بهترین وسترن های سینما که باید ببینید (۱)

برترین ها - ترجمه از سولماز محمودی: در دهه های گذشته فیلم های وسترن بر صنعت سینما حکومت می کردند و اولین آنها فیلم "سرقت بزرگ قطار" (The Great Train Robbery) بود که در سال ۱۹۰۳ ساخته شد. در سال ۱۹۵۹، در تلویزیون ۲۶ فیلم "غربی" - اصطلاحی که آن زمان به این فیلم ها اطلاق می شد - وجود داشتند که شامل ۸ فیلم از پربیننده ترین سریال ها می شدند.

ولی روی پرده سینما فقط جان وِین و هِنری فوندا نبودند که فیلم های وسترن بازی می کردند. برای آنکه بازیگری ستاره می شد باید اسب سواری بلد می بود و مارلون براندو، پل نیومن، فرانک سیناترا و حتی الویس پرسلی سوارکاری می دانستند. ولی ناگهان گویی چراغ فیلم های وسترن خاموش شد.

بیست و پنج سال پیش، در روز نهم نوامبر ۱۹۹۰، فیلم "رقصنده با گرگ ها" (Dances with Wolves) در سینماها اکران شد و این ژانر کلاسیک را احیا کرد.

این فیلم در گیشه موفق شد و هفت جایزه اسکار از جمله اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردان را برای کوین کاستنر به ارمغان آورد. از آن به بعد، فیلمسازان مختلف نمایشنامه های درام و اخلاقی را روی بوم پهن وسترن به تصویر کشیدند، با این حال این ژانر فراز و نشیب های خودش را نیز داشت.

جوایز اسکار امسال می تواند فصل جدید و مهیجی برای این ژانر باشد، زیرا دو فیلم از این ژانر برای اسکار رقابت می کنند که یکی از آنها فیلم "هشت نفرت انگیز" (The Hateful Eight) ساخته کوئنتین تارانتینو و دیگری فیلم "بازگشته" (The Revenant) ساخته آلخاندرو اینیاریتو هستند.

قبل از اینکه این فیلم ها به اکران برسند، EW که امسال بیست و پنجمین سالگرد خود را جشن می گیرد، ۲۴ فیلم از بهترین های وسترن در ۲۵ سال گذشته را گردآوری نموده که در زیر لیستی از آنها را مطالعه می کنید.

۲۴. "بازگشت به آینده ۳" (۱۹۹۰) کارگردان: رابرت زِمِکیس

قسمت سوم سه گانه "بازگشت به آینده" (Back to the Future) آمیزه ای از روایتی از لودگی درونمایه های وسترن و فیلمی غربی و معمولی است. مرز باریکی در اینجا وجود دارد و قسمت سوم این سه گانه روی این مرز حرکت می کند، با این حال تماشای فیلمی که به تنهایی و جدا از دو قسمت اول، برای خود کامل است، می تواند سرگرم کننده باشد.

چندین و چند صحنه جالب و هیجان انگیز نیز در آن وجود دارد که بخصوص می توان به لباس مارتی در اولین صحنه فیلم اشاره نمود ولی آخرین سکانس اکشن فیلم هیجان انگیز ترین بخش آن است.

23. "همه اسب های زیبا" (2000) کارگردان: بیلی باب ثورنتون

شاید اشاره به این فیلم در این لیست برای آنهایی که 8 دلار پرداخت کردند تا فیلم بیلی باب ثورنتون اقتباس شده از رمان تحسین شده کورمَک مک کارتنی را تماشا کنند، عجیب باشد.

اصلاً شاید خود ثورنتون هم از قرار گرفتن فیلم "همه اسب های زیبا" (All the Pretty Horses) در این لیست یکه بخورد زیرا میرامکس بخش هایی از فیلم ثورنتون را حذف کرد و آن را به عنوان فیلمی درباره رابطه رمانتیک بین مت دیمون و پنه لوپه کروز تدوین کرد تا در گیشه خوب بفروشد.

ولی این استودیو همه بخش های شاعرانه درباره جوانی، عشق و اسب سواری و ... را حذف نکرده بود. ثورنتون خودش می گوید هنوز فیلم اصلی خودش را یک جایی دارد.

22. "تاماهاوک استخوانی" (2015) کارگردان: اس. کریگ زاهلر

پس از آنکه تعدادی از ساکنین دهکده ای در غرب دور توسط آدمخواران غارنشین ربوده می شوند، دار و دسته مسلحی از دهکده - با بازی پاتریک ویلسون، ریچارد جنکینز، متیو فاکس و کرت راسل - راهی سفری می شوند که در نهایت به جهنمی ترسناک ختم می شود.

درازگویی سبک قدیم نویسنده و کارگردان این فیلم وسترن ترسناک، یعنی اس. کریگ زاهلر، نقطه قوت خوشایندی برای فیلم ایجاد کرده و این دسته چهارنفره بهترین بازی خود را در این فیلم کم بودجه ارائه می دهند.

به دلایلی که جزئیات آنها را در اینجا مطرح نمی کنیم، پرده سوم در واقع نشان می دهد که چطور یک فیلم سینمایی وسترن پرتنش تماماً وارد فاز دیگری می شود. نتیجه آن چیزی است که در هیچ وسترن دیگری و قطعاً در هیچ فیلم دیگری، آن را ندیده اید.

21. "مرد خانه" (2014) کارگردان: تامی لی جونز

شاید شنیده باشید که در مورد جینجر راجرز (رقصنده) می گفتند وی هر کاری را که فرد اَستیر می کرد انجام می داد، با این تفاوت که کفش پاشنه بلند می پوشید و آن کارها را بر عکس انجام می داد. هیلاری سوانک نسخه وسترن همین قضیه را انجام داد و نقش زن مجردی را بازی کرد که سعی دارد مزرعه اش را بگرداند.

درست مانند ماجرای فرمانده فیوریوسا در فیلم مکس دیوانه، وی قبول می کند که چند زن بیمار و آسیب پذیر را از میان بیابانی رد کند و به جایی امن برساند که این کار طبیعتاً کاری مردانه است و بنابراین "مرد خانه" (The Homesman) عنوانی جنسیتی برای اوست. برای انجام این کار او با پیرمردی عجیب و غریب با بازی تامی لی جونز همراه می شود که اتفاقاً جونز کارگردان فیلم نیز هست.

سوانک در این فیلم بازی قدرتمندانه ای نشان می دهد، ولی اینکه آیا "مرد خانه" فیلم وسترن فمینیستی محسوب می شود یا خیر بستگی به این دارد که چگونه رفتار نهایی فیلم با او را تفسیر نمایید. این نکته را نیز از یاد نبریم که مناظر و چشم اندازهای فوق العاده ای در این فیلم به تصویر کشیده شده اند.

20. "مرد مرده" (1996) کارگردان: جیم جارموش

جیم جارموش این فیلم خود را "وسترن توهم زا" می خواند که شاید توصیف خوبی از فیلم باشد. فیلم "مرد مرده" (Dead Man) روندی عادی و فلسفه ای ماجراجویانه دارد و چند اشاره به درونمایه های وسترن کلاسیک نیز در آن می بینید که در آن میان می توان به یک غریبه، تیراندازی، سفر و انتقام اشاره نمود، ولی در عین حال چند مورد سرگرم کننده با قالبی آزاد و چند مورد سوررئال نیز دارد.

جانی دپ نقش مردی را بازی می کند که به عنوان حسابدار به دهکده ای به نام ماشین فرستاده می شود ولی خود را در میان نزاعی خیابانی و تیراندازی می یابد و در نهایت با کمک یک بومی آمریکایی که خود را هیچکس می نامد به جستجوی بصیرت می رود.

بازیگران خوبی در این فیلم دور هم جمع شده اند و ایگی پاپ را در نقش تاجر خز، لنس هنریکسن را در نقش یک شکارچی جایزه بگیر آدمخوار و رابرت میچام را در آخرین نقش عمرش می بینیم. این فیلم در به تصویر کشیدن فرهنگ بومی آمریکایی بسیار سنجیده عمل می کند و بسیار شاعرانه است و مانند بادبادکی در آسمان ژانر وسترن پرواز می کند.

19. "اونا بی گناهن" (2013) کارگردان: دیوید لوری

فیلم "اونا بی گناهن" (Ain't Them Bodies Saints) که بخشی بانی و کلاید و بخشی تراژدی یونانی است، ماجرای باب (کیسی افلک) و روث (رونی مارا)، مجرمین تگزاسی در دهه هفتاد را به تصویر می کشد. روث که از باب باردار است در گیر و دار دزدی از یک بانک در حال رانندگی با یک خودروی دزدی است که اوضاع خیلی خوب پیش نمی رود و او به یک افسر پلیس تیراندازی کرده و او را مجروح می کند.

باب تیراندازی را به گردن می گیرد تا روث بتواند دخترشان را بزرگ کند، ولی زمانی که او در زندان به سر می برد، افسر پلیس خوش قلب به روث علاقه نشان می دهد در حالیکه نمی داند این روث بوده که به وی شلیک کرده است. وقتی باب از زندان فرار می کند تا نزد روث برگردد، خانه اش تبدیل به آخرین جایی می شود که وی می بیند و لحظات تراژیک و حزن انگیزی بین باب و روث به وجود می آید.

18. "رَنگو" (2011) کارگردان: گور وربینسکی

گور وربینسکی و جانی دپ با این فیلم یکی از پرخرج ترین وسترن هایی که تابحال تولید شده را ساختند. یکی از آنها فیلم "رنجر تنها" (The Lone Ranger) بود که کاملاً شکست خورد ولی این شکست نباید موفقیت واقعی "رنگو" (Rango) را در سایه خود قرار دهد زیرا "رنگو" یکی از شادترین وسترن های ماجرایی پس از ساخت "ریو براوو" (Rio Bravo) توسط هاوارد هاوکس بود.

دپ در این فیلم در نقش مارمولکی صداپیشگی می کند که بطور اتفاقی در شهری به نام دِرت به شغل کلانتری می رسد. اگر از علاقمندان حرفه ای فیلم های وسترن باشید، علاقه و عشق عمیق وربینسکی به این ژانر را تحسین می کنید.

ولی تقریباً هر بیننده ای استفاده از پویانمایی با کمک کامپیوتر در خلق زیبایی ژانر وسترن در انیمیشن "رنگو" را تحسین می کند و تماشای آن برای هر فردی با هر سنی جالب و سرگرم کننده است. حتماً قبلاً هری دین استنتون را در حال سرقت از بانک دیده اید، ولی در "رنگو" می بینید که چطور وی تبدیل به موش کوری می شود که بانک را خالی می کند.

17. "غرب آهسته" (2015) کارگردان: جان مکلین

جزئیات تولید فیلم "غرب آهسته" (Slow West) مانند یک جوک عجیب و غریب به نظر می رسند: مردی آلمانی-ایرلندی (مایکل فَسبندر) و دو استرالیایی (کُدی اسمیت-مک فی و بن مندلسون) وسترنی در نیوزیلند می سازند که توسط عضو سابق یک گروه راک اسکاتلندی (جان مکلین از The Beta Band) نوشته و کارگردانی شده است.

اسمیت-مک فی نقش یک مرد جوان فلک زده اسکاتلندی را بازی می کند که با کمک فسبندر شکارچی جایزه بگیر می خواهد به دنبال رز، عشق واقعی زندگی اش، در غرب آمریکا بگردد. انتخاب این دو برای این نقش ها بسیار خوب بوده ولی این قضیه در مقابل بازی مندلسون واقعاً هیچ است.

این فیلم چیزی در مایه های فیلم "مرد مرده" جیم جارموش است، ولی در سکانس های نهایی واقعاً جنبه فیزیکی بیشتری می یابد. نیم قرن پس از آنکه سرجو لئونه سه گانه "دلارها" (Dollars) را ساخت، فیلم "غرب آهسته" به همه یادآوری می کند که لازم نیست آمریکایی باشید یا حتی در آمریکا باشید، تا بتوانید یک وسترن عالی بسازید.

16. "برنده و بازنده" (1995) کارگردان: سام ریمی

فیلم "برنده و بازنده" (The Quick and the Dead)، وسترنی که سام ریمی ساخته، به تقلید از وسترن های اسپاگتی قدیم ولی با یک فرق طراحی شده بود و آن اینکه مرد بی نام و نشان فیلم در واقع یک زن بود. کاراکتر شارون استون در این وسترن وارد دهکده ای به نام ریدمپشن (رستگاری) می شود تا انتقام کشته شدن پدرش به دست رئیس شروری به نام هیرود را بگیرد.

کاراکتر هیرود را جین هکمن بازی می کند. ریمی مجموعه کامل حقه های سینمایی را که در چنته دارد برای ساخت این فیلم به کار برد ولی در واقع این بازیگران بودند که زیبایی این فیلم را به اوج رساندند و استون و هکمن جلودار صف بازیگران عالی این فیلم بودند.

اراده پولادین استون مکملی عالی برای جذابیت شیطانی وی بود، ولی نمی توان سهم دیگر بازیگران از جمله لئوناردو دی کاپریو (در دوران نوجوانی اش و قبل از بازی در تایتانیک) و راسل کرو و تعدادی دیگر از بازیگران را نادیده گرفت که فیلم "برنده و بازنده" را تا 20 سال بعد خوراک علاقمندان وسترن کردند.

15. "مکس دیوانه: جاده خشم" (2015) کارگردان: جورج میلر

برای آنکه "مکس دیوانه: جاده خشم" (Mad Max: Fury Road) را به عنوان یک وسترن درک کنید، باید بعضی از جزئیات را مجدداً در ذهنتان چهارچوب بندی کنید. برای مثال، بیابان های بایر و برهوت وسیع فیلم پسارستاخیزی جورج میلر چه تفاوتی با مناطق غیرمسکونی غرب آمریکا دارند؟ و مکس روکاتانسکی همان شِین (Shane) با تفاوتی بسیار کم است که فقط تابش هسته ای را به جان خریده است.

کافی است یک دلیجان به شکل ماشین جنگی برای فرمانده فیوریوسا به آن اضافه کنید تا این فیلم تبدیل به یکی از شگفت انگیز ترین فیلم های سبک تام فورد شود که تابحال ساخته شده است.

14. "آپالوسا" (2008) کارگردان: اد هریس

گاهی اینکه فیلمی فقط یک وسترن عالی به سبک قدیمی باشد کافی است. فیلم "آپالوسا" (Appaloosa) یک وسترن تجدیدنظرطلبانه نیست و فقط یادآور آنچه صد سال پیش موفق بوده است و کمی روی خوب، بد و زشت تأکید دارد. اد هریس و ویگو مورتنسن در نقش های کول و هیچ بازی می کنند، دو مرد قانون اجاره ای که شاید بتوان آنها را وایت و داک نامید.

جرمی آیرنز یک گاوچران بی رحم است که دهکده سرکش و نافرمان نیومکزیکو را اداره می کند و رنی زِلوگر دختری است که در این میان قرار می گیرد. مورتنسن بسیار عالی بازی می کند و صحنه های تیراندازی همانطور که باید باشد است - با مردی مرده در وسط خیابان و قهرمان فیلم در حالی که به سمت افق سواری می کند.

13. "چراگاه آزاد" (2003) کارگردان: کوین کاستنر

پس از دو شکست کامل و افتضاح آمیز فیلم های کاستنر، که یکی وسترنی دریایی (Waterworld) و دیگری وسترنی در آینده پسارستاخیزی (The Postman) بود، وی هوشمندانه ترین کار ممکن را انجام داد و این وسترن از مد افتاده ولی شگفت انگیز را ساخت.

کاستنر هم کارگردانی کرد و هم در این وسترن نقش گله داری را بازی کرد که با زمین دار فاسدی به نام دنتون بکستر (با بازی مایکل گمبون) مبارزه می کند و البته بکستر بهترین دیالوگ های فیلم را به گاوچران بااخلاق و مهربان فیلم (رابرت دووال) می گوید.

صحنه تیراندازی که 25 دقیقه باورنکردنی طول می کشد، نقطه اوج فیلم است و در اواخر فیلم کاراکتر کاستنر به سو بارلو (با بازی آنت بنینگ) عشقش را اعتراف می کند و سو به او هشدار می دهد: "می دونی چند سالمه؟" و او می گوید: "برام مهم نیست چند سالته" و این همان تحسین سبک کلاسیک پخته ای است که در سبک فیلمسازی محافظه کارانه کاستنر آن را می بینیم. "چراگاه آزاد" (Open Range) یک وسترن بی چون و چرا با بهترین نوع سنت های این ژانر است.