«فهرست مقدس» در رویای میلیاردی شدن

بانی فیلم: انیمیشن دیگری از سینمای ایران این روزها طعم ناکامی در اکران و فروش نازل را می چشد تا این باور که کارتونهای وطنی برای سینماروها جذاب نیستند، شکل جدی تری به خود بگیرد. «فهرست مقدس» پس از دو سال از حدود دو هفته پیش راهی پرده شده، اما تعداد محدود سینماها که بین سه تا پنج سالن در نوسان است، موجب شده تا آمار فروش ناامید کننده ای از خود باقی بگذارد. این در حالی است که فیلم از لحاظ کیفیت شاید در حد انیمیشن های مطرح دنیا نباشد، اما استانداردهای آن از نمونه های مشابه داخلی فراتر است. طبیعتاً طراحی بصری جذاب و چشمگیر کاراکترها و فضاها و تنوع بصری فیلم، دوبله هنرمندانه و دیگر امتیازها، باید «فهرست مقدس» را در رده انتخابهای اول علاقه مندان به انیمیشن های داخلی قرار دهد؛ اما با این وجود چرا سینماداران از اکران فیلم خودداری می کنند و تماشاگران به استقبال آن نرفته اند. ضمن اینکه همین سالن های محدود هم بعضاً تنها چند سانس از اکران روزانه خود را به «فهرست مقدس» اختصاص داده اند و با این وصف از همین رقم فروش حدود سی میلیون تومانی فیلم که حتی کفاف هزینه های تولید آن را نیز نمی دهد، می توان کناره گیری قریب الوقوع آن با گیشه ای زیر صد میلیون را از حالا پیش بینی کرد.

«فهرست مقدس» در عین ویژگیهایی که برایش برشمردیم، خط قصه به شدت سطحی و متزلزلی دارد که نمی تواند خطوط فرعی خود را در راستای یک کل واحد، زیر چتر خود بگیرد. کاراکترها در داستان به درستی و کمال معرفی نشده اند و مناسباتشان در قصه دقیق چفت نشده. عشق هاران و رفقه به دلیل معذوریت هاای سینمای ایران عمق ندارد و همدلی برانگیز نمی شود. حال آنکه پرورش علاقه میان این دو کاراکتر می توانست پیگیری سرنوشت شان را برای تماشاگر مهم جلوه دهد. ذنواس از بدمن های داستان علی رغم طراحی هول انگیزش، کارکرد ناقص و کمی در فیلم دارد و عملاً هدر رفته. البته وقتی هومان فاضل در مقام نویسنده موفق نشده شخصیت های اصلی اش را با وسواس ترسیم و معرفی کند، دیگر تکلیف کاراکترهای فرعی مشخص است. بی شک، در این شرایط دست کارگردان خوش ذوق و همکارانش نیز در طراحی و جان بخشی به قصه بسته بوده است.

به همه اینها بیفزائید تبلیغات بی رمق و غیرخلاقانه فیلم را که کاملاً از شأن و کیفیت چنین انیمیشن خوش سر و شکلی عقب تر است و نتوانسته حق مطلب را ادا کند. بلاتکلیفی در شناسایی تماشاگران فیلم و ابهام در اینکه «فهرست مقدس» اثری ویژه کودکان و نوجوانان است و یا مختص بزرگسالان، قطعاً اطلاع رسانی مناسب به خیلی از علاقه مندان به چنین آثاری را ناممکن کرده است. در واقع سینماروها هنوز پس از گذشت دو هفته نمی دانند با چطور فیلمی طرف هستند!

شکست تجاری انیمیشن پر سر و صدایی مثل «تهران ۱۵۰۰» در نوروز ۹۲ که با وجود صرف دو و نیم میلیارد بودجه، به زحمت از مرز ۵/۳ میلیارد گذشت و یا «ناسور» که پارسال تنها حدود ۱۳۴ میلیون فروخت، شاید تماشاگران را از انیمیشن های ایرانی ناامید کرده باشد، اما نباید فراموش کرد دو سال پیش «شاهزاده روم» در همین قالب و با بودجه ای مشابه توانست در داخل بیش از پنج میلیارد تومان بفروشد و اکران هایی هم در خارج از کشور برای خود دست و پا کند.