۲۷ دی - ۱۷ ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟

برترین ها: امروز ۲۷ دی برابر با ۱۷ ژانویه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۳۹۵ - Theodosius یکم درگذشت و با مرگ او امپراتوری روم بار دیگر به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شد. وی در طول امپراتور بودن خود این دو قسمت را به صورت یک قلمرو واحد درآورده بود.


۱۳۲۳ - آغاز كار دودمان آل مظفر

كرونيكلرهاي اروپايي اغار كار دودمان آل مظفر را از ۱۷ ژانويه سال ۱۳۲۳ ميلادي نوشته اند. امير مبارزالدين مظفر پس از استيلاء بر مناطق جنوبي ايران در اين روز عملا تاسيس اين سلسله را پابرجا ساخت. در آن زمان حكومت مركزي ايران در دست ايلخانان مغول بود. مظفريان ۹۳ سال بر مناطقي از جمله كرمان، فارس، اصفهان و خوزستان حكومت كردند.


۱۷۷۳ - جیمز کوک و افرادش به عنوان نخستین گروه دریانوردان اروپائی مدار قطب جنوب را پشت سر گذاشتند.


1330ش - خودداري دكتر مصدق از تمديد قرارداد دريافت اسلحه از آمريكا

27 دي ماه 1330 و 9 روز پس از خودداری دولت وقت از تمدید قرارداد دریافت اسلحه از آمريكا، دكتر مصدق در اجتماع شماري از سياسيون وقت و دولتمردان این اقدام خودرا توجیه کرد و گفت: از آنجاکه قانون مصوب كنگره آمريكا مبني بر ارسال اسلحه به صورت كمك، شرايط متعدد و پیچیده دارد و قبول شرایط، مارا كه مي خواهيم كشوري بي طرف و غير متعهد باشيم از اين حالت خارج خواهد ساخت، و به مصلحت ملت نيست كه وطن به ميدان درگيري شرق و غرب تبديل شود؛ از تمديد قرارداد منعقده با دولت آمريكا كه به امضاي نخست وزير سابق بود خودداري شده است. شوروي همسايه ماست و ما نبايد كاري كنيم كه ناخواسته، هدف ضربه اول قرار گيريم. به علاوه، اسلحه ارسالي آمریکا باقيمانده از جنگ جهاني دوم و بعضا مستعمل و قديمي هستند. ما بايد صنايع نظامی خودمان را چنان تقويت كنيم كه با استعدادهايي كه داريم سلاحهاي بهتري بسازيم. ما سه قرن پيش توپ ريز و تفنگ ساز بوديم، چه شد كه به قهقرا رفتيم و نيازمند سلاحهاي فرسوده ديگران شديم. ما با كسي سر جنگ نداريم كه نياز به توپ و تانك رايگان داشته باشيم. اگر جنگي به ما تحميل شود مردم ما مي دانند كه از آب و خاك خود چگونه دفاع كنند. غافل از استعداد ايراني نباشيد در لحظه نياز، با دست و سوهان بهترين هواپيما و تانك و توپ را خواهد ساخت. در هر حال، چون قانون مصوب كنگره آمريكا مبني بر ارسال اسلحه و كمك هاي جنگ افزاري شرايط فراوان و پيچيده دارد ترجيح مي دهم كه آن را فعلا تمديد نكنم.

1334 ش - روزي که نواب صفوي و سه عضو ديگر جمعيت فدائيان اسلام تيرباران شدند

سپيده دم 27 دي ماه 1334 مجتبي نواب صفوي رئيس جمعيت فدائيان اسلام با خليل طهماسبي، مظفر ذوالقدر و محمد واحدي سه تن از اعضاي اين جمعيت در ميدان تير لشكر زرهي تهران تيرباران شدند. محاكمه آنان و سه تن ديگر از اعضاي اين جمعيت 12 دي ماه آن سال در يك محكمه نظامي آغاز شده بود. دو روز پيش از آغاز محاكمه، مجلس مصوبه قبلي خود(زمان حكومت دكتر مصدق) مبني بر بخشودگي خليل طهماسبي را لغو كرده بود. خليل طهماسبي در سال 1329 سپهبد رزم آرا را كه مخالف ملي شدن نفت ايران بود به قتل رسانده و زنداني شده بود.

يك روز پس از آغاز محاكمه اين هشت تن كه دادستان وقت دستگاه قضایی ارتش هفتم دي ماه 1334 برايشان تقاضاي كيفر اعدام كرده بود، چند سياستمدار، دو ناشر روزنامه و چند بازاري به اتهام داشتن ارتباط با آنان دستگير كه پس از اعدام نواب صفوی و سه تن ديگر، آزاد شدند. حكم اعدام نواب صفوي و ديگران 24 دي ماه صادرشده بود.

دو هفته پس از اعدام نواب صفوي، آيت الله كاشاني به اتهام حمايت از اعضاي جمعيت فدائيان اسلام و تمجيد آنان، از سوي دادستاني ارتش دستگير و زنداني گرديد. براندازي 28 اَمُرداد 1332 امكان اين دستگيري ها و محاكمات را فراهم ساخته بود.

درست ده سال بعد (بهمن ماه 1344)، در تهران حزب غیرعلنی «ملل مسلمان» کشف و رهبر و اعضای موثر آن ـ جمعا 55 تَن دستگیر شدند و اعلام شد که دارای اسلحه بودند و قصد براندازی سلطنت و برقرارکردن نظام اسلامی برپایه تعالیم قرآن را داشتند. ابوالقاسم و محمد سرحدی زاده، محمدکاظم بجنوردی و محمد میرمحمدصادقی ازجمله دستگیرشدگان بودند.



1873 - در نخستین نبرد جنگ Modoc، بومیان (سرخپوستان) اکلاهما بر ارتش آمریکا پیروز شدند. این جنگ میان طرفین ادامه یافت.


۱۹۱۵ - در پي شكست نيروهاي روسيه در نبرد آگوست سال ۱۹۱۴، تزار نيكلاي دوم هشتصد هزار نظامي ديگر روانه جنگ با آلمان كرد.


1945 - در جريان جنگ جهاني دوم، ارتش شوروی شهر ورشو را از دست ارتش هیتلر خارج ساخت.

1961 - قتل پاتريس لومومبا مبارز افريقايي

پاتريس لومومبا، انقلابي معروف افريقايى و باني استقلال كشور كنگو، در 2 ژانويه سال 1925م به دنيا آمد. او پس از اتمام تحصيلات متوسطه در اداره پست مشغول به كار شد و سپس در رشته حقوق تحصيلات عالي خود را به پايان برد. لومومبا در نهضت آزادي افريقا عامل اصلي استقلال كشورش كنگو بود. او در سال 1958 به عضويت دائمي كنفرانس مردم سراسر افريقا درآمد و به رياست نهضت ملي كنگو و استقلال كنگو از بلژيك نيز انتخاب شد. لومومبا در سال 1960 پس از تأسيس جمهوري دموكراتيك كنگو به مقام نخست‏وزيري و وزارت دفاع منصوب گرديد. اما كمي پس از استقلال، نظاميان به تحريك عوامل بيگانه سر به شورش برداشته و ايالت "كاتانگا" را مستقل اعلام نمودند. وي براي جلوگيري از اين شورش‏ها دست به دامان سازمان ملل شد، ولي چون از اين امر نتيجه‏اي نيافت خود وارد عمل گرديد و نيروهاي نظامي كنگو را به جنگ با نيروهاي شورشي اعزام كرد. در پي اين اقدام كه مخالف با نظرات رئيس جمهور وقت كنگو بود، لومومبا از سوي رئيس جمهور از سمت‏هايش بركنار و پس از يك سلسله تحولات سياسي، توسط نظاميان در محل اقامتش تحت نظر گرفته شد. اين مسئله باعث شد كه شورشيان كه از جانب دولت بلژيك حمايت و تحريك مي‏شدند، دست از شورش خود بردارند. لومومبا پس از مدتي، موفق به فرار از زندان شد. با اين حال وي پس از چندي به اتهام نقض امنيت ملي، توسط نيروهاي دولتي دستگير و در يك اقدام خائنانه، تحويل نيروهاي شورشي به رهبري موسي چومبه شد. پاتريس لومومبا سرانجام در 17 ژانويه 1961 به همراه جمعي از يارانش توسط عوامل چومبه، پس از شكنجه‏هاي فراوان تيرباران شد. لومومبا در شرايطي در 36 سالگي، اعدام شد كه بيمار بود و انتشار خبر كشته شدن لومومبا، موجي از اعتراضات مردمي كنگو و ديگر كشورهاي افريقايي را به دنبال آورد. لومومبا چند كتاب از خود بر جاي گذاشته است كه مشهورترين آنها "ميهن من كنگو" نام دارد. گفته مي‏شود كه پاتريس لومومبا توسط موسي چومبه رهبر شورشيان كنگو در خمره اسيد انداخته شد تا اثري از وي باقي نماند.


۱۳۵۷ ش - پيام امام خميني به مناسبت فرار شاه از ايران

حضرت امام خميني(ره) به مناسبت فرار شاه از كشور در پيامي خطاب به ملت ايران فرمودند: "فرار محمدرضا پهلوي را كه طليعه پيروزي ملت و سرلوحه سعادت و دست يافتن به آزادي و استقلال است به شما ملت فداكار تبريك عرض مي‏كنم" امام در ادامه اين پيام، علاوه بر درخواست از ملت ايران به ادامه دادن تظاهرات پرشور خود بر ضد رژيم سلطنتي و دولت غاصب بختيار، بار ديگر از قواي نظامي و انتظامي خواستند كه به ملت بپيوندند. از سوي ديگر با فرار شاه از ايران، مردم، مجسمه‏هاي شاه فراري را در شهرهاي مختلف پايين كشيدند. در شهرهاي آمل، نهاوند، اليگودرز و ايلام نيز، مأموران رژيم شاه، به مردم حمله و شماري از آنان را شهيد و مجروح كردند.

۲۰۰۶ - ضدیت غرب با برنامه های اتمی ایران از سر گرفته شد

نیمه ژانویه ۲۰۰۶ و چند ماه پس از آغاز کار محمود احمدی نژاد در سمت رئیس جمهور، بلوک غرب و در صدر آن دولت آمریکا، و نيز اسرائیل پس از اطمینان از اینکه دولت تازه جمهوري اسلامي ایران برنامه و سیاست هایی دیگر دارد روش تهدید و جنگ مصاحبه و مقاله را در پیش گرفتند و به ترساندن تهران از شورای امنیت و حملات هوایی ـ موشکی و ... پرداختند که از سال ۲۰۱۱ تشدید تحریم هارا به دنبال داشت.

از اظهارات ژانويه ۲۰۰۹ هیلری کلینتون وزیر امور خارجه وقت آمریکا دردولت «اوباما» چنین بر می آمد که این دولت هم همان سیاست دولت جورج دبلیو بوش را در قبال برنامه اتمی ایران (و کل منطقه) دنبال خواهد کرد؛ البته با روش (اپروچ) دیگر. بانو کلینتون در جلسه ۱۳ ژانویه ۲۰۰۹ کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا در این باره گفت: ما به تلاش خود برای متوقف کردن برنامه های اتمی تهران ادامه خواهیم داد، جمهوري اسلامي نباید سلاح اتمی داشته باشد. ما طرق دیپلماتیک را پیش خواهیم گرفت ولی گزینه های دیگر را از نظر دور نخواهیم داشت [تکرار تهدید های جورج دبلیو بوش]. ما در قبال جمهوري اسلامي ایران با دولت های نگران دست یافتن اين دولت به اسلحه اتمی تبادل نظر خواهیم داشت و تصمیمات مان را هماهنگ خواهیم کرد. روش ما حفظ رهبری جهانی آمریکا با دیپلماسی از نوع «سمارت پاور» است. دولت بوش نیروی نظامی را وسیله اجرای سیاست قرارداده بود و ما دیپلماسی از موضع قدرت را.

دو روز پس از اظهارات بانو کلينتون، مدیر کل CIA «برخورد با جمهوري اسلامي ایران» را بزرگترین چالش دولت اوباما خوانده و صریحا گفته بود که ایران دارای اورانیوم است و اگر بخواهد (که گفته است نمی خواهد) و اراده کند می تواند در آينده اي نه چندان دور صاحب سلاح اتمی شود، ابراز قدرت [قدرت نمایی] کند، موازنه قدرت در خاورمیانه برهم خورد و ....


زادروزها

۱۷۰۶ - زادروز بنجامین فرانکلین نویسنده، سیاستمدار و مخترع آمریکایی


۱۸۹۹ - زادروز آل کاپون خلاف‌کارمشهورآمریکایی
۱۹۴۲ - زادروز محمدعلی کلی بوکسور سنگین وزن آمریکایی


۱۹۶۲ - زادروز جیم کری هنرپیشه و کمدین کانادایی-آمریکایی
۱۹۶۴ - زادروز میشل اوباما وکیل ، همسر رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا،باراک اوباما ، و بانوی اول ایالات متحده


۱۳۴۴ - سیدجواد هاشمی، بازیگر، کارگردان، نویسنده و آهنگساز ایرانی
۱۳۵۱ - مجید اخشابی ، آهنگساز، خواننده و نوازنده


درگذشت‌ها

۱۷۵۱ - درگذشت توماسو آلبینونی آهنگساز ایتالیایی
۱۸۹۳ - درگذشت رادرفورد بیرچارد هیز نوزدهمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا

۲۰۰۲ - درگذشت کامیلو خوزه سلا رمان نویس و شاعر اسپانیایی ، یرنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۸۹
۲۰۰۸ - درگذشت بابی فیشر شطرنجباز آمریکایی ، قهرمان سابق جهان


*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون