امروز در تاریخ
۶ مرداد - ۲۸ جولای؛ در تاریخ چه گذشت؟
امروز ۶ مرداد برابر با ۲۸ جولای تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع میپردازیم.
رویداد ها:
۶۳۳ - دو بار پیشنهاد انتقال پايتخت از تيسفون به استخر (شيراز)، ولی ...
درپي افتادن «حیره» به دست اعراب مسلمان در ماه می ۶۳۳ میلادی و سپس محاصره شهر انبار در جولای همان سال که هر دو منطقه در قلمرو ایران بودند (واقع در غرب تیسفون ـ پایتخت وقت) و انتظار حملات بیشتری از جانب عرب، بزرگان کشور ۲۸ جولای به یزدگرد سوم شاه وقت متذکر شدند که ممکن است ابوبکر (خلیفه وقت) حملات نظامی وسیعتری را تدارک ببیند و پیشنهاد کردند که بهتر است ضمن دفاع در غرب فرات، پایتخت نیز به استخر (شیراز) منتقل شود زیرا که عبور نیروی عرب از کوههای میان راه دشوار خواهد بود. قبلا در جنوب غربی فرات چهار نبرد محدود میان نیروهای دو طرف روی داده بود. یزدگرد چون خطر حمله به تیسفون را بعید می دانست با بی اعتنایی تمام پیشنهادرا رد کرد ولی برای بسیج نیرو و آماده شدن جهت دفاع در برابر حملات نظامی بزرگتر نیز اقدام نکرد. ابوبکر سال بعد (۶۳۴ میلادی) درگذشت و عمر برجای او نشست و تصمیم به دنبال کردن جنگ با ایران گرفت. زد و خوردهای بعدی دو سال پس از درگذشت ابوبکر روی داد که قاطع ترین آنها نبرد قادسیه بود که در نوامبر ۶۳۶ میلادی صورت گرفت، واحدهای نظامی ایران شکست خوردند، رستم فرخزدا از ژنرالهای ارشد ايران کشته شد و درفش كاويان ــ پرچم ارتش ــ به دست عرب افتاد.
چهار روز پس از این شکست، بزرگان ایران در نشست خود در عمارت سلطنتي (طاق كسري) باردیگر پيشنهاد جولای 633 (انتقال فوري پايتخت از تيسفون ـ 36 کيلومتري جنوب شهر بغداد و هشت قرن پايتخت ايران ـ به شهر استخر)را به عنوان عملی ترین راه حل مطرح کردند. تا آن زمان اين نخستين بار بود که پرچم کاويان تصرف شده بود. يزدگرد سوم، نخست پيشنهاد انتقال پايتخت را پذيرفت، ولي بعدا آن را رد كرد که مورخان قسطنطنیه (روم شرقی) شرح این وضعیت را به تفصیل نوشته و ردّ پیشنهاد را یک اشتباه یزدگرد سوم خوانده اند.
اعراب، سال بعد (637 میلادی) تيسفون را مورد حمله قراردادند كه يزدگرد به منطقه حلوان نقل مكان كرد و چون در همين سال در جلولا (نزديك حلوان) هم شكست خورد به سوي نهاوند عقب نشيني كرد كه بعدا در آنجا هم شكست خورد و به خراسان بزرگتر رفت تا در آنجا به مقاومت ادامه دهد كه در مرو ترور شد و نیروی نظامی که دولت چين در اختيار پسر او فیروز قرارداده بود تا کمک کند برجای پدر بنشیند تنها تا خجند و درّه زرافشان پیش آمد.
1729 - نخستين قيام بردگان سياهپوست در آمريکاي شمالي
28 جولاي سال 1729 نخستين قيام بردگان سياه پوست در ايالات متحده آمريكا آغاز شد. قيام كنندگان كه 44 نفر بودند در سر راه خود از كاروليناي جنوبي به فلوريدا (و در آن زمان فلوريداي اسپانيا) هر سفيد پوستي را كه ديدند كشتند، اما پيش از رسيدن به مرز فلوريدا و به دست آوردن آزادي خود، به محاصره نيروهاي نظامي انگلستان (حاکم بر مهاجرنشينان وقت) درآمدند كه اسير و كشته شدند. اما ساير سياهپوستان به صورت متناوب به قيامهاي خود تا به دست آوردن آزادي و حقوق مدني ادامه دادند. سياهپوستان از قرن هفدهم از آفريقا ربوده و يا خريده شده و به قاره امريكا جهت فروش و كاركردن رايگان براي اربابانشان منتقل شده بودند، زيرا كه بوميان آمريكا (سرخپوستان) حاضر نبودند براي سفيد پوستان اروپايي مهاجر حتي در برابر دريافت مزد كاركنند.
۱۳۲۲ - روزي که آموزش و پرورش اجباري، رايگان و يکسان در ايران قانون شد
لايحه آموزش و پرورش اجباري، رايگان و يكسان در ايران كه ششم امرداد ۱۳۲۲ به تصويب مجلس رسيده بود پس از امضاي شاه در هشتم امرداد و انتشار در روزنامه رسمي كشور به صورت قانون درآمد. قانون آموزش و پرورش اجباري كه از شهريور ۱۳۵۳ تعميم يافت از قوانين مهم و مردمي وطن ماست. از شهريور ۱۳۵۳ همه مدارس غير دولتي موجود نيز از سوي دولت خريداري و كارمندان آنان با احتساب سوابق كار به استخدام وزارت آموزش و پرورش درآمدند و قرار نبود كه در ايران، از آن پس مدرسه پولي و يا غير دولتي به وجود آيد.
از همين زمان مدارس عالي ايران نيز با ترتيب ديگري كه داده شده بود بدون شهريه شدند. علاوه بر تحصيل رايگان و يكسان، از مهرماه (آغاز سال تحصيلي ۱۳۵۴ ــ ۱۳۵۳) در مدارس ابتدايي و راهنمايي تحصيلي، نوجوانان تغذيه رايگان هم مي شدند.
قانون اساسي جمهوري اسلامي در اصل سي ام خود، رايگان بودن تحصيلات تا پايان دوره متوسطه را امري دائمي ساخته است. متن اين اصل بسيار مهم از اين قرار است: دولت موظف است وسائل آموزش و پرورش رايگان را براي همه ملت تا پايان دوره متوسطه فراهم سازد و وسائل تحصيلات عالي را تا سرحد خودكفايي كشور بطور رايگان گسترش دهد. مي دانيم كه طبق اصل ۱۱۳ قانون اساسي، مسئوليت اجراي اين قانون برعهده رئيس جمهور گذارده شده است كه به انجام اين مسئوليت در مجلس سوگند ياد و سپس كار خود را آغاز مي كند.
برغم اصل سي ام، در ايران از اواخر دهه ۱۳۶۰ هجري خورشيدي تاسيس مدارس پولي (تحت نام مدارس غير انتفاعي!) پس از نزديك به دو دهه وقفه از سر گرفته شده است.
۱۸۲۱ - باتلاش سيمون بوليوار در اين روز «پرو» نيز به استعمار اسپانيا پايان داد و استقلال خود را اعلام داشت.
1878 - امضاي معاهده "برلين" بين دول اروپايي
در پي امضاي قرارداد سَن استِفانو كه به جنگهاي روس و عثماني در اواخر قرن نوزدهم پايان داد و بر اساس آن بخشهايى از مناطق تحت حاكميت عثماني به روسيه واگذار شد، معاهده تاريخي برلين در پايان كنگرهاي به همين نام، در 28 ژوئيه 1878م ميان نمايندگان كشورهاي روسيه، آلمان، فرانسه، انگليس و اتريش به امضا رسيد. دستور كار اين كنگره، تجديدنظر در پيمان سن استفانو بود و برنامهريزي و مسئوليت آن هم برعهده بيسمارك، صدراعظم قدرتمند و آهنين آلمان قرار داشت. از تصميمات اين كنگره ميتوان به رسميت شناختن استقلال صربستان، مونته نگرو و روماني را نام برد. همچنين تقسيم بلغارستان به سه قسمت و تجديدنظر در مرزهاي يونان و عثماني از ديگر تصميمات اين كنگره بود. در اين راستا، منطقه بوسني و هرزگوين نيز تحت اختيار و حاكميت اتريش قرار گرفت. برگزاري كنگره برلين، يكي ديگر از موضوعاتي بود كه به رهبري و سيادت بيسمارك در ميان دولتمردان اروپايى دامن ميزد. همچنين با امضاي اين معاهده، قدرتِ سياسي و نظامي آلمان به اوج رسيد و زمينه براي توسعهطلبي اين كشور فراهم شد. در واقع، انعقاد قرارداد برلين در سال 1878م و ايجاد اختلافات جديد مرزي را ميتوان يكي از عوامل زمينهساز جنگ جهاني اول دانست. چرا كه بسياري از امتيازهايى را كه روسها در نتيجه معاهده سن استفانو به دست آورده بودند در جريان معاهده برلين از دست دادند و آن امتيازها ميان دولتهاي مدعي و معترض تقسيم گرديد. اين كار باعث خارج شدن روسها از اتحاد امپراتوران سه گانه و زمينهاي براي دستهبندي كشورهاي اروپايي، قبل از شروع جنگ جهاني اول شد.
۱۹۱۴ - روزي كه جنگ جهاني اول آغاز شد
۲۸ جولای ۱۹۱۴ امپراتوري اتريش به صربستان اعلان جنگ داد و به اين ترتيب جنگ جهاني اول آغاز شد زيرا كه روسيه به كمك كشور همنژادش صربستان شتافت و آلمان نيز براي دفاع از همنژادان اتريشي خود در برابر روسيه وارد جنگ شد و ....
جرقه جنگ جهاني اول در 28 ژوئن 1914 (درست یک ماه پیش از آن) كه گاوريلو پرينسيپ وطندوست صرب در شهر سرايوو وليعهد اتريش ـ گراندوك فرانتس فرديناند و زنش را ترور كرده بود زده شده بود و در اين فاصله، ارسال اولتيماتوم هاي اتريش به صربستان ادامه داشت. اروپا از سالها قبل از اين با تشكيل اتحاديه هاي نظامي دوگانه براي جنگ آماده مي شد كه مورخان اين دوره را «دوران صلح مسلح» نوشته اند. رقابت قدرت هاي اروپايي بر سر استعمار ساير كشورها باعث دشمني آنها شده بود زيرا كه آلمان ديرتر از ديگران پا به ميدان استعمار گذارده بود و سهم خواهي مي كرد. از میان رفتن امپراتوری های اتریش و عثمانی، کمونیست شدن روسیه، پیدایش کشورهای عربی شرق سوئز (آسیا)، ورود دولت واشنگتن به صحنه سیاست جهان، تغییر نقشه های جغرافیایی، شیوع آنفلوآنزا در چند قاره و مرگ دست کم 23 میلیون انسان از آن و ... از نتایج جنگ جهانی اول هستند.
1943 - بمباران هامبورگ؛ روزي كه 42 هزار آلماني به دست انگليسي ها دود شدند
28 جولاي 1943 (هفتم امرداد) روزي است كه نيروي هوايي انگلستان هامبورگ آلمان را كه اينك ثابت شده است «عاري از استقرار نظاميان» بود با فروريختن بمب به آتش كشيد. در اين بمباران، بيش از 42 هزار تن از ساكنان هامبورگ، معروف به شهر عمودي (شهر آسمانخراش ها و برجهاي مسكوني) كشته و سه چهارم ساختمانهاي شهر ويران شدند. سران آلمان 70 ميليوني اينك در دو اتحاديه، متحد همين انگلستان هستند!.
1976 - وقوع دو زمینلرزه شدید در شهر صنعتی تانگشان چین، جان بیش از 600,000 تن را گرفت.
۱۳۶۸ - همه پرسي اصلاحيه قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران
پس از آن كه حضرت امام خميني(ره) در چهارم ارديبهشت ماه ۱۳۶۸ ش، خواستار بررسي مجدد قانون اساسي شدند، شوراي بررسي قانون اساسي شكل يافت. اين شورا بر اساس خواست حضرت امام درباره: رهبري، تمركز در مديريت قوه مجريه و قضاييه، تمركز در مديريت صدا و سيما، تعداد نمايندگان مجلس، تشكيل مجمع تشخيص مصلحت نظام و تغيير نام مجلس شوراي ملي به مجلس شوراي اسلامي و... به بحث و تبادل نظر پرداختند. سپس شوراي بازنگري پس از تشكيل دهها جلسه، در صدد رفع اشكالات قانون اساسي اوليه برآمد تا اينكه پس از وقفهاي كه در اواسط كار با رحلت امام خميني(ره) ايجاد شد، كار شورا در بيست تير ماه ۶۸ پايان يافت و پس از تاييد رهبر معظم انقلاب اسلامي، حضرت آيت اللَّه خامنه اي، همهپرسي از ملت درباره قانون اساسي در ششم مرداد ۱۳۶۸ برگزار گرديد. در اين انتخابات بيش از شانزده ميليون نفر از واجدان شرايط رايگيري شركت كردند و بيش از ۹۷ درصد شركت كنندگان در انتخابات به اين قانون، راي آري دادند.
۱۳۶۸ - برگزاري پنجمين انتخابات رياست جمهوري
همزمان با برگزاري انتخابات همه پرسي اصلاح قانون اساسي، انتخابات پنجمين دوره رياست جمهوري در ششم مرداد سال ۱۳۶۸ برگزار شد كه در اين ميان آيت اللَّه هاشمي رفسنجاني با كسب بيش از پانزده ميليون و پانصد و سي و هفت هزار رأي از مجموع كل شانزده ميليون و چهارصد و سي و نه هزار رأي ماخوذه، به عنوان رييس جمهوري اسلامي ايران انتخاب شد. همزماني اين رايگيري با همهپرسي اصلاح قانون اساسي و همچنين به جهت اينكه اين انتخابات، اولين دوره رايگيري پس از رحلت حضرت امام بود، از اهميت ويژهاي برخوردار گشت.
زادروزها
۱۱۶۵ - ابن عربی صوفی اندلسی.
۱۸۰۴ - زادروز لودویگ فویرباخ فیلسوف آلمانی
۱۸۸۷ - زادروز مارسل دوشان نقاش و مجسمهساز فرانسوی
۱۹۰۲ - زادروز کارل پوپر فیلسوف علم، منطق دان، ریاضی دان و اندیشمند اتریشی ، نویسنده کتاب جامعه باز و دشمنان آن
۱۹۳۸ - زادروز آلبرتو فوجیموری سیاستمدار پرویی با اصلیت و ملیت ژاپنی ، رئیس جمهور پرو از سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۰۰
۱۹۵۴ - زادروز هوگو چاوز پنجاه و سومین رئیس جمهور ونزوئلا
۱۳۲۲ - زادروز ریچارد رایت، نوازنده، خواننده و آهنگساز گروه پینک فلوید
۱۳۲۹ - زادروز شهیار قنبری، شاعر، ترانهسرا، آهنگساز، نمایشنامهنویس، مجری تلویزیونی و رادیویی، فیلمساز، آوازخوان، روزنامهنگار، برنامهساز رادیو و تلویزیون
۱۳۵۱ - زادروز امین زندگانی، بازیگر ایرانی سینما و تلویزیون
درگذشتها
۴۵۰ - درگذشت تئودوسیوس دوم امپراتور روم شرقی
۱۷۴۱ - درگذشت آنتونیو ویوالدی کشیش ایتالیایی ،آهنگساز و ویلنیست
۱۷۵۰ - درگذشت یوهان سباستیان باخ آهنگساز بزرگ و سرشناس سبک باروک آلمانی
۱۹۶۸ - درگذشت اتو هان شیمیدان آلمانی ، برنده جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۴۴
۲۰۰۴ - درگذشت فرانسیس کریک زیستفیزیکدان انگلیسی ،از کاشفان ساختار دیانای
۱۳۸۸ - درگذشت سیف الله داد، تهیهکننده، فیلمنامهنویس و کارگردان ایرانی
*****
منابع:
-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون
ارسال نظر