تب استخوان‌سوز یک بیماری همه‌گیر در راه تهران

نامش آئدس است و با خود تب می‌آورد. شهرت این پشه ببر آسیایی است. می‌گویند اگر تبش به استخوان برسد، استخوان‌شکن می‌شود. مدت‌ها پیش در هرمزگان دیده شده و در بندرانزلی و رشت. استخوان درد شدید، سردرد، حساسیت‌های پوستی و درد در ماهیچه و مفاصل و در نهایت خونریزی چشم، ناخن‌ها و دست‌ها از نشانه‌های بیماری پشه آئدس است. برخی از کارشناسان احتمال می‌دهند اگر نکات ایمنی رعایت نشود، این پشه‌ها همراه با چمدان مسافران شمال یا جنوب ایران به تهران می‌آید.

پیش‌تر هم مقامات وزارت بهداشت نسبت به ورود این پشه و شیوع بیماری‌های مرتبط با آن هشدار داده بودند. بدالرضا میراولیایی، مدیر برنامه مدیریت بیماری‌های منتقله وزارت بهداشت با تایید ورود و مشاهده پشه «آئدس» به استان هرمزگان گفته است: «بیماری‌های ناشی از پشه آئدس باید جدی گرفته شود. پشه آئدس مهاجم می‌تواند بیماری‌های تب دانگ را انتقال دهد.» میراولیایی همچنین گفته است: «یکی از خصوصیاتی که پشه آئدس دارد این است که اپیدمی‌های انفجاری ایجاد می‌کند؛ یعنی اگر پشه آلوده در جامعه وجود داشته باشد می‌تواند جمعیت زیادی را در مدت کوتاهی آلوده کند.» این کارشناس اما از کنترل این پشه در جنوب خبر داده بود. در همین حال محمدرضا امینی، مدیر گروه بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی گیلان در مرداد ماه امسال با تایید شناسایی پشه آئدس در چند نقطه از گیلان عنوان کرد: «سال‌هاست در بسیاری از نقاط اروپا گونه‌ای از پشه به نام آئدس شناسایی و از سال‌ها پیش با رویکرد پیشگیرانه، ایستگاه‌های صید حشره در برخی شهرستان‌های گیلان راه‌اندازی شده است.»

ببر آسیایی یا همان پشه آئدس دو بال فعال و یک جفت بال تحلیل رفته به نام هالتر دارد و خرطوم بلند با قطعات دهانی گزنده و مکنده در جلوی سر. فلس‌های کوتاه و متراکم روی سینه، پا و رگ بال‌ها دیده شده با رگ‌بندی مشخص بال و بندبند بودن روی شکم. سینه‌اش از فلس‌های قهوه‌ای تیره یا متمایل به سفید پوشیده شده است. این پشه اگر نیش بزند باعث دنگی می‌شود. دنگی یک عفونت ویروسی است که با ویروس دنگی (DENV) و از طریق نیش پشه‌های آلوده به انسان منتقل می‌شود. بروز دنگی در دهه‌های اخیر در سراسر جهان رشد چشمگیری داشته است. دنگی در بیش از ۱۰۰ کشور در مناطق WHO آفریقا، قاره آمریکا، مدیترانه شرقی، آسیای جنوب شرقی و غرب اقیانوس آرام بومی است.

دنگی در حال گسترش به مناطق جدید، از جمله اروپاست و شیوع آن انفجاری است. تا به امروز هیچ درمان دارویی برای افراد مبتلا به این بیماری یافت نشده است. این ویروس علائمی از تب بالا گرفته تا خونریزی شدید و شوک ایجاد می‌کند و می‌تواند تهدیدی برای زندگی انسان‌ها باشد. پیشگیری مهم‌ترین راه برخورد با این بیماری است، این پشه بیشتر در جاهای مرطوب رشد می‌کند. برخی از کارشناسان می‌گویند تا آنجا ‌که امکان دارد زیرگلدانی‌های مرطوب در خانه را خشک نگه‌ دارید. تا آنجا ‌که امکان دارد از ورود پشه به منازل جلوگیری کنید.

اگر به شمال یا جنوب ایران سفر می‌کنید و در هوای باز می‌خوابید از کرم‌ و اسپری‌های ضد حشره استفاده کنید. هنگام برگشت از سفر ساک‌هایتان را پیش از آوردن به خانه به خوبی تمیز کنید تا در برابر نیش ببر آسیایی ایمن شوید. بهترین راه مبارزه با این پشه در شرایط فعلی بهسازی محیط است. ممکن است برخی خانواده‌ها به دلیل کمبود آب، در گالن‌ها یا ظروف آب نگهداری کنند که این پشه قابلیت رشد در این محل‌ها را دارد. همچنین قابلیت رشد در ظرف زیرگلدان، زباله‌های پراکنده و... را نیز دارد. اگر آلودگی محیطی وجود داشته باشد و مدیریت پسماند صورت نگیرد، نمی‌توانیم رشد این پشه را کنترل کنیم.