انواع بي‌اختياري‌ها را بشناسيد
بي‌اختياري ادراري در شكل‌هاي متفاوتي بروز پيدا مي‌كند و براساس چگونگي بروز اين عارضه به ۳ نوع متفاوت تقسيم مي‌شود.
انواع بي اختياري ها را بشناسيد
بي اختياري ادراري در شكل هاي متفاوتي بروز پيدا مي كند و براساس چگونگي بروز اين عارضه به 3 نوع متفاوت تقسيم مي شود.
- بي اختياري ادراري همراه با فوريت
در اين حالت بيمار به محض اين كه نياز به دستشويي رفتن پيدا مي كند دچار ريزش و دفع يك باره ادرار مي شود به طوري كه حتي قادر به كنترل خود تا رسيدن به دستشويي نيست.
- بي اختياري ادراري كامل
در اين شرايط احساس دفع ادرار در فرد به طور كامل از بين مي رود و فرد بيمار در تمام ساعات شبانه روز در حالت خواب يا بيداري با مشكل بي اختياري ادرار
مواجه است.
- بي اختياري ادراري استرسي
اين نوع از بي اختياري شايع ترين شكل اين عارضه است. در اين شرايط بيمار در اثر افزايش فشار به شكم، ادرار خود را بي اختيار دفع مي كند. در اين شرايط بيمار باسرفه، عطسه، خنديدن، دويدن، ورزش كردن و وزنه سنگين بلند كردن دچار بي اختياري يا نشت ادرار مي شود. اغلب بانوان بعد از دوران بارداري، زايمان و يائسگي به اين نوع از بي اختياري مبتلا مي شوند. به طور كلي عارضه بي اختياري ادراري استرسي در دوران يائسگي بسيار شايع است. در اين شرايط اين عارضه به علت فقدان هورمون استروژن بروز پيدا مي كند و از همين رو روزانه تعداد زيادي از خانم هاي يائسه با اين نوع بي اختياري ادراري براي درمان به پزشك مراجعه مي كنند.
قابل درمان، بدون نياز به جراحي!
بي اختياري ادراري به معناي از دست دادن كنترل ارادي مثانه است. نشانه هاي اين عارضه هم مي تواند از نشت خفيف ادرار تا خيس شدن غيرقابل كنترل متفاوت باشد اما اين عارضه به هر شكل يا به هر دليلي كه ايجاد شود، قابل درمان است و بنا به علت ايجاد كننده، روش هاي درماني متعددي براي درمان وجود دارد؛ روش هايي مثل افيرا كه بدون نياز به عمل جراحي باز، تحمل درد، بي هوشي و حتي ذره اي خونريزي در كمتر از ۰۱ دقيقه مشكل بي اختياري ادراري را درمان مي كند و بيمار را به زندگي عادي باز مي گرداند. در حقيقت اورلوژيست بعد از انجام معاينات متعدد و انجام تست هاي لازم دليل اصلي ايجاد عارضه را شناسايي كرده و مشكل اصلي مثانه را درمان مي كند.
مشكلات هميشه دائمي نيستند
شايع ترين دلايل بروز مشكل بي اختياري ادراري معمولا ضعف عضلات كف لگن به علت بارداري هاي متعدد، زايمان هاي دشوار و يائسگي است. البته دلايل ديگري هم در ايجاد اين عارضه در بانوان نقش دارند كه اغلب به صورت موقت و گذار موجب بي اختياري ادراري مي شوند دلايي مثل عفونت هاي ادراري، واژينال يا يبوست. بنابراين اگر به دنبال اين عوارض به مشكل بي اختياري ادراري دچار شديد نبايد چندان نگران درمان باشيد چون در اين شرايط عامل ايجاد اين عارضه موقتي و گذراست و بعد از درمان مشكل بي اختياري ادراري هم رفع مي شود البته در اين شرايط مراجعه به موقع به پزشك متخصص براي رفع و درمان اساسي مشكل يكي از نكات ضروري است كه نبايد نسبت به آن بي توجه باشيد.
مهم ترين مرحله درمان چيست؟
وقتي مشكل بي اختياري ادراري به ميان مي آيد تشخيص، مهم ترين مرحله درمان است. در حقيقت تشخيص دقيق نوع بي اختياري ادراري مهم ترين مسئله براي تجربه در درمان موفق است. بنابراين در اين شرايط فرد بيمار بايد بدون اتلاف وقت به پزشك اورلوژيست مراجعه كند و علائم را به طور كامل براي پزشك توضيح دهد. در اين شرايط پزشك متخصص با انجام تست هاي مختلف از جمله نوار ادراري، نوار مثانه، تست مارشال و... نوع بي اختياري ادراري و درمان آن را مشخص مي كند و با درنظر گرفتن علت ايجاد آن به درمان مناسب مي پردازد. براي رفع اين عارضه درمان هاي مختلفي وجود دارد؛ درماني هاي دارويي، درمان هاي فيزيوتراپي (تمرين عضلات كف لگن كه عضلات ضعيف را قوي مي كند) و حتي ديگر درمان هاي سرپايي براي استفاده از دستگاه هاي افيرا، استيمي و... در پاره اي از موارد نيز با درمان هاي جراحي باز مشكل بي اختياري ادراري كاملا درمان مي شود بنابراين با مراجعه به موقع و تشخيص دقيق نوع عارضه، جاي نگراني اي براي درمان باقي نمي ماند.
به بي اختياري ادراري مبتلا مي شويد چون...
بي اختياري ادراري بسته به نوع آن بنا به دلايل مختلفي ايجاد مي شود، مثلا در مورد بي اختياري دائمي كه در آن بيمار دائما در حال دفع ادرار است، علت اصلي از بين رفتن عضلاتي است كه در كنترل ادرار مؤثرند. برداشتن رحم اغلب شايع ترين دليل از بين رفتن عضلات است كه باعث ايجاد حفره(سوراخي) بين حالب و واژن مي شود كه همين عارضه در دراز مدت مي تواند منجربه بي اختياري ادرار شود. در مورد علت بروز بي اختياري هاي استرسي كه شايع ترين نوع بي اختياري هاي ادراري هستند، مي توان به زايمان هاي متعدد و سخت و جراحي هاي لگني اشاره كرد. ضمن اين كه فقدان كولاژن ها و فاكتورها در بافت همبند هم از عوامل موثر در اين نوع بي اختياري هستند. در اين بين انسداد مجراي خروجي ادرار از عوامل مؤثر در بي اختياري هاي ادراري است. اين انسدادها به تدريج با افزايش فشار داخل مثانه باعث ضخيم شدن جدار مثانه مي شوند، در نتيجه انقباض مثانه از حالت كنترل خارج شده و به حالت كنترل نشده در مي آيد كه در نهايت بيمار دچار اختلال ادراري مي شود. در برخي از موارد هم آزاد شدن محرك در سطح سلول باعث تحريك گيرنده هاي عضلاني مثانه مي شود كه بيش فعالي مثانه را به دنبال دارد همچنين در برخي اوقات به علت ضايعات نخاعي و سيستم اعصاب مركزي آن هم در سطح بالا، اثر مهاري كه از قسمت هاي فوقاني مغز روي مثانه وجود دارد و انقباض مثانه را كنترل مي كند، از بين مي رود و باعث بيش فعال شدن مثانه مي شود در نتيجه به اختلال بي اختياري ادراري منجر مي شود. اشكال در بسته شدن مجاري ادراري هم يكي ديگر از عوامل بي اختياري ادراري است. در اين نوع اختلال بعد از دفع ادرار مجاري ادرار و گردنه مثانه دائما باز مي ماند. اين اختلال معمولا به دليل افزايش سن يا انجام اعمال جراحي ايجاد مي شود.
نكته
با روش افيرا بدون نياز به عمل جراحي باز، در كمتر از ۱۰ دقيقه مشكل بي اختياري ادراري درمان مي شود.
حتی دختران هم مبتلا می شوند !
بي اختياري ادراري معمولا در ميان سالي و بعد از يائسگي در زنان بروز پيدا مي كند، البته گاهي بانوان بعد از بارداري و زايمان به علت مشكلاتي كه در عضله كف لگن و... به وجود مي آيد هم به اين عارضه دچار مي شوند اما اخيرا بي اختياري ادراري حتي در دختران جوان هم مشاهده مي شود. بررسي ها نشان داد، شرايط عصبي و اوضاع نامناسب روحي، وسواس شديد، استرس امتحان، ترس و مشكلات خانوادگي و... باعث شده تا بي اختياري ادراري در دختران جوان هم شيوع پيدا كند. بنابراين با وجود اين كه طبق آمار موجود حدود ۸۶ درصد زنان ميان سال دچار مشكلات بي اختياري، تكرر و سوزش ادرار هستند، ديگر نمي توان اين بيماري را صرفا مختص به اين گروه از بانوان دانست چون احتمال بروز اين عارضه بنا به دلايلي كه گفته شد، در دختران جوان هم وجود دارد اما در مورد اين گروه از مبتلايان نكته اساسي اينجاست كه در شرايط سني پايين با مراجعه به موقع به پزشك اين عارضه به سادگي قابل درمان است. به خصوص اين كه مشورت با يك اورلوژيست در مراحل ابتدايي درمان، چه درمورد دختران جوان و چه در مورد بانوان ميان سال در بسياري موارد مي تواند، از جراحي هاي نابجا و غيرضروري جلوگيري كند. زيرا به جرات مي توان گفت، با مراجعه به موقع بيمار به پزشك، انجام دستورات او و مصرف به موقع داروها، بي اختياري ادراري به سادگي قابل درمان است.
فاكتور زمان را از دست ندهيد
مراجعه در مراحل اوليه ابتلا به بيماري به پزشك متخصص براي درمان به موقع اختلال ادراري، يك نكته قابل تاكيد است. در اغلب موارد بي اختياري ناشي از التهاب هاي داخل مخاط است كه مي تواند به صورت مقطعي باعث ايجاد اين عارضه شود كه با تشخيص و درمان به موقع برطرف مي شود، درحالي كه بي توجهي به اين عارضه ها و درمان نشدن آن ها ابتلا به بي اختياري هاي ادراري دائمي را به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال عفونت هاي ساده مثانه و بيماري هاي التهابي كه در داخل مثانه وجود دارد در صورت درمان نشدن به موقع مي تواند به ايجاد اختلال ادراري فوريتي منجر شود.
ورزش درمان درد شماست
درصورتي كه بي اختياري ادرار به دليل ضعف عضلات يا حركات موزون مثانه باشد، انجام ورزش هاي مناسب كه باعث تحريك عضلات اصلي مثانه و جداره شكم مي شود، باعث افزايش تدريجي قدرت عضلات و حفظ قوام ديواره مثانه مي شود به طوري كه علائم بيماري به تدريج رو به بهبود مي روند. در اين شرايط ورزش هاي لگني، پياده روي، شنا و فشار متقابل روي هر پا با هدف تقويت عضلات لگن و جلوگيري از بي اختياري ادراري به زنان توصيه مي شود. البته اين ورزش ها بايد كاملا با دقت و طبق توصيه هاي پزشك انجام شود، ضمنا بانواني كه ورزش كردن را براي مبارزه با اين مشكل انتخاب مي كنند بايد اين نكته را هم فراموش نكنند كه از انجام ورزش هاي سنگين به دليل افزايش فشار بر كف لگن خودداري كنند. برخي از حركت هاي ديگر ورزشي مثل درازو نشست هم به سفت شدن عضلات قسمت زير جداره شكم منجر مي شود كه بهتر است به طور منظم و روزانه به مدت ۰۱ دقيقه تكرار شود همچنين انجام حركاتي كه همراه با عضلات قسمت كمري باشد، هم باعث بهبود تخليه ادرار و رفع بي اختياري در بيمار مي شود.
جراحي تنها راه درمان نيست!
بي اختياري هاي ادراري بسته به شكل، شدت و منطقه آناتومي درگير، درمان خاص خودشان را دارند و بر همين اساس گاهي اوقات درمان اين بي اختياري ها به اعمال جراحي نياز پيدا مي كند. در بسياري از مواقع بي اختياري ادراري مي تواند به علت آسيب هايي ناشي از زايمان هاي مكرر يا زايمان هاي سخت ايجاد شود كه در اين صورت، نياز است به جز عواملي مانند عفونت ادراري، كاهش حجم مثانه، بيماري هاي التهابي و آلرژيك كه همگي مي تواند منجر به شدت علائم بيماري شود، علت هاي ديگر هم مورد بررسي قرار بگيرند. در اين شرايط بعد از اطمينان از در ميان نبودن علت هاي ديگر براي تقويت عضلات ناحيه لگن و مثانه، مي توانيم ورزش هايي را براي بيمار توصيه كنيم. انجام درست اين ورزش ها، مي تواند به افزايش قدرت عضلات ناحيه لگن و به خصوص عضلات مثانه منجر شود و در بسياري از موارد در بهبود تخليه ادرار و رفع علائم كمك كننده باشد اما بايد اين نكته را درنظر داشت كه حتما بررسي ساير علل در رفع بي اختياري ادرار ضروري است.
رژيم غذايي سرشار از ويتامين عضلات كف لگن را تقويت مي‌كند و در نتيجه موجب جلوگيري از بي‌اختياري ادراري مي‌شود.
منبع : مجله سیب سبز
ارسال نظر