پیام زلزله دیروز «آبسرد»

روزنامه دنیای اقتصاد: زلزله ۲/ ۳ ریشتری ساعات اولیه صبح دیروز منطقه آبسرد در حوالی شمال‌شرق پایتخت را به لرزه درآورد؛ در عین حال زلزله شناسان از پیام تازه این زمین‌لرزه برای تهران خبر می‌دهند. موسسه ژئوفیزیک وابسته به دانشگاه تهران، کانون زلزله ۲/ ۳ ریشتری صبح دیروز در حوالی آبسرد را ۱۸ کیلومتری این منطقه ییلاقی، ۱۸ کیلومتری گزنگ مازندران و ۲۰ کیلومتری دماوند واقع در استان تهران اعلام کرده است.

هر چند منشأ دقیق این زمین‌لرزه که ساعت ۸:۵۵‌ صبح دیروز یکشنبه، منطقه آبسرد را به لرزه درآورد هنوز مشخص نیست، اما زلزله‌شناسان از وقوع این زمین‌لرزه در یکی از گسل‌های موجود در «پهنه گسلی جنوب رشته کوه البرز» خبر می‌دهند. مدیرگروه زلزله‌شناسی مهندسی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله درباره جزئیات رخداد زلزله روز گذشته در منطقه آبسرد واقع در حوالی دماوند به «دنیای اقتصاد» گفت: این زلزله در حوالی منطقه جابان دماوند و نزدیک منطقه ییلاقی آبسرد رخ داده است و به لحاظ تقسیم‌بندی انواع زلزله‌ها از نظر بزرگی، جزو زلزله‌های «ریز» محسوب می‌شود. مهدی زارع ادامه داد: این زلزله بر اثر فعالیت یکی از گسل‌های واقع در «پهنه گسلی جنوب رشته کوه‌ البرز» رخ داده است که این گسل به موازات گسل مشاء-یکی از گسل‌های اصلی شهر تهران- واقع شده است اما ارتباطی به این گسل ندارد.وی با بیان اینکه هر چند زلزله‌های ریز مشابه زلزله روز گذشته در منطقه آبسرد به حدی نیستند که بتوان از آنها به‌عنوان منشأ زلزله‌های بزرگ یاد کرد، اما زمین‌لرزه روز گذشته آبسرد یک پیام مهم و قابل توجه به همراه دارد که نباید آن را از نظر دور داشت.

زارع توضیح داد:پیام این زمین‌لرزه آن است که مطابق با یافته‌های قبلی، مناطق واقع شده در حومه شمال شرق تهران به لحاظ لرزه‌خیزی جزو مناطق فعال محسوب می‌شوند و این نوع زلزله‌ها که طی یک دهه اخیر به کرات در این مناطق رخ داده است، نشانه‌ای بر این موضوع است. وی با بیان اینکه مناطق حومه‌ای واقع در شمال شرق پایتخت به لحاظ لرزه‌خیزی نسبت به سایر مناطق اطراف شهر تهران فعال‌تر هستند و طی سال‌های گذشته زلزله‌های بیشتری در این مناطق را شاهد بوده‌ایم، خاطرنشان کرد: البته این موضوع هیچ گونه قطعیتی را در مورد بروز زلزله بزرگ در این مناطق یا عدم بروز زلزله‌های ویرانگر در آنها ایجاد نمی‌کند.

مدیرگروه زلزله‌شناسی مهندسی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، تاکید کرد: این زلزله به خودی خود علامت خاصی از احتمال وقوع زمین لرزه‌های بزرگ بعدی یا عدم احتمال وقوع آن را منعکس نمی‌کند و تنها نشان‌دهنده وجود فعالیت گسلی در مناطق شمال شرقی تهران است.

وی با بیان اینکه در یک دهه گذشته موارد متعددی از زلزله‌های خرد، ریز و کوچک را در این منطقه شاهد بوده‌ایم، خاطرنشان کرد:طی ۱۰ سال گذشته، این زمین لرزه‌ها در مناطق واقع در شمال شرق تهران افزایش یافته است که نشان‌دهنده افزایش فعالیت در پهنه گسلی جنوب رشته کوه‌های البرز است.

زارعی در پاسخ به پرسشی در‌باره ارتباط زمین لرزه دیروز آبسرد با فعالیت آتشفشان کوه دماوند توضیح داد:به دلیل وجود فاصله زیاد بین کانون زمین لرزه و کوه آتشفشانی دماوند احتمال فوران آتشفشانی در این منطقه در نتیجه بروز زلزله منتفی است.

به گزارش «دنیای اقتصاد» بر مبنای تقسیم‌بندی‌های صورت گرفته در علم زلزله‌شناسی، ‌زلزله ریز به زلزله‌ای اطلاق می‌شود که بین ۲ تا ۴ ریشتر بزرگی داشته باشد. مطابق با این تقسیم‌بندی، زلزله‌ها از نظر بزرگی به ۷ دسته تقسیم می‌شوند. زلزله‌های با بزرگی کمتر از ۲ ریشتر در گروه خرد لرزه‌ها (micro)، بین ۲ تا ۴ ریشتر، ریز (minor)، بین ۴ تا ۵ ریشتر، کوچک (light)، بین ۵ تا ۶ ریشتر، متوسط (moderate)، بین ۶ تا ۷ ریشتر، شدید (strong)، بین ۷ تا ۸ ریشتر، اصلی (major) و بیش از ۸ ریشتر، بزرگ (great)، اطلاق می‌شود.