تفتیش عقاید برای استخدام: دهانت را می‌بویند!

روزنامه همدلی : پس از تغییرات مدیریتی در روزنامه همشهری که به دنبال تغییر جریان سیاسی حاکم بر شهرداری انجام شده، در شبکه‌های اجتماعی روایت‌هایی از گزینش‌های عجیب و غریب در این روزنامه منتشر شده است. براساس این روایتها، از خبرنگاران این مجموعه سوال‌هایی درباره جزئیات و سبک زندگی، عقاید و مواضع آن‌ها از جمله «چرا ازدواج نکرده‌ای؟»، «چرا بچه نداری؟» و یا سوالاتی درباره احکام و نماز و عقاید دینی و سیاسی، مثلا «چرا در انتخابات رای ندادی؟»، «چرا نماز جمعه نمی‌روی؟» و… پرسیده شده است.

پژمان موسوی عضو هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه‌نگاران در صفحه شخصی خود نوشت: «مدیریت جدید روزنامه‌ی همشهری، برای تبدیل وضعیتِ تعدادی از خبرنگاران حرفه‌ای و با سابقه‌ی خود، گزینشی ترتیب داده با بی‌ربط‌ترین پرسش‌های ممکن. پرسش‌هایی که معنایی جز تجسس در زندگیِ شخصیِ آن‌ها ندارد و فرسنگ‌ها از کارِ رسانه‌ای دور است. امیدوارم یکی پیدا شود و در این باره توضیح دهد.»

محسن ظهوری روزنامه‌نگار نیز در این رابطه نوشته است: «این خبر انگار خیلی جدیه. گزینش ترتیب دادن و از خبرنگار‌های همشهری پرسیدن چرا نماز جمعه نرفتی، فلان تاریخ رأی ندادی، چند تا سوره قرآن حفظی و چرا مثلا طلاق گرفتی یا ازدواج نکردی؟»

گفته می‌شود این گزینش برای خبرنگارانی که حتی ۲۰سال سابقه کار دارند نیز انجام می‌شود. در همین زمینه «همدلی» چند و، چون این مطلب را از یکی از خبرنگاران همشهری جویا شد. این خبرنگار که نخواست نامش منتشر شود، درباره گزینش‌های همشهری گفت: «این‌که کسی در مصاحبه یا گزینش شرکت کند به صراحت اعلام نشده، اما همه می‌دانند که این گزینش یک قانون نانوشته است و اگر کسی در جلسه گزینش شرکت نکند، برای او گران تمام می‌شود. البته برای کسانی هم که در مصاحبه شرکت کنند مشکل پیش می‌آید.»

او ادامه داد: «فردی که با خبرنگاران مصاحبه می‌کرد، به یکی از خبرنگاران گفته بود از نظر من تو اخراجی! با وجود این‌که ظاهرا مصاحبه کننده، از طرف خودش حرف زده بود، اما چنین حرفی از زبانش خارج شده بود. ظاهرا آن خبرنگار در برابر سوالاتی که پرسیده بودند جواب‌های مطلوبی نداده بود؛ مثلا در راهپیمایی ۲۲ بهمن شرکت نکرده بود، عکس کارت ملی‌اش بدون ریش بوده، در انتخابات رای نداده بود و گفته که مرجع تقلید ندارد.»

این خبرنگار روزنامه همشهری ادامه داد: «سوال‌های دیگری که پرسیده بودند این بود که پدر و مادرت کجا هستند؟ گذرنامهات را نشان بده که آخرین سفر خارجی‌ات را ببینیم. دندان‌هایت مال خودت است یا لمینت کردی؟ چرا شلوار جین پوشیدی؟ حساب توئیتر داری یا نه؟ در توئیتر چه کسانی را دنبال می‌کنی؟ عکس‌های گالری گوشی‌ات را نشان بده.»

او افزود: «همه این کار‌ها به خاطر این است که فقط با ما قرارداد بنویسند نه آن‌که ما را نیروی رسمی کنند. توضیح‌شان این است که همشهری قبلا زیر نظر شهرداری نبود، اما الان باید با قوانین شهرداری اداره شود. در صورتی که وقتی روزنامه همشهری دچار کمبود بودجه می‌شود و نمی‌تواند حقوق کارکنانش را سر موقع پرداخت کند می‌گویند روزنامه از شهرداری جداست. پرسنل شهرداری مزایای زیادی دارند که ما آن‌ها را نداریم. اما در چنین مواقعی می‌گویند روزنامه زیر نظر شهرداری است.»

این خبرنگار روزنامه همشهری ادامه داد: «این که می‌گویند همه ارگان‌های دولتی در ایران گزینش دارند درست است که بعضی از آن‌ها عقیدتی است. اما ما تا آخر اسفند قرارداد داریم. چرا باید وسط قراردادمان چنین کاری انجام شود؟ کدام نهاد نیرو‌های قراردادی‌اش را وسط قرارداد کوتاه مدت گزینش می‌کند؟ جز این است که می‌خواهند به این بهانه تعدادی را از کار بیکار کنند و نیرو‌های اصطلاحا خودی را وارد همشهری کنند؟»

او اضافه کرد: «ما بار‌ها اعتراض کرده‌ایم و گفته‌ایم که سوالاتی که پرسیده می‌شود توهین به شأن و منزلت یک انسان است، به جای این سوالات در مورد حرفه و توانایی‌های ما سوال بپرسید، اما هیچ فایده‌ای نداشته است.»

این خبرنگار گفت: «طرف قرارداد ما به عنوان نیرو‌های قراردادی همشهری بار‌ها و بار‌ها تغییر کرده است. این اولین بار است که طرف قرارداد ما بعد از سال‌ها خود موسسه همشهری است؛ یک‌بار با جایی به نام «حامیان تدبیر و توسعه» و بار دیگر با «پیام همشهری» طرف قرارداد بودیم. در نهایت با خود روزنامه همشهری طرف قرارداد شدیم که آرزوی نیرو‌های قراردادی بود. این باعث شد حقوق خبرنگار‌های بهتر شود و بیمه خبرنگاری داشته باشند.»

این خبرنگار افزود: «حالا که بالاخره طرف قرارداد ما خود روزنامه همشهری شده با ما چنین رفتاری می‌کنند. این‌که می‌گویند این کار‌ها با هدف رسمی شدن نیروهاست حرف درستی نیست. کسی که چنین حرفی را می‌خواند یا می‌شنود می‌گوید حالا که می‌خواهند تو را نیروی رسمی کنند به چهار تا سوال هم جواب بده؛ در صورتی که هیچ کس حتی در گزینش رسمی هم حق ندارد بپرسد دندان‌هایت لمینت است یا نه؟»