شورش دانشجویان علیه دانشگاه «از ما بهتران»!

برترین‌ها: تجمع معترضان به افزایش سه برابری شهریه گروه پزشکی دانشگاه آزاد، سوژه امروز روزنامه اعتماد شده است.

این روزنامه در گزارش خود آورده است:

اعتراضات دانشجویان جدیدالورود گروه پزشکی دانشگاه آزاد به افزایش 3 برابری شهریه که از 23‌مهر آغاز شده بود، برای دومین هفته متوالی ادامه یافت. دیروز جمعی از خانواده‌های دانشجویان جدیدالورود گروه پزشکی (پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی و دامپزشکی) از شهرهای مختلف کشور، به «اعتماد» خبر دادند که به دنبال تجمعات روزهای اخیر در مقابل مجلس، نهاد ریاست‌جمهوری، سازمان مرکزی دانشگاه آزاد و شورای عالی انقلاب فرهنگی، از صبح دوشنبه هم مقابل ساختمان وزارت بهداشت حاضر شدند تا صدای خود را به گوش وزیر بهداشت که یکی از اعضای هیات امنای دانشگاه آزاد است، برسانند.

این‌طور که خانواده‌ها می‌گویند، مسوولان دانشگاه آزاد تا دو هفته قبل و تا پس از اعلام نتایج نهایی آزمون سراسری سال جاری و حتی تا زمان پیش ثبت‌نام دانشجویان، هیچ اطلاع‌رسانی درباره افزایش سه برابری شهریه نداشتند و تصور خانواده‌های دانشجویان جدیدالورود، این بوده که امسال هم مثل سال‌های گذشته، شهریه ثابت هر ترم تحصیلی رقمی بیش از 35 یا 40 میلیون تومان نخواهد بود و با همین اطمینان، ثبت‌نام فرزندان خود را تکمیل کرده‌اند اما در زمان نهایی شدن ثبت‌نام و پرداخت وجه، به یک‌باره با ارقام نجومی بالای 100 میلیون و 110 میلیون و تا 120 میلیون تومان مواجه شده‌اند و وقتی بابت این ارقام از مسوولان دانشگاه توضیح خواسته‌اند، به ایشان گفته شده که می‌توانند این ارقام را پرداخت نکنند ولی در فهرست بدهی‌شان به دانشگاه ثبت خواهد شد. این‌طور که خانواده‌های معترض به «اعتماد» می‌گویند، مسوولان دانشگاه آزاد مرتکب دو تخلف واضح شده‌اند؛ تخلف اول اینکه درباره افزایش سه‌برابری شهریه تا زمان ثبت‌نام پذیرفته‌شدگان آزمون سراسری سال جاری هیچ اطلاع‌رسانی انجام نداده‌اند و تخلف دوم اینکه رقم شهریه را برخلاف اساسنامه و قوانین جاری این موسسه آموزشی، فراتر از سقف سالانه و 3 برابر افزایش داده‌اند.

«بعد از اینکه رتبه فرزندان‌مان اعلام شد و فرزندان ما رشته‌شان را هم انتخاب کردند، با تصور اینکه میزان افزایش شهریه‌ها در دانشگاه آزاد مثل هر سال از سقف 25 الی 30 درصد بیشتر نخواهد بود، پذیرفتیم که با بیشترین صرفه‌جویی در هزینه‌های زندگی و حتی وام گرفتن از بانک یا حذف مخارج غیر ضروری، مخارج تحصیل فرزندان‌مان را فراهم کنیم. فرزندان ما بچه‌های بسیار کوشا و درسخوانی بودند و همگی با رتبه‌های خوب پذیرفته شده‌اند؛ چنان‌که بین پذیرفته‌شدگان، رتبه 370 منطقه یک هم داریم و با این رتبه‌ها امکان تحصیل در هر دانشگاهی برای آنها فراهم بود. انتخاب دانشگاه آزاد برای هر خانواده با مسائلی همچون نزدیکی به محل سکونت یا هزینه پایین اقامت در دوره دانشجویی مرتبط بود. با اینکه مطمئن‌بودیم کیفیت و سطح آموزش در دانشگاه‌های دولتی همچون دانشگاه علوم پزشکی تهران و ایران و شهید بهشتی از دانشگاه آزاد هم بالاتر است.»

مهم‌ترین اعتراض این خانواده‌ها، بابت صداقت نداشتن مسوولان دانشگاه آزاد است چرا که به تازگی از بخشنامه افزایش 3 برابری شهریه ورودی‌های جدید گروه پزشکی مطلع شده‌اند. 6 تیر‌ماه امسال محسن نفر؛ معاون علوم پزشکی دانشگاه آزاد در بخشنامه‌ای به دبیر شورای گسترش دانشگاه آزاد ابلاغ کرد که رقم شهریه برای ورودی سال اول رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در شهر تهران، مبلغ 180 میلیون تومان باشد و در سایر واحدها تا حدود 10‌درصد افزایش یابد. تاکید این بخشنامه این بود که: «با عنایت به تغییرات مصوب در نحوه اخذ شهریه از دانشجویان جدیدالورود در سال تحصیلی 1403 – 1404 مقتضی است اقدامات لازم درخصوص درج موارد در دفترچه آزمون سراسری سال 1403 معمول گردد.»

این بخشنامه در حالی ابلاغ شده که طبق اطلاع خانواده‌ها، پارسال شهریه هر نیمسال تحصیلی در گروه پزشکی 30 میلیون تومان و برای یک سال تحصیلی 60 میلیون تومان بوده و مسوولان دانشگاه آزاد هم تا همین امروز هیچ توضیحی درباره دلیل خودداری از اطلاع‌رسانی درباره افزایش سه برابری شهریه نیم‌ترم در دفترچه آزمون سراسری 1403 ارائه نداده‌اند و خانواده‌ها می‌گویند مسوولان دانشگاه آزاد عامدانه از اطلاع‌رسانی خودداری کرده‌اند تا کفه تعداد داوطلب ادامه تحصیل در گروه پزشکی این دانشگاه را سنگین‌تر کرده و برای خود جایگاه و اعتبار بخرند.

اخبار رسمی نشان می‌دهد که 9 شهریور سال جاری، کارنامه نهایی شامل رتبه و نمره کل و سهمیه و وضعیت بومی هر داوطلب آزمون سراسری در سامانه سازمان ملی سنجش منتشر شده و از روز 13 تا 18 شهریور هم هر داوطلب می‌توانسته بر مبنای نمرات خود، رشته مورد نظرش را انتخاب کند و خانواده‌های معترض به «اعتماد» می‌گویند مسوولان دانشگاه آزاد دقیقا تا هفته قبل و زمان ثبت‌نام نهایی، با یک اقدام عامدانه و آگاهانه از هرگونه اطلاع‌رسانی درباره افزایش شهریه‌ها خودداری کرده‌اند چنان‌که حتی تا روز 20 مهر (زمان نهایی کردن انتخاب رشته) و تا 22 مهر (آغاز ثبت‌نام سال تحصیلی جدید) هیچ یک از دانشجویان جدیدالورود هیچ اطلاعی بابت افزایش سه‌برابری شهریه‌ها نداشت. بی‌خبر ماندن دانشجویان تازه وارد از این افزایش سه برابری شهریه حالا به یک نگرانی جدی برای تمام خانواده‌ها تبدیل شده چرا که طبق مصوبه 20 شهریور شورای عالی انقلاب فرهنگی، تمام پذیرفته‌شدگان دوره‌های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی، اگر به هر دلیل از ثبت‌نام منصرف شوند، تا سال 1405 از شرکت در آزمون سراسری محروم خواهند شد.

«تا سه‌شنبه هفته قبل در پیگیری‌های مکرری که از مسوولان دانشگاه آزاد داشتیم به ما اطمینان می‌دادند که میزان افزایش شهریه مطابق هر سال و حدود 25 الی 30 درصد خواهد بود و ما هم با همین اطمینان برای ثبت‌نام فرزندان‌مان اقدام کردیم. اما در زمان ثبت‌نام با اعدادی مواجه شدیم که تا همین امروز هم برای‌مان باورکردنی نیست .»خانواده‌های این دانشجویان جدیدالورود، اغلب شاغلند و به «اعتماد» می‌گویند که وضعیت مالی هیچ کدام از خانواده‌ها، هیچ تطابقی با این ارقام شهریه 120 میلیون تومانی و 180 میلیون تومانی ندارد و حتی با فرض تجمیع حقوق مادران و پدران شاغل و حذف مخارج ضروری و غیر ضروری، باز هم توان پرداخت چنین شهریه‌ای را ندارند.

خانواده‌های معترض به «اعتماد» می‌گویند رویه‌ای که دانشگاه آزاد برای افزایش سه برابری شهریه دانشجویان جدیدالورود گروه پزشکی در نظر گرفته با این هدف است که این دانشگاه از قشر متوسط خالی شده و فقط در اختیار اقشار خیلی ثروتمند باشد چون پرداخت این ارقام، حتما از توان اقشار متوسط و حتی نیمه‌مرفه خارج است و فقط قشری که ثروت بسیاری دارند از پس این شهریه‌ها برمی‌آیند.

تا امروز مسوولان دانشگاه آزاد هیچ جواب قانع‌کننده‌ای به خانواده‌های معترض نداده‌اند و صرفا در توجیه این رفتار خلاف عرف برآمده‌اند و با وجود آنکه متن بخشنامه معاون پزشکی دانشگاه و اعداد ابلاغی، در فضای مجازی و صفحه خبرگزاری‌ها منتشر شده، افزایش سه‌برابری شهریه دانشجویان جدید‌الورود را تکذیب و اعلام کرده‌اند که حدود 86درصد دانشجویان این دانشگاه اعتراضی به شهریه‌ها نداشته و ثبت‌نام خود را انجام داده‌اند و فقط 5 الی 6 درصد ورودی‌های سال جدید به این ارقام معترضند چنان‌که طی روزهای اخیر محمد قربانی گلشن‌آباد، سخنگوی دانشگاه آزاد در جمع خبرنگاران گفت: «بیش از ۷۰‌درصد ورودی‌های جدید رشته پزشکی، شهریه خود را پرداخت کرده و مراحل ثبت‌نام نهایی را انجام داده‌اند و حدود ۱۵ تا ۱۶ درصد دیگر نیز در حال بارگذاری مدارک خود هستند و تنها ۵ تا ۶ درصد از دانشجویان به شرایط شهریه اعتراض دارند. این دانشجویان گفته‌اند که اگر از میزان شهریه آگاه بودند، شاید دانشگاه محل زندگی خود را انتخاب می‌کردند.

به دانشجویان اطلاع‌رسانی کاملی صورت گرفته و آنها از این موضوع آگاه بودند چنان‌که بعد از اعلام نتایج توسط سازمان سنجش، دانشجویان می‌توانند بر اساس آیین‌نامه‌های این سازمان، درخواست جابه‌جایی به دانشگاه دیگر را ارائه کنند. در حال حاضر بیش از ۳۵‌درصد از درآمدهای دانشگاه از منابع غیرشهریه‌ای تأمین می‌شود و شهریه پرداختی دانشجویان تنها نیمی از هزینه تمام‌شده تحصیل آنها را پوشش می‌دهد. برای کیفیت خوب آموزش، لازم بود شهریه در رشته‌های علوم پزشکی افزایش پیدا کند، افزایش به‌ هیچ‌وجه بیش از سه برابر نبوده و حتی کمی کمتر از دو برابر است. دانشگاه آزاد نمی‌تواند از کیفیت آموزشی بکاهد و این هزینه‌ها بر دوش حوزه آموزش کشور است. لذا برای حفظ کیفیت و توسعه امکانات و زیرساخت‌های آموزشی، مجبور شدیم شهریه رشته‌های علوم پزشکی را افزایش دهیم. افزایش شهریه در دانشگاه آزاد اسلامی معمولا بین ۱۰ تا ۲۵‌درصد است، اما این‌بار دلیل این افزایش به تورم سالانه و هزینه‌های بالای زیرساخت‌های آموزشی و تجهیزات پزشکی برمی‌گردد.شهریه دانشگاه‌ در کمیته شهریه بررسی می‌شود و به تصویب هیات امنا و سپس به مراجع وزارتین یا شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌رسد.»

دیروز هم مدیرکل روابط عمومی دانشگاه آزاد، با نادیده گرفتن معترضان، به جای توضیح و شفاف‌سازی درباره دلیل درج نشدن افزایش سه برابری شهریه‌ها در دفترچه آزمون سراسری سال جاری، مدعی شد که: «افزایش شهریه دانشگاه آزاد، تنها برای حدود ۲۵۰۰ نفر از دانشجویان پذیرش شده در چند رشته مربوط به شاخه پزشکی بوده که از این تعداد هم بیش از ۲۰۰۰ نفر ثبت‌نام خود را نهایی و شهریه را پرداخت کرده‌اند و از حدود ۳۰۰ نفر باقیمانده، معمولا هر سال تعدادی ثبت‌نام خود را نهایی نمی‌کنند و انصراف می‌دهند و نهایتا ثبت‌نام حدود ۱۵۰ نفر از دانشجویان، نیمه‌تمام باقی‌مانده که به افزایش مبلغ شهریه در سال تحصیلی جدید اعتراض دارند که افزایش شهریه این رشته نیز منطق خاص خود را دارد و با توجه به هزینه‌های رشته پزشکی و مطابق اذعان مسوولان وزارت بهداشت، نرخ تمام شده شهریه برای این رشته‌ها محاسبه شده است.»

با وجود ادعای این مدیر دانشگاه آزاد و تقلیل تعداد معترضان به «150 نفر»، طی روزهای اخیر کارزاری با عنوان «درخواست لغو افزایش ۳ برابری شهریه دانشگاه آزاد» ایجاد شده که تا عصر 30 مهر حدود 20 هزار دانشجوی گروه پزشکی ورودی 1403 به این کارزار ملحق شده‌اند و خطاب به وزیر علوم و رییس دانشگاه آزاد نوشته‌اند: «دانشگاه آزاد بدون اطلاع قبلی و پس از اعلام نتایج نهایی کنکور سراسری سال ۱۴۰۳، اقدام به افزایش غیرمنطقی و ظالمانه شهریه دانشجویان ورودی ۱۴۰۳ نموده است. این افزایش شامل سه برابر شدن شهریه رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی است که با ۲۰۰ درصد رشد، از ۳۰ میلیون تومان به ترمی ۹۰ میلیون تومان و سالانه به ۱۸۰ میلیون تومان رسیده است.

با توجه به اینکه پرداخت این مبالغ از توان بیش از ۹۰ درصد خانواده‌های زحمتکش ایرانی خارج است و طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه آزاد مجاز است شهریه را حداکثر تا سقف ۲۵‌درصد افزایش بدهد، همچنین بخشنامه‌ای که مقرر کرده است شهریه جدید در دفترچه انتخاب رشته آزمون سراسری لحاظ شود، اما هیچ اطلاع‌رسانی در این زمینه صورت نگرفته است؛ تصویب این مصوبه مغایر با قوانین و غیرقانونی است. از این رو، درخواست می‌شود اقدامات لازم برای لغو این مصوبه اتخاذ گردد.این افزایش بی‌رویه باعث شده است که بسیاری از دانشجویان نخبه و زحمتکش از ادامه تحصیل محروم شوند و نیز از شرکت در کنکور سال‌های آتی بازبمانند. لذا تقاضا داریم در جهت احقاق حقوق دانشجویان جدیدالورود و جلوگیری از تضییع حقوق آنان، توجه لازم مبذول فرمایید.»

دیروز بعضی از خانواده‌های معترض به «اعتماد» به نقل از برخی نمایندگان مجلس گفتند که اعضای خانه ملت هم نسبت به این رویه دانشگاه آزاد معترض بوده و در حال بررسی افزایش شهریه‌ها هستند چنان‌که روز یکشنبه هم احمد بیگدلی با تذکر شفاهی در صحن مجلس با اعتراض به افزایش 300درصدی شهریه دانشگاه آزاد، خواستار ورود نهادهای ذی‌ربط به این موضوع شد.دو روز قبل وزیر علوم هم گفته بود که درباره دلیل این افزایش سه برابری شهریه‌ها با دانشگاه آزاد در حال مذاکره است اما تاکید کرد که میزان افزایش شهریه در موسسات آموزشی غیر دولتی، در اختیار این موسسات است و دولت جز نظارت کلی، عملکرد دیگری در این خصوص ندارد.

اما فقط اخبار تجمعات نبود که از اعتراضات گسترده خانواده‌ها و دانشجویان جدیدالورد گروه پزشکی دانشگاه آزاد حکایت داشت. تعدادی از کاربران خبرگزاری‌ها هم اعتراض خود به افزایش سه برابری شهریه نیم ترم سال تحصیلی جدید را ذیل اخبار رسمی تجمعات نوشتند: « اگه قرار به افرایش شهریه بود باید موقع انتخاب رشته میگفتن نه وقتی ما برای ثبت‌نام پزشکی رفتیم میگن ترمی 90میلیون!!! این یک ناعدالتی بزرگ در حق ورودی‌های ۱۴۰۳ هست... گویا دانشگاه آزاد مخصوص قشر مرفه شده ... خواهشا پیگیری کنین. حال بچه هامون خوب نیست. این همه زحمت داره هدر میره. این هزینه در توان ما نیست ... واقعا ظلم بزرگی در حق قشر متوسط و رو به پایین جامعه هست و اگه اصلاح نشه آه و ناله اکثریت جامعه دانشجو و خانواده‌هاشون بلند میشه... لطفا پیگیری کنین. نگذارید یه سری از کسایی که قبول شدن به خاطر مشکل مالی انصراف بدن و کسایی که از سختی راه کنکور هیچی نمی‌دونن قبول شن‌... چرا قبل از انتخاب رشته اعلام نکردن؟

خیلی از ما اگر از این افزایش ناگهانی و ظالمانه خبر داشتیم اصلا دانشگاه آزاد رو انتخاب نمی‌کردیم...آخه مگه یه کارمند چقدر درآمد داره که توی یه سال ۱۸۰ میلیون پول واسه دانشگاه بچه‌اش هزینه کنه ؟ این شهریه به معنی خصوصی کردن رشته پزشکی برای قشری خاص و پولدار جامعه است... پرداخت افزایش ۲۰۰درصدی شهریه آزاد رشته پزشکی از توان پدر و مادرها خارج است... آقای رییس‌جمهور شما پیگیری کنید. چرا هیچ کس حرف ما رو‌نمی‌شنوه؟اینه عدالت علی؟چرا تو مملکت اسلامی باید تا این اندازه در حق بچه‌ها ظلم بشه... من کارمند با حقوق ماهی 20میلیون توان پرداخت این شهریه برای فرزندم رو ندارم ... به خدا نداریم. مگه سالی چقدر درآمد داریم که ۱۸۰ تومن خرج دانشگاه کنیم؟ افزایش شهریه یعنی سلام بر آموزش طبقاتی ....»

در حالی که طی سال‌های اخیر اعلام شده که شهریه دریافتی از دانشجویان دانشگاه آزاد برای جبران بعضی هزینه‌های دانشگاه و از جمله پرداخت حقوق استادان و کارکنان صرف می‌شود، اعتراضات اخیر کارکنان و استادان این دانشگاه نسبت به مشکلات معیشتی و ناکافی بودن حقوق نشان می‌دهد که محل هزینه‌کرد شهریه دانشجویان الزاما محدود به جلب رضایت کارکنان این موسسه آموزشی غیر دولتی نیست. در کارزاری که 28 شهریور امسال از طرف دانشجویان، استادان و کارکنان دانشگاه آزاد و با عنوان «مطالبه انقلاب آموزشی در دانشگاه آزاد» و خطاب به رییس‌جمهور، وزیر علوم و هیات امنای دانشگاه آزاد ایجاد شده، امضاکنندگان خواستار برکناری ریاست دانشگاه آزاد شده و در متن کارزار نوشته‌اند: «با توجه به ناکارآمدی‌ها و مشکلات موجود در مدیریت دانشگاه آزاد، خواستار تغییر و اصلاحات جدی در رهبری این دانشگاه هستیم. متأسفانه، طی سال‌های اخیر، مدیریت کنونی به ریاست جناب آقای دکتر محمدمهدی طهرانچی، با سیاست‌های نامناسب و عدم شفافیت، موجبات هدررفت منابع و بودجه آموزشی کشور را فراهم آورده است. این مساله موجب شده تا دانشگاه آزاد نه تنها از رسالت خود در تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآمد باز بماند، بلکه به مکانی برای بحران‌های آموزشی و مالی تبدیل شود.»

امضا‌کنندگان کارزار در توجیه خواسته خود به‌طور مشخص به هدر‌رفت بودجه آموزشی و ملی و اختصاصی دانشگاه به واسطه سیاست‌های نادرست، افت محسوس کیفیت آموزشی و پژوهشی با وجود هزینه‌های سنگین تحصیلی تحمیل شده به دانشجویان و خانواده‌ها، عدم شفافیت در تخصیص منابع، فشار اقتصادی سنگین بر دانشجویان به واسطه سیاست‌های نادرست شهریه‌ای و هزینه‌های بالای اسکان در خوابگاه‌هایی که با وجود دریافت شهریه‌های نامتعارف، امکانات حداقلی نظیر اینترنت، تهویه مناسب، امکانات مطالعه، وسایل سرمایشی، ایاب و ذهاب، آب گرم مصرفی، آب تصفیه‌شده برای پخت و پز و نظافت منظم ندارند، اشاره کرده‌اند.