الجزیره: غزه از ریاست جمهوری ترامپ می‌ترسد

جماران: احمد فیاض، ۴۵ ساله، محقق مستقل در امور اسرائیل که به دیرالبلح در مرکز غزه پناه برده، کمتر خوشبین است. او معتقد است نفوذ ترامپ برای فلسطینی‌ها به طور کلی و به ویژه فلسطینی‌های غزه به طور کامل مضر خواهد بود. انتخاب ترامپ تنها به این معنی است که نتانیاهو به برنامه‌های خود برای حمله به غزه و بیرون راندن مردم آن، اما با فشار کمتر و سهولت بیشتر ادامه خواهد داد. در میان جبهه تضعیف شده فلسطین و فقدان هر گونه اتحاد و همبستگی اعراب، کل آرمان فلسطین با بدترین تهدید خود مواجه است.

احمد جراد در ۱۳ ماه گذشته با این امید البته کم جان زندگی می‌کرد که ممکن است روزی به خانه خود در بیت لاهیا، روستایی در شمال نوار غزه بازگردد. اما روز چهارشنبه، زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق ایالات متحده، بازگشت پیروزمندانه خود را به کاخ سفید پس از رقابت نزدیک با کامالا هریس، معاون رئیس جمهور اعلام کرد، جراد به الجزیره گفت که رویای بازگشت به زادگاهش، جایی که در حال حاضر توسط اسرائیل محاصره شده نابود شده است.

 این مرد ۴۳ ساله دقیقا یک سال پیش - در نوامبر ۲۰۲۳ - خانه خود را ترک کرد و به منطقه‌ای در غرب خان یونس در جنوب غزه گریخت. جنگ در غزه یک ماه پیش از آن آغاز شده بود. از آن زمان تاکنون بیش از ۴۳۰۰۰ فلسطینی کشته شده و هزاران نفر دیگر مفقود شده اند در حالی که تقریباً تمام جمعیت ۲.۳ میلیونی این منطقه آواره شده اند. مقامات اسرائیلی معتقدند که جنگ برای از بین بردن حماس، که توسط اکثر کشور‌های غربی به عنوان "گروه تروریستی" طبقه بندی شده، ضروری است. اما فلسطینی ها، سازمان ملل و مدافعان حقوق بشر به این واقعیت اشاره می‌کنند که بیشتر قربانیان جنگ زنان و کودکان هستند.

جراد گفت او مطمئن است که وحشیگری اسرائیل تنها زمانی بدتر خواهد شد که ترامپ که در اولین دوره ریاست جمهوری خود از رابطه نزدیک با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل برخوردار بود، بار دیگر به عنوان رهبر قوی‌ترین ابرقدرت جهان سوگند یاد کند. او به الجزیره گفت: ترامپ و نتانیاهو یک اتحاد شیطانی علیه فلسطینی‌ها هستند و وضعیت ما نه تنها در مسائل سرنوشت ساز بلکه در نگرانی‌های روزانه بسیار بدتر خواهد بود.

نتانیاهو که هم در داخل و هم در سطح بین‌المللی برای پایان دادن به جنگی که به لبنان سرایت کرده و ممکن است به درگیری همه‌جانبه بین اسرائیل و ایران تبدیل شود، با فشار‌های داخلی و بین‌المللی مواجه است، پس از ادعای پیروزی ترامپ در روز چهارشنبه به سرعت به او تبریک گفت. نتانیاهو با توصیف انتخاب ترامپ به عنوان "بزرگترین بازگشت تاریخ"، پیروزی او را "شروعی تازه برای آمریکا" و "تعهد مجدد به اتحاد بزرگ بین اسرائیل و آمریکا" توصیف کرد.

در اولین دوره چهار ساله ترامپ به عنوان رئیس جمهور از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰، سفارت ایالات متحده در اسرائیل از تل آویو به بیت المقدس منتقل شد - یک حرکت مهم از نظر دولت اسرائیل. کمک‌ها به فلسطینی‌ها قطع شد – به‌ویژه آنروا، آژانس کمک‌رسانی به پناهندگان فلسطینی سازمان ملل، که اسرائیل تنها چند روز قبل از انتخابات آمریکا آن را به عنوان گروه تروریستی معرفی کرد.

دولت ترامپ همچنین ساخت شهرک‌های غیرقانونی اسرائیل در کرانه باختری را علی‌رغم محکومیت‌های بین‌المللی نادیده گرفت و میانجی‌گری «توافق ابراهیم» را انجام داد که در آن چندین کشور عربی روابط خود را با اسرائیل عادی کردند. از زمان آغاز جنگ غزه در اکتبر سال گذشته، جو بایدن، رئیس جمهور دموکرات، در حمایت خود از اسرائیل تزلزل ناپذیر بوده و به ارسال کمک‌های نظامی ادامه داده و بر "حق اسرائیل برای محافظت از خود" تاکید کرده است.

اما روابط بین نتانیاهو و بایدن به دلیل تشدید تنش‌های منطقه‌ای و عدم دستیابی به هر یک از توافق‌های آتش‌بس که آمریکایی‌ها در مذاکره با آنها مشارکت داشته‌اند، تا حدودی تیره شده است. نتانیاهو اکنون می‌گوید که ریاست جمهوری ترامپ می‌تواند نشان دهنده برگ جدیدی در روابط اسرائیل و آمریکا باشد.

جراد نیز مانند بسیاری از فلسطینی‌ها، به ویژه آنهایی که در غزه گرفتار شده‌اند، می‌ترسد که این امر به قیمت آنها تمام شود. او با ناامیدی گفت: «این روز غم انگیزی برای فلسطینیان است. ترامپ از دست آزاد نتانیاهو در مورد امکان بازگشت شهرک‌ها به نوار غزه و حتی آواره‌شدن تعداد زیادی از فلسطینی‌ها به خارج از آن حمایت خواهد کرد. ما امیدوار بودیم که به شمال بازگردیم و اکنون همه امیدهایمان بر باد رفته است.»

زکیه هلال، یک پزشک ۷۰ ساله، برای پشت سر گذاشتن ویرانی‌های جنگ غزه، به طنز متوسل شده است. او با شوهر، فرزندان و نوه هایش به رادیو گوش می‌داد تا اخبار انتخابات ایالات متحده را رصد کند. به محض شنیدن خبر پیروزی ترامپ، او با اشاره به نتانیاهو و ترامپ با بغض گفت: وضعیت ما به اندازه کافی بد نبود؟ ترامپ باید برای تکمیل آن می‌آمد.

هلال، که اصالتا اهل رفح در جنوب غزه است، در ماه مه زمانی که نیرو‌های اسرائیلی عملیات زمینی را در ۶ ماه مه آغاز کردند به سمت جنوبی‌ترین قسمت منطقه، جایی که بیشتر مردم در آن پناه گرفته بودند، حرکت کرد. از آن زمان، گذرگاه مرزی رفح به مصر، دروازه اصلی که معمولاً کمک‌های بشردوستانه از آن عبور می‌کند، بسته شده است. دسترسی کمک‌های بشردوستانه از طریق گذرگاه‌های کوچکتر به پایین‌ترین سطح خود از آغاز جنگ کاهش یافته است.

هلال به الجزیره گفت: مطمئناً ما به سمت یک دوره بسیار دشوار پیش می‌رویم. آنچه در پیش است ممکن است حتی بدتر از آنچه تاکنون تجربه کرده ایم باشد. درست است که دولت‌های آمریکا در حمایت از اسرائیل تفاوتی ندارند، اما برخی از آنها مانند ترامپ شدیدتر و بدتر از دیگران هستند.

ترامپ در سخنرانی پیروزی خود در فلوریدا گفت که «جنگ‌ها را متوقف می‌کند»، چیزی که بسیاری از آمریکایی‌های عرب از دولت بایدن به خاطر شکست در انجام آن انتقاد کردند. طبق گزارش‌های روزنامه تایمز اسرائیل، ترامپ درباره احتمال درگیری طولانی‌مدت در غزه ابراز نگرانی کرده است. در ماه ژوئیه، او در یک جلسه به نتانیاهو گفت که این اختلاف باید تا زمان روی کار آمدن او در ژانویه ۲۰۲۵ حل و فصل شود.

ترامپ با اشاره به این گفت‌وگوی خصوصی گفت: «به بی‌بی گفتم، ما جنگ‌های بی‌پایان، به‌ویژه جنگ‌هایی که آمریکا را به درون خود بکشاند، نمی‌خواهیم». اینکه چگونه او قصد دارد این یکی را «پایان دهد» نامشخص است و فلسطینی‌هایی را که روز چهارشنبه با الجزیره صحبت کردند مضطرب کرده است.

جهاد ملاکا، محقق روابط بین‌الملل در سازمان تحقیقاتی مستقر در غزه، مرکز برنامه‌ریزی فلسطین، انتظار ندارد دولت آتی ترامپ از نظر حمایت از اسرائیل تفاوت زیادی با دولت بایدن داشته باشد. ملاکا در گفتگو با الجزیره از غزه گفت: دولت بایدن در طول جنگ هیچ کاری برای فلسطینی‌ها انجام نداد و هیچ یک از تصمیمات اتخاذ شده در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ را تغییر نداد. ترامپ از ابزار‌های خشن استفاده می‌کند و بایدن و دموکرات‌ها به ابزار‌های نرم متوسل می‌شوند، اما سیاست یکسان است. بایدن هیچ تصمیمی به نفع فلسطینی‌ها نگرفت و نتوانست به آتش بس دست یابد. او به هیچ وجه واقعیت تصمیمات ترامپ سلف خود را تغییر نداد. مواضع دو دولت در قبال اسرائیل یکسان و یکسان است و منافع آن را بالاتر از همه ملاحظات دیگر قرار می‌دهند.

او در ادامه به الجزیره گفت که معتقد نیست ترامپ اخراج اجباری فلسطینی‌های غزه را از کل غزه تأیید کند و امیدوار است که رئیس‌جمهور جدید ممکن است پایانی سریع‌تر، هرچند بسیار دردناک، برای جنگ در نظر داشته باشد. با توجه به قدرت فشار و نفوذ ترامپ بر نتانیاهو، او ممکن است بتواند افقی را برای حل جزئی مسأله فلسطین بگشاید و بتواند نتانیاهو را تحت فشار قرار دهد، در حالی که بایدن موفق نشد حتی برای یک دوره کوتاه مدت چنین کاری بکند.

احمد فیاض، ۴۵ ساله، محقق مستقل در امور اسرائیل که به دیرالبلح در مرکز غزه پناه برده، کمتر خوشبین است. او معتقد است نفوذ ترامپ برای فلسطینی‌ها به طور کلی و به ویژه فلسطینی‌های غزه به طور کامل مضر خواهد بود. انتخاب ترامپ تنها به این معنی است که نتانیاهو به برنامه‌های خود برای حمله به غزه و بیرون راندن مردم آن، اما با فشار کمتر و سهولت بیشتر ادامه خواهد داد. در میان جبهه تضعیف شده فلسطین و فقدان هر گونه اتحاد و همبستگی اعراب، کل آرمان فلسطین با بدترین تهدید خود مواجه است.