمهوری‌اسلامی‌ ایران در جده اطلاع داده و با حضور کنسول آن سرکنسولگری، مقام‌های ذی‌ربط کاروان و مسئولان فرودگاه جده بررسی‌های میدانی به عمل آمده و پس از شناسایی دو مأمور متخلف، پس از انجام مقدمات قانونی طرف سعودی اقدام به بازداشت آنها می‌کند.»

معاون وزیر امور خارجه تاکید دارد: «در روز بعد از این واقعه و در غیاب سفیر عربستان‌سعودی در تهران، کاردار و کنسول آن کشور توسط مدیرکل کنسولی به وزارت امور خارجه احضار و مراتب اعتراض شدید جمهوری اسلامی ایران نسبت به این عمل شنیع و غیرانسانی که باعث جریحه‌دارشدن افکارعمومی کشورمان شده را به وی ارائه کرد. طرف سعودی ضمن ابراز تاسف شدید از این اتفاق رذیلانه قول داد موضوع را در بالاترین سطح توسط مقامات کشورش مورد پیگیری قرار داده و با افراد خاطی به‌شدت برخورد شود.»

قشقاوی افزوده «با توجه به این رفتار غیرانسانی و ضددینی، منتظر برخورد دولت سعودی با این افراد و اعمال اشد مجازات در مورد آنها هستیم. نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در ریاض و جده تا حصول نتیجه مشخص پیگیر ماجرا خواهند بود و متعاقبا نتایج آن در اختیار خانواده‌ها و افکار عمومی قرار خواهد گرفت.»

در حالی‌که شنیده شده سازمان حج و زیارت شکایتی در این رابطه مطرح کرده اما این سازمان روز گذشته با انتشار این خبر هیچ‌گونه موضع‌گیری‌ای نکرد.

این در حالی است که سفیر پیشین عربستان بیش از ٩ماه است که تهران را ترک کرده و سفیر جدید با اینکه اقدام اداری مرتبط به انتصابش در تهران انجام شده، هنوز در سفارت‌خانه سفید ریاض در خیابان فرشته تهران مستقر نشده ‌است. در همین حال در یک‌ماه‌ونیم گذشته ریاض بر سر صدور ویزای حج، بهانه‌تراشی‌های جدیدی آغاز کرده ‌است.

در شرایطی که مردم زیادی هر ساله علاقه‌مند به سفر حج در تعطیلات نوروز هستند، وزارت‌خارجه مجبور شد برای رفع این نیاز تعاملی دیگرگونه با عربستان در پیش بگیرد. درحالی‌که این کشور بهانه خود را نیرو و امکانات برای صدور ویزا اعلام می‌کرد، وزارت‌خارجه ایران این نیاز را برطرف کرد. اما در همین شرایط اتفاقی نظیر تجاوز یا احتمالا لخت‌کردن زائر رخ داده‌ است.

دو سال گذشته نیز یکی از دیپلمات‌های سفارت عربستان در تهران، درحالی‌که مست بود و با سرعت غیرمجاز رانندگی می‌کرد، در تصادف با یک شهروند ایرانی موجب مرگ او شد.

همه اینها در حالی است که موضوعات سیاسی مثل همیشه بر رابطه دو کشور سایه می‌اندازد؛ جدیدترین آن موضوع یمن است.

خبر تعرض به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه عربستان به‌سرعت تا بهارستان می‌رسد. مهدی دواتگری، رئیس کمیته مطالبات ملی مجلس پیگیر موضوع است و در گفت‌وگو با «شرق» از پیگیری همه‌جانبه این ماجرا خبر داده و به‌شدت حادثه به‌وقوع‌پیوسته را محکوم می‌کند.

او همچنین خواستار عذرخواهی رسمی عربستان از ملت و دولت ایران است. وی در این گفت‌وگو به بیان برخی جزئیات درباره این حادثه پرداخته است. دواتگری امروز در همین زمینه در صحن علنی مجلس تذکر خواهد داد.

‌‌به‌عنوان رئیس کمیته مطالبات ملی چه پیگیری‌ای در این زمینه داشته‌اید؟

با مسئولان وزارت امور خارجه در تماس بودم. کاردار شب گذشته احضار شده اما باید در ابعاد گسترده‌تری ماجرا پیگیری شود.

‌‌دقیقا چه اتفاقی افتاده؟

دو نوجوان ایرانی در شرایطی که به حج عمره مشرف شده بودند در بازگشت به ایران در فرودگاه جده به بهانه بازرسی بدنی از خانواده جدا می‌شوند. بهانه مأموران این بوده که احتمال دارد این دو نوجوان اشیائی با خود حمل می‌کنند و نیاز به بازرسی بدنی وجود دارد. مأموران این دو را به بخش بازرسی خواهران برده و به بهانه بازجویی بدنی هر دو نوجوان را برهنه کرده و خودشان نیز برهنه شده‌اند که با سروصدای دونوجوان خوشبختانه تعرض به این دو نوجوان ناکام می‌ماند.

‌خب این شرایط خاصی از رسیدگی به‌وجود می‌آورد؟

خیر، براساس قوانین داخلی، عربستان موارد مشابه را گردن زده است. قرائنی داریم که در گذشته اتباع کشورها و زائرانی که در عربستان همین عمل را انجام داده بود- یعنی نه در حد تجاوز- نیروهای سعودی، زائر مرتکب این جرم را گردن زده‌اند، البته موضوع نیاز به بررسی بیشتری دارد. علاوه‌براین، وزارت امور خارجه تأکید کرده هیچ‌گونه تعرضی به مفهوم تجاوز صورت نگرفته است.

‌به‌ هرحال نیت آنها تجاوز بوده است؟

رفتار آنها منافی عفت‌عمومی است و به هیچ‌وجه قابل توجیه نیست.

‌شما به‌عنوان نماینده، درباره این حادثه چه خواهید کرد؟

دنبال این هستم تا با رئیس سازمان حج و زیارت گفت‌وگو کنم، البته بدون‌شک ماجرا را تا انتها پیگیری خواهم کرد.

برای پیگیری بیشتر ماجرا در ابعاد دیپلماتیک چه می‌توان کرد؟

اقدام وزارت امور خارجه در مورد احضار کاردار مناسب بوده، اما باید به‌طور رسمی مراتب اعتراض هتک حرمت تبعه ایرانی، از سوی دولت ایران به دولت عربستان ابلاغ شود. از دولت عربستان انتظار داریم که الزاما طبق قوانین داخلی و بدون ملاحظه‌ با این دونفر مأمور، برخورد قاطعی داشته باشند.

از وزارت امور خارجه هم انتظار داریم در پیگیری روند این پرونده جدیت به خرج دهد. این قبیل رفتارها در کشور عربستان که ادعای خادمین حرمین شرفین را دارد، تأسف‌آور است و نشان می‌دهد این کشور صلاحیت این کار را ندارد و چارچوب‌های اخلاقی در این کشور رعایت نمی‌شود.

‌‌کمیته مطالبات ملی در این زمینه چه خواهد کرد؟

به‌عنوان رئیس کمیته مطالبات ملی وظیفه خود می‌دانم از حقوق اتباع ایرانی دفاع شود، چراکه این رفتار خلاف شرع و قانون و توهین به دولت و ملت ایران است.

‌شما در موضوع پیگیری پرونده با خانواده‌ها در تماس خواهید بود؟

بله، از همان‌موقع که خبر را شنیدم دنبال اطلاعات خانواده این دونوجوان هستم. رفتار دو مأمور در محل فرودگاه قابل‌توجیه نیست. باید عربستان رسما از ملت و دولت ایران عذرخواهی کند. خب درواقع رفتار دومأمور عربستانی و پیش‌تر رانندگی یکی از کارمندان سفارت عربستان در شرایط مستی در خیابان‌های تهران، نشان می‌دهد به هیچ‌وجه عوامل و مأموران نظامی، انتظامی و دیپلماتیک این کشور پایبند به هنجارهای شرعی و قانونی نیستند و نشان می‌دهد حکومت سعودی بیش از آنکه برای حفظ شئونات اسلامی و تعالیم دینی بکوشد، بیشتر برای حفظ پایه‌های قدرت و سلطنت تلاش می‌کند.